Τι είναι η ουρική αρθρίτιδα, τα συμπτώματα και πώς θα την προλάβετε

Η ουρική αρθρίτιδα, ή ποδάγρα, είναι μια φλεγμονώδης πάθηση των αρθρώσεων, που σχετίζεται και με συνήθειες της καθημερινότητας. Παλιά ήταν γνωστή και ως "ποδάγρα" εξαιτίας της συχνότερης εντόπισής της, δηλαδή στην άρθρωση στο μεγάλο δάκτυλο ποδιού. Επειδή όμως δεν είναι η μοναδική άρθρωση που προσβάλλει, ο όρος "ποδάγρα" έχει πλέον εγκαταλειφθεί.

Πού οφείλεται η νόσος 

Η ουρική αρθρίτιδα οφείλεται στην εναπόθεση με τη μορφή κρυστάλλων ενός άλατος του ουρικού οξέος, (ουρικού μονονατρίου) μέσα και γύρω από τις αρθρώσεις. Ο σχηματισμός των κρυστάλλων αυτών οφείλεται σε μεγάλη αύξηση των επιπέδων του ουρικού οξέος στο αίμα (υπερουριχαιμία). Το ουρικό οξύ είναι ένα φυσιολογικό προϊόν και προέρχεται από τη διάσπαση των πουρινών που περιέχονται σε κάποιες τροφές, και αποβάλλεται από τους νεφρούς. Η υπερουριχαιμία οφείλεται είτε σε αυξημένη παραγωγή ουρικού οξέος είτε σε μειωμένη αποβολή από τους νεφρούς είτε σε συνδυασμό και των δύο αυτών μηχανισμών.

Ποιους προσβάλλει

Προσβάλλει πολύ πιο συχνά τους άνδρες από ό,τι τις γυναίκες και μάλιστα σε αναλογία 5:1, ενώ εμφανίζει τη μεγαλύτερη συχνότητά της μετά την πέμπτη δεκαετία της ηλικίας.

Τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας

Μέχρι την εμφάνιση του πρώτου επεισοδίου οξείας ουρικής αρθρίτιδας συνήθως προηγείται μια μακρά περίοδος  ασυμπτωματικής υπερουριχαιμίας. Έχει υπολογιστεί, όμως,  ότι μόνο 10-15% των ατόμων με συνεχή και μεγάλη υπερουριχαιμία παρουσιάζουν τελικά ουρική αρθρίτιδα μετά από ακόμη και μερικές δεκαετίες. Τι είναι αυτό που την πυρυδοτοτεί; Η απάντηση σε αυτό δεν είναι γνωστή. Είναι, ωστόσο, γνωστό ότι ορισμένοι παράγοντες ευνοούν την εμφάνιση οξείας ουρικής αρθρίτιδας. 

Ένας τέτοιος παράγοντας είναι η απότομη αύξηση ή μείωση των επιπέδων του ουρικού οξέος στον ορό του αίματος και το αρθρικό υγρό, που έχει ως αποτέλεσμα την καθίζηση ή την απελευθέρωση κρυστάλλων ουρικού μονονατρίου μέσα στην άρθρωση. Τέτοια ταχεία μεταβολή στα επίπεδα ουρικού οξέος προκαλείται:

• από επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς μιας άρθρωσης
• από μεγάλη κατανάλωση οινοπνεύματος
• από φάρμακα (ορισμένα διουρητικά, μικρές δόσεις ασπιρίνης, αλλοπουρινόλη)
• από μεγάλη κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε πουρίνες
   

Το πρώτο επεισόδιο οξείας ουρικής αρθρίτιδας εντοπίζεται συνήθως στην άρθρωση της βάσης του μεγάλου δακτύλου του ποδιού (μεταταρσιοφαλαγγική άρθρωση). Αρθρώσεις που προσβάλλονται επίσης συχνά είναι τα γόνατα, η ποδοκνημική και ο ταρσός ενώ λιγότερο συχνά προσβάλλονται οι καρποί, οι αγκώνες και οι αρθρώσεις των χεριών.

Θεραπεία και πρόληψη της ουρικής αρθρίτιδας 

Από θεραπευτικής πλευράς η αντιμετώπιση απολύτως της  κρίσης (οξείας ουρικής αρθρίτιδας) είναι δυνατή και αποτελεσματική. Ωστόσο, όπως πάντα, η πρόληψη είναι το καλύτερο!
Η εφαρμογή γενικών προληπτικών μέτρων μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα καθώς και τη συχνότητα των οξειών προσβολών και έτσι για πολλούς ασθενείς να μην υπάρχει ανάγκη εφαρμογής φαρμακευτικής αγωγής για αρκετά χρόνια. Ποιες είναι, λοιπόν, οι γενικές συστάσεις:

• Αποφυγή τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες, όπως π.χ. εντόσθια, ζωμός κρέατος, μύδια, στρείδια, αυγοτάραχο, σαρδέλες, ρέγγα κ.ά.
• Απώλεια βάρους.
• Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών (κυρίως μπύρα).
• Λήψη επαρκούς ποσότητας υγρών σε καθημερινή βάση.
• Αποφυγή επαναλαμβανόμενων μικροτραυματισμών κατά τη διάρκεια ασκήσεων ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων.
• Εφόσον είναι δυνατό, μετά από συμβουλή του θεράποντος γιατρού, να γίνεται διακοπή και αντικατάσταση ορισμένων φαρμάκων που αυξάνουν το ουρικό οξύ στο αίμα.

Περισσότερες πληροφορίες για την ουρική αρθρίτιδα θα βρείτε εδώ.