Η ενδομητρίωση είναι η αιτία της υπογονιμότητας σε 2 από τις 3 υπογόνιμες γυναίκες

Γράφει ο Ιάκωβος Σούσης Msc, FRCOG, Μαιευτήρ-Γυναικολόγος, Ιατρός Αναπαραγωγής.

Η ενδομητρίωση είναι η αιτία της υπογονιμότητας σε πολύ περισσότερες γυναίκες από ότι γνωρίζαμε μέχρι τώρα, σύμφωνα με νέα έρευνα, που έδειξε ότι οι 2 στις 3 γυναίκες που δεν μπορούσαν να κάνουν παιδί ύστερα από έναν χρόνο ελεύθερων σεξουαλικών επαφών, είχαν ενδομητρίωση.

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι το 50% των γυναικών με ενδομητρίωση ήταν υπογόνιμες. Η ενδομητρίωση κάνει πιο δύσκολη την επίτευξη εγκυμοσύνης. Η μηνιαία πιθανότητα μίας γόνιμης γυναίκας να συλλάβει είναι 15-20%, αλλά στις γυναίκες με ενδομητρίωση, το ποσοστό αυτό πέφτει στο 2–10%.

Η πιθανότητα σύλληψης μπορεί να μειωθεί εξαιτίας της ενδομητρίωσης από διάφορους παράγοντες, μεταξύ των οποίων:

-η φλεγμονή που προκαλείται από την ενδομητρίωση και επηρεάζει την ανάπτυξη των ωαρίων, την ποιότητά τους, αλλά και την αλληλεπίδραση ωαρίου-σπέρματος

-αλλαγές στη δομή των σαλπίγγων και συμφύσεις με την ωοθήκη που δυσκολεύουν τη σάλπιγγα να "πιάσει” το ωάριο μετά την ωορρηξία

-η επέμβαση για την αφαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης μπορεί να μειώσει τη λειτουργία του ωοθηκικού ιστού

Οι μέθοδοι ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι συνήθως η λύση για την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας που έχει ως αιτία την ενδομητρίωση. Η μέτρια ή σοβαρή ενδομητρίωση συνδέεται πάντως με μειωμένα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης. 

Η λαπαροσκόπηση αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης
Η λαπαροσκοπική αφαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης και τοκετού, ειδικά σε γυναίκες με ήπια ή μέτρια ενδομητρίωση.

Οι ερευνητές στο γερμανικό πανεπιστήμιο Friedrich-Schiller, θέλησαν να εκτιμήσουν το ποσοστό γυναικών με ενδομητρίωση που δεν κατάφεραν να μείνουν έγκυοι ύστερα από ένα χρόνο προσπαθειών. Οι σύντροφοί τους είχαν φυσιολογικές παραμέτρους σπέρματος. 

Στη μελέτη συμμετείχαν 300 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε διαγνωστική λαπαροσκόπηση και υστεροσκόπηση και εξέταση της βατότητας των σαλπίγγων, έναν συνδυασμό τεχνικών που επιτρέπει λεπτομερή απεικόνιση των εσωτερικών και εξωτερικών τμημάτων της μήτρας και των σαλπίγγων, καθώς και των κοντινών πυελικών οργάνων και ιστών, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν υπάρχουν εμπόδια και ανωμαλίες.

Ενδομητρίωση διαγνώστηκε σε 201 από τις 300 γυναίκες (67%) ποσοστό που είναι υψηλότερο από το 25% έως 50% που είχαν δείξει προηγούμενες μελέτες.

Σχεδόν το 60% των γυναικών που διαγνώστηκαν με ενδομητρίωση στη μελέτη είχαν ελάχιστη ή ήπια ενδομητρίωση. Μέτρια ενδομητρίωση διαγνώστηκε στο 16,9% των γυναικών και σοβαρή ενδομητρίωση στο 18,9%.

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση ΄ήταν πιο πιθανό να έχουν πρωτογενή υπογονιμότητα, δηλαδή δεν είχαν μείνει ποτέ έγκυοι ύστερα από ένα έτος ελεύθερων, συχνών σεξουαλικών επαφών. Αντίθετα, η πλειοψηφία των γυναικών χωρίς ενδομητρίωση είχε δευτερογενή υπογονιμότητα, δηλαδή δεν μπορούσαν να μείνουν έγκυοι αν και είχαν συλλάβει στο παρελθόν. 

Τα δεδομένα έδειξαν επίσης ότι περισσότερες γυναίκες με ενδομητρίωση ανέφεραν ότι είχαν πόνο κατά την εμμηνόρροια (δυσμηνόρροια) και μικρότερους κύκλους. Η ενδομητρίωση συνδέθηκε επίσης με χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος και επίπεδα της anti-Mullerian ορμόνης, η οποία δείχνει το απόθεμα ωαρίων μίας γυναίκας. 

Η έρευνα έδειξε ότι η πρωτογενής υπογονιμότητα, η δυσμηνόρροια και ο μικρός εμμηνορροϊκός κύκλος είναι "ανεξάρτητοι παράγοντες κινδύνου για την ανίχνευση της ενδομητρίωσης στη διαγνωστική υστερο-λαπαροσκόπηση”.

Οι ερευνητές τονίζουν ότι με μία ελάχιστα επεμβατική τεχνική εξέτασης όπως η λαπαροσκόπηση, μπορεί να υπάρξει διάγνωση για την υπογονιμότητα γρήγορα και με ασφάλεια. 

Με βάση τα ευρήματα της έρευνας, εκτιμούν ότι η λαπαροσκόπηση θα πρέπει να γίνεται πολύ συχνά, καθώς μπορεί να αυξηθούν οι πιθανότητες εγκυμοσύνης μετά τη χειρουργική θεραπεία της ενδομητρίωσης.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Archives of Gynecology and Obstetrics.

Διαβάστε περισσότερα εδώ