Η τεχνική που επαναπροσδιορίζει τη µεταµόσχευση οργάνων

Γράφει ο Ted Alcorn

Σε κάποιον βαθμό, το ανθρώπινο συκώτι στο χειρουργείο του Νοσοκομείου Northwestern Memorial στο Σικάγο ήταν ζωντανό. Το αίμα που κυκλοφορούσε στους ιστούς τού παρείχε οξυγόνο και απομάκρυνε τα "απόβλητα", ενώ το όργανο παρήγε χολή και πρωτεΐνες που είναι απαραίτητες για τον οργανισμό.

Κι όμως, ο δότης είχε πεθάνει την προηγούμενη ημέρα και το ήπαρ βρισκόταν μέσα σε μια πλαστική ορθογώνια συσκευή. Το όργανο όφειλε τη ζωτικότητά του σε αυτό το μηχάνημα, το οποίο το συντηρούσε προκειμένου να γίνει μεταμόσχευση σε έναν ασθενή που το είχε ανάγκη.

Η αιμάτωση αλλάζει κάθε πτυχή της διαδικασίας μεταμόσχευσης οργάνων: από τον τρόπο που χειρουργούν οι γιατροί και τους τύπους των ασθενών που μπορούν να δωρίσουν όργανα μέχρι και το αποτέλεσμα για τους λήπτες.

Το πιο σημαντικό είναι ότι τα χειρουργικά προγράμματα που έχουν υιοθετήσει την αιμάτωση πετυχαίνουν τη μεταμόσχευση περισσότερων οργάνων.

Από το 2020 το Northwestern είχε σημειώσει 30% αύξηση στον αριθμό των μεταμοσχεύσεων ήπατος. Σε εθνικό επίπεδο, το 2023 ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων πνευμόνων, ήπατος και καρδιάς έχει αυξηθεί άνω του 10% έκαστος, σε μια από τις μεγαλύτερες ετήσιες αυξήσεις των τελευταίων δεκαετιών.

Δίχως ροή αίματος, τα όργανα "πεθαίνουν" πολύ σύντομα. Γι’ αυτό οι γιατροί θεωρούσαν εδώ και χρόνια ιδανικό δωρητή οργάνων εκείνον που πέθανε υπό συνθήκες που διέκοπταν την εγκεφαλική λειτουργία, αλλά η καρδιά του εξακολουθούσε να χτυπά, διατηρώντας τα όργανα βιώσιμα εωσότου εντοπιστεί ο συμβατός λήπτης.

Για να ελαχιστοποιηθεί ο τραυματισμός των οργάνων μετά την αφαίρεσή τους από την παροχή αίματος του δότη και πριν "συνδεθούν" με το αίμα του λήπτη, οι χειρουργοί συνήθιζαν να τα ψύχουν σε θερμοκρασία λίγο πάνω από τους 0 βαθμούς Κελσίου, επιβραδύνοντας τις μεταβολικές τους διεργασίες. Αυτό παρατείνει το χρονικό "παράθυρο" για τη μεταμόσχευση, αλλά για λίγο.

Έπειτα από χρόνια προσπαθειών για την κατασκευή της, η πρώτη συσκευή για τη διατήρηση των πνευμόνων μέσω αιμάτωσης εγκρίθηκε από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) το 2019. Οι συσκευές για την αιμάτωση καρδιάς και ήπατος πήραν έγκριση στα τέλη του 2021.

Οι συσκευές αυτές ουσιαστικά αντλούν αίμα ή ένα οξυγονωμένο υγρό μέσω σωλήνων στα αιμοφόρα αγγεία του δωρηθέντος οργάνου. Επειδή τα κύτταρα σε ένα όργανο που αιματώνεται εξακολουθούν να λειτουργούν, οι γιατροί μπορούν να εκτιμήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια εάν ο οργανισμός του λήπτη θα αφομοιώσει το μόσχευμα.

Γνωρίζοντας αυτές τις πληροφορίες, οι χειρουργοί που κάνουν μεταμοσχεύσεις έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν όργανα ηλικιωμένων ή και άρρωστων δοτών που υπό άλλες συνθήκες θα τα απέρριπταν, επισημαίνει ο Δρ Kris Croome, καθηγητής Χειρουργικής στην κλινική Mayo στη Φλόριντα.

Και σημειώνει: "Αναζητούμε όργανα για μεταμόσχευση που ούτε θα διανοούμασταν στο παρελθόν και διαπιστώνουμε ότι τα αποτελέσματα είναι θετικά".

Ο Ted Alcorn είναι ανεξάρτητος δημοσιογράφος.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 2 Απριλίου 2024 στους "The New York Times".

© 2024 The New York Times Company