Κάπνισμα vs θερμαινόμενα προϊόντα: 4 ερωτήσεις και απαντήσεις

Οι θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ του καπνού του τσιγάρου όταν καίγεται και του αερολύματος προϊόντος θερμαινόμενου καπνού, παρουσιάστηκαν στη διάρκεια του διαδικτυακού σεμιναρίου Open Science που διοργάνωσε η Philip Morris International. Στο σεμινάριο, επιστημονικοί συνεργάτες της εταιρείας απαντούν σε ορισμένα σημαντικά ερωτήματα. 

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ του καπνού του τσιγάρου και του αερολύματος;

Όπως εξηγεί ο Dr. Markus Nordlund, Lead Scientific & Medical Affairs, ως αερόλυμα μπορεί να χαρακτηριστεί οποιαδήποτε αέρια μάζα που περιέχει κάποιο αέριο συστατικό (πχ. οξυγόνο), υγρά σταγονίδια και μερικές φορές στερεά σωματίδια. Υπάρχουν πολλοί τύποι αερίων που μπορούν να χαρακτηριστούν ως αερολύματα: νέφη και νεφελώματα, ατμός, καπνός, καυσαέριο, ακόμα και το αποτέλεσμα του φταρνίσματος. 
Το αερόλυμα που παράγεται από την καύση του συμβατικού τσιγάρου, δηλαδή ο καπνός, περιέχει πλήθος από χημικά αέρια, υγρά σταγονίδια και στερεά σωματίδια, συνήθως υποπροϊόντα της καύσης του καπνού με βάση τoν άνθρακα και με τοξικές και βλαπτικές συνέπειες για την υγεία του καπνιστή.
Το αερόλυμα που παράγεται από το IQOS λόγω της απουσίας καύσης αποτελείται από αέρα και υγρά σταγονίδια και μόνο, με αποτέλεσμα της πλήρη απουσία των στερεών σωματιδίων που ανιχνεύονται στο τσιγάρο.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η απουσία καύσης;

Για να υπάρχει καύση είναι απαραίτητη η ύπαρξη τριών συστατικών: παρουσία οξυγόνου, μια πηγή θέρμανσης και καύσιμη ύλη, εξηγεί ο Dr. Tom McGrath, Global Head of Professional Channels. Στο συμβατικό τσιγάρο, όπου έχουμε καύση του καπνού, αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες που μπορούν να φτάσουν έως και τους 900 βαθμούς Κελσίου. Ως αποτέλεσμα της καύσης έχουμε τον παραγόμενο καπνό που περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις επιβλαβών χημικών υποπροϊόντων της καύσης και ανιχνεύονται κυρίως ως στερεά σωματίδια.
Στο σύστημα θέρμανσης καπνού οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα έως και 350 βαθμούς Κελσίου, θερμοκρασίες όπου οι ράβδοι καπνού εκλύουν αέρια μέσω της διαδικασίας της πυρόλυσης και με παντελή απουσία καύσης. Μέρος της χημικής σύστασης του αερολύματος σε αυτές τις θερμοκρασίες θα υγροποιηθεί, με τελικό αποτέλεσμα το παραγόμενο αερόλυμα να αποτελείται από αέρια μάζα και υγρά σταγονίδια.

Τι γνωρίζουμε για τη χημική σύσταση του αερολύματος του IQOS;

Ο καπνός του συμβατικού τσιγάρου περιέχει πάνω από 6000 χημικές ουσίες, πολλές από τις οποίες έχουν χαρακτηριστεί ως βλαπτικές ή δυνητικά βλαπτικές ουσίες από διεθνείς οργανισμούς υγείας (για παράδειγμα ο FDA έχει αναγνωρίσει περίπου 100 τοξικές ουσίες ως επιβλαβείς, η παρουσία των οποίων συσχετίζονται με σοβαρές για τον άνθρωπο ασθένειες), εξηγεί ο Mark Bentley, Manager Project Management & Knowledge Integration. 

Η χημική σύσταση του αερολύματος του IQOS έχει αναλυθεί με 2 διαφορετικές μεθόδους αξιολόγησης, στοχευμένης και μη στοχευμένης.
Στην στοχευμένη μέθοδο, η χημική σύσταση του αερολύματος αναλύεται και αξιολογείται με βάση τις ήδη υπάρχουσες γνωστές λίστες χημικών που γνωρίζουμε πως ανιχνεύονται στον καπνό του συμβατικού τσιγάρου. 
Η μη στοχευμένη μέθοδος είναι μέθοδος αξιολόγησης που αποσκοπεί στην ανίχνευση όσων χημικών ουσιών ενδεχομένως υφίστανται στο αερόλυμα του IQOS ενώ απουσιάζουν από τον καπνό του τσιγάρου. 
Με τις 2 αυτές μεθόδους έχει ταυτοποιηθεί πλέον το 99,8% της χημικής σύστασης του αερολύματος.
Εν τέλει, στο αερόλυμα του IQOS έχουν αναγνωριστεί και αξιολογηθεί 532 χημικές ουσίες, το σύνολο των οποίων υφίστανται σε συγκεντρώσεις από 90% έως και 95% χαμηλότερες σε σύγκριση με την ανιχνεύσιμη συγκέντρωσή τους στον καπνό του καιόμενου τσιγάρου αναφοράς.

Τι γνωρίζουμε από ανεξάρτητες μελέτες;

Όπως απαντά ο Dr. Maurice Smith, Senior Scientific Advisor, μέχρι πριν από μερικά χρόνια, κατά την ανάπτυξη των προϊόντων θέρμανσης καπνού η βασική έρευνα γινόταν από το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της Philip Morris και τα αποτελέσματα αντιμετωπίζονταν με σχετικό σκεπτικισμό από την επιστημονική κοινότητα και κυρίως την ιατρική κοινότητα. Με την κυκλοφορία όμως του IQOS σε πολλές χώρες του κόσμου υπήρξε η δυνατότητα να ξεκινήσουν έρευνες από ανεξάρτητους φορείς και να προκύψουν δημοσιεύσεις πάνω στη χημική σύσταση του αερολύματος αλλά και στην πιθανή επίδραση αυτού στον ανθρώπινο οργανισμό. Υπάρχουν πλέον δημοσιεύσεις από ανεξάρτητους φορείς υγείας που επιβεβαιώνουν τις αναλύσεις στη σύσταση του αερολύματος του IQOS καθώς και τη χαμηλή συγκέντρωση που ανιχνεύονται οι βλαπτικές/δυνητικά βλαπτικές χημικές ουσίες σε σύγκριση με το συμβατικό τσιγάρο.

Μεταξύ των ανακοινώσεων υπάρχει πλέον και η πρόσφατη αδειοδότηση του Food and Drugs Administration (FDA) για κυκλοφορία του IQOS στις ΗΠΑ, όπου χαρακτηριστικά αναφέρεται πως "το IQOS είναι ένα προϊόν ξεκάθαρα διαφοροποιημένο από τα συμβατικά τσιγάρα το οποίο θερμαίνει αλλά δεν καίει τον καπνό. Το γεγονός αυτό μειώνει σημαντικά την παραγωγή επιβλαβών και δυνητικά επιβλαβών χημικών ουσιών και επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η πλήρης μετάβαση από το συμβατικό τσιγάρο στο σύστημα IQOS μειώνει την έκθεση του οργανισμού σε επιβλαβείς ή δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες και όρισε ότι αυτή η αδειοδότηση του IQOS είναι κατάλληλη για την προαγωγή της δημόσιας υγείας και αναμένεται να ωφελήσει την υγεία του πληθυσμού στο σύνολό του.