Η πραγματική ζημιά που κάνουν οι οθόνες στα παιδιά - Γιατί να μην κάνουμε την τηλεόραση 'νταντά"

Της Βίκυς Κουρλιμπίνη

Μήπως το παιδί σας δεν σας ακούει; Μήπως κλωτσάει και φωνάζει όταν θυμώνει;

Ίσως χρειαστεί να επανεξετάσετε τον χρόνο που περνάει μπροστά σε οθόνες, σύμφωνα με μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας "Psychological Bulletin".

Και αυτό γιατί όσο περισσότερη ώρα περνούν τα παιδιά μπροστά από οθόνες, τόσο πιθανότερο ήταν οι πράξεις και τα συναισθήματά τους να μην ανταποκρίνονται στο αναπτυξιακό τους στάδιο, σύμφωνα με μια ανάλυση 117 μελετών σε παιδιά που ήταν κάτω των 10 ετών, όταν ξεκίνησε η έρευνα.

Τα παιδιά εμφάνιζαν άγχος, κατάθλιψη, υπερκινητικότητα και επιθετικότητα. Τα προβλήματα εμφανίζονταν όταν:

-Παιδιά κάτω των 2 ετών είχαν οποιονδήποτε χρόνο μπροστά σε μια οθόνη (εκτός από βιντεοκλήσεις),

-Παιδιά 2-5 ετών ήταν μπροστά σε μια οθόνη πάνω από 1 ώρα την ημέρα,

-Μεγαλύτερα παιδιά πάνω από 2 ώρες ημερησίως.

Ιδιαίτερα ευάλωτα ήταν τα παιδιά που περνούσαν πολύ χρόνο παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια. Τα παιδιά ηλικίας 6 έως 10 ετών ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν κοινωνικο-συναισθηματικά προβλήματα από ό,τι τα παιδιά κάτω των 5 ετών.

Επιπλέον, τα παιδιά που αντιμετώπιζαν αυτά τα προβλήματα είχαν την τάση να στραφούν ακόμη περισσότερο στις οθόνες για να τα αντιμετωπίσουν, κάτι που μπορούσε να επιδεινώσει την κατάσταση, ειδικά για τα αγόρια.

"Η υψηλή χρήση οθονών δεν είναι απλώς αιτία προβλημάτων, μερικές φορές είναι σύμπτωμα", δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Roberta Pires Vasconcellos, όπως μεταδίδει το CNN health.

"Σε πολλές περιπτώσεις, τα παιδιά που ήδη αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες στρέφονται στις οθόνες, ιδιαίτερα στα βιντεοπαιχνίδια, για παρηγοριά ή ως ένας τρόπος διαφυγής. Αν και αυτό μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, με τον καιρό μπορεί να τα παγιδεύσει σε έναν φαύλο κύκλο που ενισχύει τις συναισθηματικές δυσκολίες", πρόσθεσε.

Η μετα-ανάλυση αυτή, μια από τις μεγαλύτερες στο είδος της, είχε και περιορισμούς, καθώς δεν μπορούσε να λάβει υπόψη παράγοντες όπως το γονεϊκό στυλ ή το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο. Επίσης, επειδή εξέτασε τον χρόνο οθόνης γενικά, δεν μπορούσε να διαχωρίσει την επίδραση των κοινωνικών μέσων ξεχωριστά στα παιδιά.

Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ότι οι γονείς ή οι κηδεμόνες μπορούν να κάνουν συγκεκριμένα βήματα για να βελτιώσουν την ψυχική υγεία των παιδιών τους. Για παράδειγμα να μην αφήνουμε τα παιδιά να χρησιμοποιούν τις οθόνες για να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους και να αναζητήσουμε σημάδια ότι τα παιδιά στρέφονται στις οθόνες όταν έχουν κάποιο πρόβλημα.

"Αν παρατηρείτε ότι το παιδί σας στρέφεται στις οθόνες όταν είναι στενοχωρημένο ή απομονωμένο, ίσως είναι η στιγμή να δείτε πώς τα πάει συναισθηματικά", συμβουλεύει η Roberta Pires Vasconcellos.

Μερικά παιδιά μπορεί να αναζητούν τη σύνδεση ή τη στήριξη που δεν βρίσκουν στις πρόσωπο με πρόσωπο σχέσεις τους, στο σπίτι, στο σχολείο ή αλλού. Σε αυτές τις στιγμές, χρειάζονται περισσότερο από ποτέ τη γονεϊκή στήριξη και καθοδήγηση, "για να νιώσουν ότι τους ακούν, τους καταλαβαίνουν και ότι είναι συναισθηματικά ασφαλή, τόσο online όσο και offline", τονίζει.

Η διάρκεια ενασχόλησης με παιχνίδια είναι επίσης κρίσιμη. "Τα διαδικτυακά παιχνίδια είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα επειδή λειτουργούν σαν πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης", σημειώνει η Vasconcellos. "Καθώς συνεχίζονται ακόμα κι όταν ο παίκτης αποσυνδεθεί, τα παιδιά νιώθουν πίεση να παραμείνουν συνδεδεμένα, παραμελώντας έτσι τον ύπνο τους, τα μαθήματά τους στο σχολείο και τι κοινωνικές επαφές τους".

Για αυτόν τον λόγο, τα παιχνίδια χρειάζονται περισσότερη επίβλεψη και σαφή όρια, ειδικά στα μεγαλύτερα παιδιά. Η συνέπεια βοηθά τα παιδιά να γνωρίζουν τι να περιμένουν και κάνει τα όρια ευκολότερα στην τήρηση.

Δεν πειράζει να πείτε "όχι" στα παιδιά

Η μελέτη αυτή δεν εξέπληξε τη συντάκτρια του άρθρου, που ανέφερε ότι πολλοί θεραπευτές και εκπαιδευτικοί της λένε ότι οι γονείς διστάζουν να θέσουν όρια στα παιδιά όταν ζητούν να χρησιμοποιήσουν οθόνες.

Όταν λέει "όχι" στα δικά της παιδιά, οι αντιδράσεις τους δεν είναι πάντα ευχάριστες, αλλά θυμίζει στον εαυτό της πως είναι δική της ευθύνη να λαμβάνει αποφάσεις που εξυπηρετούν το καλό τους μακροπρόθεσμα, ακόμη και αν προκαλούν προσωρινή αναστάτωση.

ΠΗΓΗ: TheToc