Πέμπτη, 01-Οκτ-2020 09:17
Θρόμβωση: Mια συχνή πάθηση που υποτιμούμε

Γράφει ο Μπέλλος Ιωάννης, Αγγειοχειρουργός, Αναπλ. Διευθυντής Αγγειοχειρουργικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου) παραθέτουμε μια συνοπτική ενημέρωση σχετικά με το τι είναι θρόμβωση, πόσο συχνή είναι, ποιοι θεωρούνται υψηλού κινδύνου για εμφάνιση θρόμβωσης, ποια τα συμπτώματά της και κάποια μέτρα πρόληψης.
Θρόμβωση ονομάζεται η πήξη του αίματος μέσα στα αγγεία μας (αρτηρίες ή φλέβες). Πιο συχνά αφορά τις φλέβες του σώματός μας και μάλιστα αυτές των κάτω άκρων (ποδιών μας). Οι φλέβες των ποδιών μας διακρίνονται σε επιφανειακές (επιπολής) και εν τω βάθει (εντοπίζονται βαθειά ανάμεσα στους μυς). Η θρόμβωση μπορεί να εμφανιστεί τόσο στις επιφανειακές όσο και στις εν τω βάθει ή ταυτόχρονα και στις δύο.
Ποιο επικίνδυνη θεωρείται η εν τω βάθει θρόμβωση γιατί τμήμα του θρόμβου μπορεί να αποσπαστεί και με τη ροή του αίματος να παρασυρθεί καταλήγοντας στη καρδιά. Από εκεί ωθείται με τις καρδιακές ώσεις στους πνεύμονες προκαλώντας πνευμονική εμβολή, μια πολύ σοβαρή πάθηση που μπορεί να είναι και μοιραία για τη ζωή μας. Ο συνδυασμός εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης (ΕΒΦΘ) και πνευμονικής εμβολής (ΠΕ) ονομάζεται θρομβοεμβολική νόσος (ΘΕΝ).
Η ΠΕ αποτελεί την πρώτη αιτία ενδονοσοκομειακού θανάτου και ένας στους τέσσερις ανθρώπους παγκοσμίως πεθαίνουν από καταστάσεις που σχετίζονται με τη θρόμβωση.
Η παθοφυσιολογία (ο λόγος και ο μηχανισμός) με τον οποίο σχηματίζεται ένας θρόμβος εντός του αγγείου (αρτηρία-φλέβα), μελετήθηκε και διατυπώθηκε από το Γερμανό ιατρό Rudolf Virchow (1821-1902) και αφορά τρία αίτια, γνωστά και ως τριάδα του Virchow:
Ο Virchow γεννήθηκε στις 13 Οκτωβρίου και προς τιμήν του, η ημέρα των γενεθλίων του επιλέχθηκε ως παγκόσμια ημέρα θρόμβωσης. Έχοντας κατά νου αυτή τη τριάδα θα μας είναι ευκολότερο να κατανοήσουμε τους παράγοντες κινδύνου και ποιος από μας και πότε παρουσιάζει αυξημένο ρίσκο για θρόμβωση, ώστε να δράσουμε αναλόγως για να αποφευχθεί.
Αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου. Τα ποσοστά θρόμβωσης σε νοσηλευόμενους ασθενείς αφορούν έως και το 60% όλων των θρομβοεμβολικών επεισοδίων που καταγράφονται ανά έτος. Λόγω της μειωμένης κινητικότητας των νοσηλευόμενων ασθενών παρατηρείται αυξημένη στάση του αίματος (πρώτος μηχανισμός από τη τριάδα του Virchow).
Ειδικά μετά από μεγάλες πολύωρες και εργώδεις επεμβάσεις όπως ολική αρθροπλαστική γόνατος και ισχίου, επεμβάσεις στη κοιλιά και στη πύελο, νευροχειρουργικές, θωρακοχειρουργικές, αγγειοχειρουργικές κ.λπ. Ο μηχανισμός και εδώ είναι η στάση του αίματος λόγω των πολλών ωρών που διαρκεί η επέμβαση και της μειωμένης κινητικότητάς σας κατά την μετεγχειρητική περίοδο. Επίσης μπορεί κατά τη διάρκεια της επέμβασης να γίνει κάποια κάκωση στα αγγεία (δεύτερος μηχανισμός της τριάδας).
Μελέτες έχουν αποδείξει πως ο κίνδυνος θρόμβωσης στους καρκινοπαθείς είναι 4-6,5 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με τους μη πάσχοντες. Δυστυχώς ο καρκινοπαθής εκτός της σκληρής μάχης με τη νόσο του, πρέπει να βρίσκεται σε αυξημένη επαγρύπνηση για την πρόληψη ή άμεση θεραπεία της ΘΕΝ. Συνήθως έχουν χειρουργηθεί με πολύωρες επεμβάσεις, ουσίες του όγκου έχουν μια επίκτητη υπερπηκτική δράση (3ος μηχανισμός δράσης), όπως και τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα. Τα τελευταία προκαλούν και βλάβη του ενδοθηλίου των αγγείων.
Ιστορικό θρομβώσεων σε συγγενείς πρώτου βαθμού μπορεί να υποκρύπτει γενετική προδιάθεση υπερπηκτικότητας (θρομβοφιλία).
Οι έγκυες παρουσιάζουν 6-10 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες θρόμβωσης από τις μη έγκυες γυναίκες. Οι αλλαγές του ορμονικού περιβάλλοντος δημιουργούν μια επίκτητη υπερπηκτικότητα. Επίσης καθώς το κύημα μεγαλώνει μπορεί να ασκούνται πιεστικά φαινόμενα εντός των μεγάλων πυελικών φλεβών οδηγώντας σε στάση του αίματος.
Ονομάζεται και σύνδρομο οικονομικής θέσης λόγω του περιορισμένου χώρου για να κινούμε τα πόδια μας με αποτέλεσμα το αίμα να παραμένει στάσιμο. Ευτυχώς αποτελεί πολύ σπάνιο αίτιο και συνήθως υποκρύπτει και κάποιο άλλο αίτιο (συνδυασμός παραγόντων κινδύνου).
Σε νοσηλευόμενους ασθενείς με κορωνοϊό έχουν παρατηρηθεί αυξημένα ποσοστά θρομβώσεων. Εκτός της παρατεταμένης κατάκλισης στο κρεβάτι (στάση), φαίνεται πως ο κορωνοϊός προκαλεί μεγάλη ανοσολογική διαταραχή και έντονη φλεγμονή που, μεταξύ άλλων, προκαλεί και υπερπηκτικότητα του αίματος.
Μερικές φορές είναι δύσκολο να αναγνωρίσεις τα συμπτώματα της ΕΒΦΘ, καθώς οι μισές περιπτώσεις είναι ασυμπτωματικές. Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την περιοχή εντόπισης του θρόμβου και το μέγεθός του. Αυτά περιλαμβάνουν:
Σε περίπτωση και ΠΕ τα συμπτώματα είναι δύσπνοια, γρήγορη αναπνοή, πόνος στο στήθος (μπορεί να χειροτερεύει με τη βαθιά αναπνοή), ταχυκαρδία, αιμόπτυση ή/και λιποθυμία - απώλεια των αισθήσεων.
Ακολουθούν ορισμένες πρακτικές συμβουλές για να διατηρήσετε χαμηλό τον κίνδυνο ΕΒΦΘ:
Η σωστή ενημέρωση αποτελεί την καλύτερη πρόληψη. Εάν προγραμματίζετε κάποια επέμβαση μη διστάσετε να ζητήσετε από το γιατρό σας μια αξιολόγηση του κινδύνου σας για θρόμβωση και να συζητήσετε το πρωτόκολλο του νοσοκομείου για την πρόληψη αυτής.
Δεν θα πρέπει να αμελείτε την υγεία σας λόγω της πανδημίας του Covid-19 ή να αποφεύγεται να αναζητάτε υγειονομική περίθαλψη αν τη χρειάζεστε. Ο Όμιλος Hellenic Healthcare Group σε όλα τα Νοσοκομεία του (ΥΓΕΙΑ, Metropolitan Hospital, ΜΗΤΕΡΑ, Metropolitan General, ΛΗΤΩ, Creta Interclinic) λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης για την προστασία των εργαζομένων και των ασθενών του.
Ο εγκέφαλος των πολύτεκνων γερνάει πιο γρήγορα, υποστηρίζει διεθνής μελέτη που συμπεριέλαβε και την Ελλάδα.
Στα 25 και πλέον χρόνια λειτουργίας του αποτελεί το πλέον σύγχρονο και πλήρως εξοπλισμένο κέντρο στην Ελλάδα και ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη.
Το 2019, στη μόλυνση του αέρα αποδόθηκαν 6,7 εκατομμύρια θάνατοι, σε αυτή του νερού 1,4 εκατ., στη μολυβδίαση 900.000.
Το βοήθημα "Αποφασίζουμε μαζί" στοχεύει στη μεγαλύτερη συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις θεραπείες για την ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Mία πανευρωπαϊκή πρωτοπορία στην ρομποτική χειρουργική ανακοίνωσε η Ευρωκλινική Αθηνών.
Η δράση, η συγκίνηση και η διασκέδαση ήταν η συνταγή ενός μοναδικού τριήμερου που απόλαυσαν πλήθος από επαγγελματίες και ερασιτέχνες αθλητές.
Μια επιθετική μορφή του καρκίνου του μαστού στους άντρες φαίνεται να σχετίζεται με την ανδρική υπογονιμότητα, προειδοποιεί βρετανική έρευνα.
Η προστασία αυτή μπορεί να είναι προσωρινή αλλά υπάρχει, δείχνει έρευνα από το Κατάρ.
Τα δεδομένα, τα συμπτώματα και η αντιμετώπιση της υπέρτασης.
Ο διαβήτης συγκαταλέγεται στις παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν δευτεροπαθή υπέρταση.
Ο Μάιος θεωρείται παγκοσμίως μήνας ενημέρωσης γι' αυτή την τόσο επιθετική μορφή του καρκίνου του δέρματος.
Την Τρίτη στις 6 το απόγευμα η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία διοργανώνει Διαδικτυακή Ενημερωτική Εκδήλωση για τη νόσο.
Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Εξέτασης για τον HIV, από Δευτέρα 16 Μαΐου έως και Δευτέρα 23 Μαΐου 2022, μπορούν άντρες και γυναίκες να εξεταστούν δωρεάν.
Η επιτυχημένη δράση Εταιρικής Υπευθυνότητας, συνεχίζει το ταξίδι ενημέρωσης μαθητών για τα οφέλη και τη σωστή χρήση του ποδήλατου.
Μία διεθνής συνάντηση για τις εξελίξεις σε ιατροτεχνολογικό επίπεδο και με έμφαση στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών στον ασθενή, από 13-15 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη.