Έρευνα: Πώς επηρεάζουν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα γονιμότητα και μεταβολική υγεία

Της Βίκυς Κουρλιμπίνη

Η συχνή κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (UPFs), όπως είναι τα αλλαντικά, τα μπισκότα, τα αναψυκτικά, τα παγωτά και ορισμένα δημητριακά πρωινού, δεν συνδέεται μόνο με παχυσαρκία και χρόνιες παθήσεις, αλλά επηρεάζει άμεσα την ποιότητα του σπέρματος και τη μεταβολική υγεία, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell Metabolism.

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις θερμίδες. Η ίδια η φύση της βιομηχανικής επεξεργασίας τους καθιστά αυτά τα τρόφιμα επιβαρυντικά για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ακόμη και όταν η θερμιδική πρόσληψη ήταν ίδια, οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν UPFs παρουσίασαν αύξηση βάρους και λίπους, ορμονικές διαταραχές και υψηλότερα επίπεδα χημικών όπως οι φθαλικές ενώσεις στο αίμα τους.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης σε συνεργασία με διεθνείς φορείς, με τη συμμετοχή 43 υγιών ανδρών ηλικίας 20–35 ετών. Σε ελεγχόμενες συνθήκες, κάθε συμμετέχων ακολούθησε τόσο μια διατροφή με φυσικά τρόφιμα όσο και μια διατροφή πλούσια σε UPFs για τρεις εβδομάδες. Τα αποτελέσματα ήταν σαφή: επιδείνωση ποιότητας σπέρματος, αύξηση βάρους, διαταραχές στις τιμές χοληστερίνης και πίεσης.

Η κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων έχει οδηγήσει σε χειρότερη υγεία εκατομμύρια ανθρώπους. Πρόκειται για βιομηχανικά παρασκευασμένα προϊόντα που περιέχουν πολλά πρόσθετα (συντηρητικά, γλυκαντικά, χρωστικές, ενισχυτικά γεύσης κ.λπ.) και έχουν υποστεί έντονη επεξεργασία, ώστε να διαφέρουν σημαντικά από το αρχικό φυσικό τρόφιμο.

Συνήθως είναι έτοιμα προς κατανάλωση ή έτοιμα προς ζέσταμα, με μεγάλο χρόνο ζωής στο ράφι:

-Αναψυκτικά, ενεργειακά ποτά

-Συσκευασμένα σνακ (τσιπς, γαριδάκια, μπισκότα)

-Παγωτά, σοκολάτες, μπάρες δημητριακών

-Αλλαντικά, λουκάνικα, έτοιμα burgers

-Δημητριακά πρωινού με ζάχαρη

-Προμαγειρεμένα γεύματα και fast food

 

Πλήθος ερευνών δείχνουν ότι η συστηματική κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων συνδέεται με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Η συχνή κατανάλωσή τους αυξάνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και μεταβολικών διαταραχών, εξαιτίας των "κρυφών" θερμίδων και της χαμηλής θρεπτικής τους αξίας, ενώ σχετίζεται επίσης με καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως η υπέρταση και η υψηλή χοληστερίνη. Επιπλέον, έχει συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, καθώς και διαφόρων μορφών καρκίνου, με πιο χαρακτηριστικό τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Οι επιστήμονες είναι κατηγορηματικοί: η στροφή προς λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να βελτιώσει όχι μόνο την καρδιομεταβολική και ψυχική υγεία, αλλά και τη γονιμότητα των ανδρών.