Ρήξη Μηνίσκου: Συντηρητική και Αρθροσκοπική αντιμετώπιση

Γράφει ο Γρηγόριος Αβραμίδης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός Επιμελητής Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Ποια είναι η λειτουργία των μηνίσκων;

Οι μηνίσκοι είναι ημισεληνοειδείς δομές (σχήμα μισοφέγγαρου) που αποτελούνται από κολλαγόνο. Η ανατομική τους θέση είναι ανάμεσα στις αρθρικές επιφάνειες του μηρού και της κνήμης, βελτιώνοντας την μεταξύ τους επαφή και αυξάνοντας τη σταθερότητα του γόνατος. Παράλληλα απορροφούν και ελαττώνουν τις πιέσεις που ασκούνται συνεχώς στην άρθρωση του γόνατος, προστατεύοντας τον αρθρικό χόνδρο. Τέλος, συμβάλλουν στην ομοιόμορφη διάχυση του αρθρικού υγρού μέσα στην άρθρωση και στην καλύτερη διατροφή του αρθρικού χόνδρου.  

Τι είναι η ρήξη του μηνίσκου και πώς μπορεί να συμβεί;

Η ρήξη του μηνίσκου, δηλαδή η διακοπή της συνέχειας του, μπορεί να οφείλεται σε κάποιο τραυματισμό, ειδικά σε νέους  ασθενείς, ενώ  σε μεγαλύτερες ηλικίες μπορεί να συμβεί χωρίς ιδιαίτερη βία, λόγω εκφύλισης των ιστών. 

Η ρήξη στους περισσότερους ασθενείς συμβαίνει στον έσω μηνίσκο, ενώ πιο σπάνια στον έξω μηνίσκο ή και στους δύο ταυτόχρονα. Τέλος, εμφανίζεται συχνότερα σε γόνατα που παρουσιάζουν αστάθεια, όπως για παράδειγμα σε ασθενείς με ρήξη προσθίου χιαστού συνδέσμου. 

Ποια είναι τα συμπτώματα μιας ρήξης μηνίσκου;

Τα πιο συχνά συμπτώματα ενός ασθενούς με ρήξη μηνίσκου είναι:

- Πόνος στην έσω ή έξω επιφάνεια του γόνατος.

- Οίδημα που εμφανίζεται καθυστερημένα ή έχει διαλείποντα χαρακτήρα, δηλαδή  έρχεται και φεύγει. 

- Δυσκαμψία, δυσκολία στην κίνηση.

- Κλείδωμα (μπλοκάρισμα) και αδυναμία κίνησης του γόνατος, ενδεικτικό ρήξης δίκην λαβής κάδου (bucket handle), όπου εγκλωβίζεται  μέρος του μηνίσκου ανάμεσα στα οστά του γόνατος.

Αδυναμία πλήρους έκτασης ή κάμψης του γόνατος.
 

- Κλικ στο γόνατο.

Πώς γίνεται η διάγνωση μιας ρήξης μηνίσκου;

Η λεπτομερής λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση από εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό στις παθήσεις του γόνατος, θέτει την υποψία της διάγνωσης. Η επιβεβαίωση γίνεται με απεικονιστικές εξετάσεις που περιλαμβάνουν απλές ακτινογραφίες και μαγνητική τομογραφία του γόνατος. 

Πότε έχει ένδειξη η συντηρητική αντιμετώπιση και τι περιλαμβάνει;

Οι μικρές σε έκταση, σταθερές και χωρίς έντονα συμπτώματα ρήξεις, μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά. 

Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει:

- Αντιφλεγμονώδη αγωγή.

- Κατάλληλο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας με ειδικές  ασκήσεις ενδυνάμωσης πέριξ του γόνατος. 

- Ενδαρθρικές εγχύσεις Βιολογικών Παραγόντων. 

Πότε έχει ένδειξη η χειρουργική θεραπεία;

Μεγάλες σε έκταση ρήξεις του μηνίσκου, ασταθείς, που δημιουργούν εμπόδιο στην κίνηση του γόνατος (μπλοκάρισμα) ή είναι ιδιαίτερα επώδυνες, μπορούν να αντιμετωπιστούν χειρουργικά με αρθροσκόπηση γόνατος.  Πρόκειται για μια επέμβαση-ρουτίνας για έναν εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό, με τον ασθενή να παραμένει λίγες μόνο ώρες στο νοσοκομείο. Κατά την αρθροσκόπηση δεν πραγματοποιούνται μεγάλες χειρουργικές τομές, παρά μόνο οπές λίγων χιλιοστών, μέσω των οποίων εισέρχονται στην άρθρωση του γόνατος  μια ειδική κάμερα, το αρθροσκόπιο και τα ειδικά αρθροσκοπικά εργαλεία. Με αυτό τον τρόπο, ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός μπορεί να δει το εσωτερικό της άρθρωσης  του γόνατος σε μια οθόνη πολύ υψηλής ανάλυσης και στον ίδιο χρόνο να διορθώσει το πρόβλημα. 

Αρθροσκοπική συρραφή ή αφαίρεση του μηνίσκου;

Η αρθροσκόπηση είναι η μέθοδος εκλογής, τόσο για την συρραφή, όσο και για την αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του μηνίσκου.

Η άμεση αποκατάσταση και η διατήρηση του μεγαλύτερου δυνατού τμήματος των μηνίσκων είναι ιδιαίτερα σημαντική για την λειτουργία και διατήρηση στο χρόνο ενός υγιούς γόνατος.

Πάντα προτεραιότητα μας είναι η συρραφή, η επούλωση και η "διάσωση" του σπασμένου μηνίσκου. Η πιθανότητα να επουλωθεί το σπασμένο τμήμα του μηνίσκου έπειτα από μια συρραφή είναι μεγαλύτερη σε νέους ασθενείς με πρόσφατες ρήξεις μηνίσκου, παρά σε μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς ή σε περιπτώσεις που η ρήξη έχει συμβεί πριν αρκετό καιρό. Στην περίπτωση που το πάσχον τμήμα δεν κρίνεται κατάλληλο για συρραφή λόγω χρονιότητας ή εκφύλισης, τότε πραγματοποιούμε αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος, δηλαδή μηνισκεκτομή.

Πόσο χρόνο διαρκεί η αποκατάσταση μετά από μια ρήξη μηνίσκου;

Η αποκατάσταση είναι ταχύτερη σε σχέση με το παρελθόν. Η επιστροφή στην καθημερινότητα του ασθενούς είναι άμεση, ενώ η επιστροφή σε ήπια αθλητική δραστηριότητα γίνεται μέσα σε μερικές εβδομάδες. Σε ασθενείς με βαρύτερους τραυματισμούς και σε μεγάλες σε έκταση ρήξεις, το διάστημα αποφυγής της αθλητικής δραστηριότητας είναι μεγαλύτερο.