Πώς θα αναγνωρίζετε τα fake news στο Διαδίκτυο

Τα fake news, οι ψευδείς ειδήσεις και η εσκεμμένη παραπληροφόρηση, κάνουν συχνά πυκνά την εμφάνισή τους στο διαδίκτυο. "Πράγματι, το διαδίκτυο αποτελεί πηγή πληροφόρησης από τη μία, από την άλλη όμως μπορεί να αποτελέσει πηγή παραπληροφόρηση. Η παραπληροφόρηση συμβαίνει όταν οι πληροφορίες είναι ελλιπείς ή μεροληπτικές με αποτέλεσμα να οδηγήσουν σε λανθασμένα συμπεράσματα. Και ανεξάρτητα από το πόσο εξοικειωμένοι είμαστε με τη χρήση του διαδικτύου μπορούμε όλοι μας να πέσουμε θύματα της παραπληροφόρησης", εξηγεί η Δρ. Νανά Τσουμάκη, Σύμβουλος Εκπαίδευσης και Σταδιοδρομίας (athinaedu.com).

Πώς θα αναγνωρίζουμε και θα αποφεύγουμε τα fake news 

Η αξιολόγηση πηγών στο διαδίκτυο απαιτεί δύο τεχνικές ταυτόχρονα: 

1.    Εκπαίδευση του ματιού και των χεριών ώστε να βρίσκουν εύκολα την πληροφορία. 
2.     Εκπαίδευση του μυαλού να σκέφτεται κριτικά, ώστε να αποφασίσει κατά πόσο μια ιστοσελίδα θεωρείται αξιόπιστη.

Πώς μπορείς να αξιολογήσεις τις ιστοσελίδες σε σχέση με τις πληροφορίες που δίνουν;

1.    Έλεγξε το συγγραφέα, την προέλευση της σελίδας, τη βιβλιογραφία της πληροφορίας. Εάν η πηγή έχει δημιουργηθεί/δημοσιευθεί από κάποιον έγκυρο οργανισμό (πανεπιστήμιο, ίδρυμα, περιοδικό ) ή είναι  προσωπική σελίδα και άρα προσωπική άποψη και  η οποία μπορεί να επηρεάζεται από ιδεολογικά ή οικονομικά οφέλη. 

2.    Βεβαιώσου ότι υπάρχει επιμελητής της ιστοσελίδας. Εάν η πληροφορία που παρέχεται είναι υπογεγραμμένη και ο συγγραφέας αναφέρει την ιδιότητα του τότε μπορείς να καταλάβεις γιατί γράφει με τον τρόπο που γράφει. 

3.    Δες πότε έγινε η δημοσίευση. Σε κάθε σελίδα στο διαδίκτυο φαίνεται πότε δημιουργήθηκε. Τα νέα και τα δεδομένα αλλάζουν γρήγορα!

4.    Χρησιμοποίησε πολλαπλές πηγές πληροφοριών και διασταύρωσε τις πληροφορίες που βρίσκεις στο διαδίκτυο. Για παράδειγμα διάβασε 2 ή 3 άρθρα για το συγκεκριμένο θέμα που σε ενδιαφέρει, από διαφορετικές ιστοσελίδες. Με αυτό τον τρόπο θα διαπιστώσεις που συμφωνούν οι περισσότεροι και ίσως να βρεις πραγματικά στοιχεία για αυτό που ψάχνεις.

5.    Χρησιμοποίησε ποικιλία πηγών, όπως εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία, όχι μόνο το διαδίκτυο. Όταν κάνουμε επιστημονική έρευνα πρέπει να υπάρχουν 3 ειδών πηγές από την δική τους σκοπιά ώστε να μπορέσουμε να βγάλουμε έγκυρα συμπεράσματα. Κάνε και εσύ κάτι ανάλογο για τις πληροφορίες που παίρνεις. Διάβασε, άκουσε και δες μέσα από το διαδίκτυο, τη τηλεόραση και το ραδιόφωνο. 

Να θυμάσαι, κάποιοι από εμάς ανήκουμε στη γενιά που μεγαλώσαμε με την ιδέα πως ό,τι είναι γραμμένο είναι και ελεγμένο. Στο διαδίκτυο όμως δεν ισχύει αυτό και πρέπει να είμαστε σε θέση να διακρίνουμε το γεγονός από την άποψη και να αναπτύξουμε, με την εξάσκηση, την εύρεση ποιοτικής πληροφορίας.