Χιονιάς και έντονο κρύο: Πώς αντιδρά το σώμα μας στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες

Το κρύο και ο χιονιάς είναι αναμενόμενα το χειμώνα! Τι πρέπει να γνωρίζουμε όμως για τις ακραία χαμηλές θερμοκρασίες και πώς επηρεάζουν το σώμα μας; Σύμφωνα με τις οδηγίες του αμερικανικού φορέα υγείας Centers for Disease Control and Prevention (CDC) για το κρύο, δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη θερμοκρασία που μπορούμε να προσδιορίσουμε ως ακραίο κρύο και την επίδρασή του, καθώς ο ορισμός αυτός μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις διάφορες περιοχές και τις εκεί κλιματολογικές συνθήκες. Για παράδειγμα σε περιοχές που δεν βιώνουν συνήθως παγωμένους χειμώνες, ως ακραίο κρύο μπορεί να θεωρείται μια θερμοκρασία κοντά στο μηδέν, ενώ για περιοχές που γνωρίζουν κάθε χρόνο έντονο κρύο και χιονιάδες ίσως χρειάζεται να πέσει αρκετούς βαθμούς κάτω από το μηδέν το θερμόμετρο για πούμε ότι έχει "ακραία χαμηλή θερμοκρασία". 

Πώς επηρεάζει το σώμα μας το έντονο κρύο

Το έντονο κρύο μπορεί να μας εκθέσει σε κίνδυνο για διάφορα θέματα υγείας, διαφορετικής σοβαρότητας. Αυτό εξαρτάται από τη θερμοκρασία του αέρα και του σώματος, από το πόσο δέρμα εκτίθεται στις καιρικές συνθήκες και εάν το δέρμα είναι ξηρό ή υγρό (π.χ. από ιδρώτα). 

Σε μια απότομη αλλαγή θερμοκρασίας, π.χ. από το σπίτι ή το γραφείο σε εξωτερικό χώρο, οι μεγαλύτερες αλλαγές συμβαίνουν στους πνεύμονες και το δέρμα. Με την πρώτη εισπνοή του παγωμένου αέρα μπορεί να τον νιώσουμε σαν καρφιά στους πνεύμονες. Αυτό συμβαίνει επειδή ο αέρας έρχεται σε επαφή με την υγρή επιφάνεια των πνευμόνων, όπου γίνεται η ανταλλαγή του οξυγόνου με το διοξείδιο του άνθρακα. "Είναι σαν να βγάζεις ένα φλιτζάνι με ζεστό νερό έξω από το δωμάτιο σε θερμοκρασία κάτω από τους μηδέν βαθμούς κελσίου: Το νερό θα παγώσει αρκετά γρήγορα", σχολιάζει ο Donald Ford, παθολόγος στην Cleveland Clinic του Οχάιο στις ΗΠΑ. "Όταν η θερμοκρασία του αέρα έξω είναι κάτω από τους μηδέν βαθμούς Κελσίου, η ζημιά στους πνεύμονες μπορεί να συμβεί μόλις σε 15 με 30 λεπτά.

"Ο πραγματικός αριθμός που μας ενδιαφέρει είναι η αίσθηση της θερμοκρασίας και όχι η θερμοκρασία που δείχνει το θερμόμετρο, ενώ η αίσθηση αυτή μπορεί να αλλάξει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα", προσθέτει.

Άλλες αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα όταν κάνει πολύ κρύο είναι πως αυξάνεται η κυκλοφορία του αίματος στον κορμό (ώστε να διατηρηθούν ζεστά τα ζωτικά όργανα), στενεύοντας τις φλέβες και μειώνοντας τη ροή του αίματος στα άκρα. Ποιο σημείο του σώματός μας έχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο εξαιτίας της μειωμένης κυκλοφορίας του αίματος; Όποιο βρίσκεται πιο μακριά από την καρδιά, την οποία προσπαθεί να προστατέψει ο οργανισμός μας, άρα τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών είναι τα πιο ευάλωτα. 

Αναφορικά με τον κίνδυνο από το κρύο για το δέρμα, ο γιατρός επισημαίνει: "Ο λόγος που μας ενδιαφέρει το εκτεθειμένο δέρμα και όχι η κυκλοφορία του αίματος είναι επειδή την επίδραση του κρύου την νιώθουμε κυρίως στο δέρμα. Είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος και το πιο εκτεθειμένο".