Υποστελέχωση, κακές συνθήκες και χαμηλές αμοιβές θα συνεχίσουν να επιτείνουν το πρόβλημα της έλλειψης παθολόγων στα δημόσια νοσοκομεία

Της Σοφίας Κωστάρα

Δυστυχώς, οι λέξεις που περιγράφουν την πραγματικότητα των δημόσιων νοσοκομείων είναι μελανές. Παραιτήσεις, δυσαρέσκεια, κόπωση, πενιχρές αμοιβές, απαξίωση. Αυτήν τη στιγμή, οι παραιτήσεις γιατρών από το ΕΣΥ έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας, με το πρόβλημα της υποστελέχωσης να γιγαντώνεται μέρα με τη μέρα και λύση να μη διαφαίνεται.

700 γιατροί αποχωρούν από τα δημόσια νοσοκομεία κάθε χρόνο, εκ των οποίων οι 400 λόγω συνταξιοδότησης και οι υπόλοιποι λόγω παραίτησης.

"Σοβαρές δυσχέρειες δημιουργούνται στη νοσηλεία των ασθενών με παθολογικά προβλήματα που νοσηλεύονται σε διάφορες κλινικές, αναφέρει ο πρόεδρος Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) Μιχάλης Γιαννάκος. Το νοσηλευτικό προσωπικό είναι ελάχιστο και δεν μπορεί να προσφέρει φροντίδα στους νοσηλευόμενους ασθενείς των κλινικών, παράλληλα με τους φιλοξενούμενους ασθενείς με παθολογικά προβλήματα. Οι λιγοστοί παθολόγοι και πνευμονολόγοι ιατροί δεν προλαβαίνουν να γυρνάνε όλες τις κλινικές των νοσοκομείων και να παρακολουθούν τους ασθενείς", υπογραμμίζει.

Η αρχή του προβλήματος στα χρόνια της κρίσης 

Στις καταστροφικές συνέπειες της μνημονιακής κρίσης συγκαταλέγεται και η μη προκήρυξη για αρκετά χρόνια ικανού αριθμού θέσεων ιατρών ΕΣΥ παρόλο που είχαμε τις αναμενόμενες συνταξιοδοτήσεις και οικειοθελείς αποχωρήσεις λόγω αναζήτησης εργασίας στο εξωτερικό. Με την πανδημία καλύφθηκε μερικά το πρόβλημα είτε με την αναστολή των συνταξιοδοτήσεων ή με την προκήρυξη θέσεων επικουρικών ιατρών μαζί με τις παρατάσεις υπηρεσίας ειδικευομένων, που είχαν βέβαια ολοκληρώσει το χρόνο εκπαίδευσης τους και θα έπρεπε να αποχωρήσουν, λέει στο capital.gr o Παναγιώτης Χαλβατσιώτης, Αναπλ Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων & Υπεύθυνος Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων, Εκπρόσωπος Ελλήνων Παθολόγων στην UEMS.

Η μείωση των θέσεων των επικουρικών ιατρών και η διακοπή των αναστολών συνταξιοδότησης ανέδειξε σταδιακά το πρόβλημα στις ειδικότητες που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος του φόρτου εργασίας και σε σύγκριση με τον ιδιωτικό τομέα δεν τυγχάνουν ικανοποιητικής οικονομικής ανταμοιβής. Αποτέλεσμα ήταν τα Εργαστήρια της Ακτινολογίας, και τα Τμήματα-Κλινικές Αναισθησιολογίας και της Εσωτερικής Παθολογίας να αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες λειτουργίας των νοσοκομείων λόγω υποστελέχωσης, σημειώνει ο καθηγητής.

Γιατί οι νέοι γιατροί δεν επιλέγουν την Παθολογία

Οι Παθολόγοι σε ένα νοσοκομείο υποστηρίζουν όλες τις άλλες ειδικότητες αλλά και αναλαμβάνουν τα βαριά περιστατικά όπως και εκείνα με συννοσηρότητες που καμμιά άλλη ειδικότητα ακόμη και του παθολογικού τομέα δεν θέλει να αναλάβει. Ένα περιστατικό για παράδειγμα με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και καρδιακή ανεπάρκεια δεν γίνεται αποδεκτό για νοσηλεία στην Πνευμονολογική ή Καρδιολογική Κλινική και αντιμετωπίζεται από τους παθολόγους με την συμβουλευτική συνδρομή, όποτε απαιτηθεί, των ειδικών ιατρών. Ανάλογα περιστατικά οι παθολόγοι βιώνουν στο Τμήμα των Επειγόντων Περιστατικών όπου έχουν σχεδόν πάντα την υποχρέωση να εξετάσουν την συντριπτική πλειοψηφία των προσερχομένων για εξέταση. Με αυτά καταδεικνύεται το μεγάλο εργασιακό φόρτο που βιώνουν οι παθολόγοι στα νοσοκομεία που σταδιακά επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο επειδή με τις αποχωρήσεις παθολόγων λιγοστεύει ο αριθμός τους και ο φόρτος εργασίας επιμερίζεται σε λιγότερους εργαζόμενους, τονίζει στο capital.gr ο κ. Χαλβατσιώτης.

Μεγάλο πρόβλημα προβάλλει επίσης από το γεγονός ότι οι νέοι γιατροί δεν προτιμούν πλέον την ειδικότητα της Παθολογίας, κάτι που θα λέγαμε ότι ξενίζει: "Επειδή τα τελευταία χρόνια οι υποειδικότητες και εξειδικεύσεις της Παθολογίας έχουν και καλύτερες συνθήκες εργασίας αλλά και καλύτερες οικονομικές προοπτικές οι νέοι γιατροί τις επιλέγουν αντί της ειδικότητας της Εσωτερικής Παθολογίας. Σε λίγα χρόνια, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, οι Παθολόγοι και λίγοι θα είναι και θα αναζητούν καλύτερες συνθήκες εργασίας αλλά και αξιοπρεπείς αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα και στο εξωτερικό".

Μη ελκυστικός ο θεσμός του Προσωπικού Γιατρού, αλλά και σύγχυση αρμοδιοτήτων

Από την άλλη, στον τομέα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας οι ανταμοιβές δεν φαίνεται να είναι ελκυστικές για να ενταχθούν μαζικά οι παθολόγοι στον θεσμό του Προσωπικού, μας λέει ο κ. Χαλβατσιώτης. Ένα ακανθώδες επίσης σημείο στο Εθνικό Σύστημα Υγείας για τους παθολόγους είναι η σύγχυση των αρμοδιοτήτων και του γνωστικού αντικειμένου του παθολόγου με άλλες ειδικότητες. Πιο συγκεκριμένα έχει αφαιρεθεί παράνομα και αντιδεοντολογικά η δυνατότητα παρακολούθησης ασθενών με διάφορα παθολογικά νοσήματα και έχει παραχωρηθεί αποκλειστικά και για συντεχνιακούς και μόνο λόγους στις διάφορες ειδικότητες του Παθολογικού τομέα. 

Συγχρόνως, η Πολιτεία διαχρονικά επέφερε σύγχυση όσον αφορά το γνωστικό αντικείμενο  και το περιεχόμενο των προσφερόμενων ιατρικών υπηρεσιών μεταξύ των Παθολόγων και των Γενικών Ιατρών. Μάλιστα επέτεινε ακόμη περισσότερο την δυσαρμονία υποβαθμίζοντας του παθολόγους αφού αντί να προκηρύσσονται ξεχωριστές θέσεις παθολόγων και γενικών ιατρών στα κέντρα υγείας, δημιουργούν θέσεις που ανεξαρτήτως των προσόντων των ενδιαφερομένων προηγούνται στην κατάληψη οι γενικοί γιατροί. Πρέπει βέβαια να δεχτούμε ότι ο γενικό γιατρός έχει τον σημαντικό ρόλο του οικογενειακού γιατρού αλλά μπορεί να καλύψει με επάρκεια το ρόλο του παθολόγου όσο ακριβώς μπορεί να καλύψει και του παιδιάτρου αφού είναι επιφορτισμένος να παρακολουθεί όλες τις ηλικιακές ομάδες σε κάθε οικογένεια.

Για όλους τους παραπάνω λόγους ο νέος γιατρός που καλείται να αποφασίσει τι ειδικότητα θα επιλέξει, δεν συγκλίνει τελικά στο να αποφασίσει να γίνει παθολόγος και οι λίγοι που θα γίνουν θα φροντίσουν να αποφύγουν τις θέσεις με μεγάλες απαιτήσεις σε φόρτο εργασίας, με υποβάθμιση του ρόλου τους και με ευτελείς ανταμοιβές. Επομένως το πρόβλημα με τους παθολόγους στον δημόσιο τομέα σταδιακά θα επιδεινώνεται, υπερθεματίζει ο καθηγητής.

Μάλιστα, το πρόβλημα της υποστελέχωσης θα το συναντήσουμε πιο έντονο στην περιφέρεια αφού εκεί θα ζητηθεί από νεότερα ηλικιακά άτομα να αναλάβουν με τις πενιχρές τους αποδοχές τα έξοδα εγκατάστασης-μετεγκατάστασης και συντήρησης ενδεχομένως μιας οικογένειας.

Γιατί δεν ικανοποιούν οι αυξήσεις που ανακοινώθηκαν

"Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ρουμανίας, αναφέρει ο κ. Χαλβατσιώτης. Η χώρα για να αναστρέψει το φαινόμενο του brain drain για τους γιατρού της τριπλασίασε τις αμοιβές τους μέσα σε μια νύχτα, πράγμα που ανέκοψε σε μεγάλο βαθμό τη φυγή των γιατρών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και δημιούργησε και συνθήκες επιστροφής πολλών. Επομένως, οι μισθολογικές  αυξήσεις που μετά τη φορολόγηση θα αφορούν αύξηση των αμοιβών με ποσό λιγότερο των 100 ευρώ δεν νομίζω ότι μπορεί να αντισταθμίσει και να οδηγήσει σε αναστροφή του φαινομένου αποχώρησης των γιατρών από το δημόσιο σύστημα στη χώρα μας ούτε να κάνει βέβαια την ειδικότητα της παθολογίας πιο ελκυστική".