Πολυβιταμίνες: Μύθοι και αλήθειες - Πόσο τις χρειαζόμαστε τελικά;

Της Βίκυς Κουρλιμπίνη

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open έδειξε πως η τακτική λήψη πολυβιταμινών δεν συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου. Διαπίστωσε ειδικότερα ότι οι υγιείς ενήλικες που έπαιρναν καθημερινά πολυβιταμίνες δεν είχαν χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου κατά τη διάρκεια της μελέτης, σε σύγκριση με εκείνους που δεν έπαιρναν καμία. Δεν υπήρχαν επίσης διαφορές στα ποσοστά θανάτου από καρκίνο, καρδιακές παθήσεις ή καταστάσεις που επηρεάζουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.

Στα πρώτα χρόνια της μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν μάλιστα ότι ο κίνδυνος θανάτου ήταν 4% υψηλότερος μεταξύ των χρηστών πολυβιταμινών, σε σύγκριση με τους μη χρήστες.

Η παραπάνω μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες στις ΗΠΑ που ανέλυσαν αρχεία από σχεδόν 400.000 ενήλικες, επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση για το κατά πόσο η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής βελτιώνει τελικά την υγεία μας και θωρακίζει τον οργανισμό μας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα οφέλη και οι βλάβες της τακτικής χρήσης πολυβιταμινών παραμένουν ασαφή.

Τι έχουν δείξει προηγούμενες έρευνες

Η καθημερινή λήψη πολυβιταμίνης δεν παρέχει κανένα ουσιαστικό όφελος για την υγεία, όπως πρόσφατα είχε αναφέρει η Ειδική Ομάδα Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ (USPSTF). Σε μια ανασκόπησή της, η οποία ανέλυσε 84 μελέτες που αφορούσαν σχεδόν 700.000 άτομα, βρήκε ελάχιστα ή καθόλου στοιχεία ότι η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών και μετάλλων βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου και των καρδιαγγειακών παθήσεων που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό, ούτε βοηθούν στην πρόληψη του πρόωρου θανάτου.

Τα αποτελέσματα άλλης μελέτης που είχαν δημοσιευθεί στο "The American Journal of Clinical Nutrition", όπου συμμετείχαν 3.560 ενήλικες άνω των 60 ετών, είχαν δείξει πως όσοι έπαιρναν μια πολυβιταμίνη κάθε μέρα επί τρία χρόνια, είχαν μια ήπια βελτίωση στη μνήμη τους μετά από ένα χρόνο, σε σύγκριση με άτομα που λάμβαναν εικονικό φάρμακο.

Τι πιστεύεται πως προσφέρουν

Μερικά από τα οφέλη που έχουν αναφερθεί πως προσφέρουν οι πολυβιταμίνες περιλαμβάνουν την κάλυψη διατροφικών ελλειμμάτων, την υποστήριξη του ανοσοποιητικού (βιταμίνες και μέταλλα, όπως η βιταμίνη C, η βιταμίνη D και ο ψευδάργυρος, είναι γνωστά για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος) και την αύξηση της ενέργειας (βιταμίνες του συμπλέγματος), ενώ θεωρείται πως οι πολυβιταμίνες μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της μνήμης και άλλων γνωστικών λειτουργιών, ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα.

Πότε είναι απαραίτητες

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η λήψη βιταμινών είναι απαραίτητη. Ενδεικτικά, σε ιδιαίτερα περιοριστικές δίαιτες και γαστρεντερικές παθήσεις ή ορισμένες χειρουργικές επεμβάσεις απώλειας βάρους που προκαλούν κακή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, μπορεί να συνιστάται από τους γιατρούς μια πολυβιταμίνη ή μεμονωμένες βιταμίνες. Ένα καθημερινό συμπλήρωμα βιταμίνης D μπορεί να είναι απαραίτητο όταν ένα άτομο δεν εκτίθεται επαρκώς στον ήλιο. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει ένα συμπλήρωμα σιδήρου εάν έχετε χαμηλό αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων (αναιμία).