Ποια είναι η ουσία που αποκαλείται το "Ozempic της φύσης" - Αντιδράσεις στα κοινωνικά δίκτυα και κίνδυνοι

Μετά την τεράστια δημοσιότητα που έχει πάρει η χρήση του σκευάσματος Ozempic, το οποίο αποτελεί ενέσιμο αντιδιαβητικό φάρμακο, αλλά συνδέθηκε με το αδυνάτισμα καθώς μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κάνουν τώρα λόγο για το "Ozempic της φύσης" όπως οι ίδιοι το αποκαλούν, μια ουσία που έχει τα ίδια αποτελέσματα με το ενέσιμο σκεύασμα.

Πρόκειται για τη βερβερίνη (berberine), η οποία κυκλοφορεί κυρίως ως συμπλήρωμα διατροφής. Όπως μεταδίδουν σε ρεπορτάζ τους οι New York Times, το τελευταίο διάστημα οι χρήστες του TikTok κατακλύζουν την πλατφόρμα με αναρτήσεις για την επίδραση της βερβερίνης στην απώλεια των περιττών κιλών.

Τι είναι η βερβερίνη

Η βερβερίς η κοινή (Berberis vulgaris), επίσης γνωστή και ως ευρωπαϊκή οξυάκανθα (European barberry) ή απλά οξυάκανθα (barberry), είναι θάμνος που παράγει βρώσιμους αλλά αισθητά όξινους καρπούς. Διάφορα μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική, κυρίως σε χώρες της Ασίας. Η ρίζα και ο φλοιός της βερβερίδας είναι πλούσια σε δραστικά συστατικά με κυριότερα τα αλκαλοειδή βερβερίνη, παλματίνη και κολουμπαμίνη. Η βερβερίνη, το κύριο δραστικό συστατικό της βερβερίδας, θεωρείται πως έχει αντιδιαβητική δράση.

Τι δείχνουν οι έρευνες

Σύμφωνα με το δημοσίευμα των ΝΥΤ, ερευνητές έχουν εξετάσει τα τελευταία είκοσι χρόνια τη δράση της βερβερίνης ως ένα πιθανό βοήθημα για την υπέρταση και την αντίσταση στην ινσουλίνη. Δοκιμές σε ανθρώπους έχουν δείξει πως μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσει στη μείωση της χοληστερόλης και στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα. Οι ερευνητές εξέτασαν μπορεί να βοηθήσει ασθενείς με διαβήτη, ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται παράλληλα με άλλες θεραπείες.

Μια μετα-ανάλυση του 2022 που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Nutrition, για παράδειγμα, σύγκρινε δεδομένα από 49 μελέτες και διαπίστωσε ότι η βερβερίνη μπορεί να βοηθήσει στην τόνωση του μεταβολισμού, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μικρή απώλεια βάρους.

"Γενικά, είναι ένα καλό συστατικό με κάποιες καλές εφαρμογές", είπε η Δρ Μελίντα Ρινγκ, γιατρός στο κέντρο Northwestern Medicine στο Σικάγο. Εντούτοις, συμπληρώνει, η διαφήμισή της στο διαδίκτυο όσον αφορά την απώλεια βάρους είναι υπερεκτιμημένη. "Μην νομίζετε ότι θα την πάρετε και τα κιλά θα φύγουν".

Η Deborah Cohen, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Επιστημών Διατροφής στο Πανεπιστήμιο Rutgers σημειώνει πως η βερβερίνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της ανάπτυξης των λιποκυττάρων εμποδίζοντάς τα να προσλάβουν γλυκόζη και λιπαρά οξέα.

"Πρέπει πραγματικά να δούμε πού πηγαίνει η έρευνα - είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν σίγουρα βοηθάει στην απώλεια βάρους" αναφέρουν ειδικοί στο healthline.com.

Μελέτη που έγινε το 2012 σημείωνε ότι η λήψη 500 mg βερβερίνης τρεις φορές την ημέρα προκάλεσε περίπου 2,2 κιλά απώλεια βάρους κατά μέσο όρο, και βοήθησε τους συμμετέχοντες να χάσουν το 3,6% του σωματικού τους λίπους.

Την ίδια ώρα, μια ανασκόπηση 12 επιμέρους μελετών το 2020  διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα βερβερίνης μείωσαν το σωματικό βάρος, τον Δείκτη Μάζας Σώματος και το λίπος στην κοιλιά.

Η βερβερίνη, όπως σημειώνουν, είναι πολύ διαφορετική από τη σεμαγλουτίδη, τη δραστική ουσία του Ozempic. Οι ειδικοί λένε ότι παραμένει θολό το κατά πόσο η βερβερίνη μπορεί πραγματικά να προκαλέσει απώλεια βάρους παραμένει θολό. Ορισμένες περιορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η βερβερίνη θα μπορούσε να παίξει ρόλο στην απώλεια βάρους, από όπου πιθανώς προέρχονται οι συγκρίσεις με το Ozempic, αλλά δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα από μεγάλες κλινικές δοκιμές. Οι ειδικοί τονίζουν πως όσον αφορά την απώλεια βάρους, οι μελέτες που αφορούσαν τη βερβερίνη ήταν αποσπασματικές και προκαταρκτικές.

Οι παρενέργειες

Διάρροια, δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, ναυτία, εμετός είναι μερικές από τις παρενέργειες του συμπληρώματος. Επιπλέον, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, απαιτείται περισσότερη έρευνα για το εάν η βερβερίνη επηρεάζει το ήπαρ και τα νεφρά.