Κόκκινο, ερεθισμένο δέρμα και γκρίνια; Τι μπορεί να συμβαίνει στο μωρό σας;

Η ατοπική δερματίτιδα γνωστή και ως ατοπικό έκζεμα ή απλά, έκζεμα, είναι η πιο συχνή μορφή δερματικού νοσήματος στα μωρά και τα μεγαλύτερα παιδιά. Είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια που χαρακτηρίζεται από έντονο κνησμό (φαγούρα), ξηρότητα του δέρματος και εκζεματικές βλάβες (εξάρσεις) που εμφανίζονται κατά περιόδους. Όσο πιο συχνά εμφανίζονται οι εξάρσεις και όσο μεγαλύτερη έκταση σώματος καταλαμβάνουν, τόσο περισσότερο επηρεάζουν την ποιότητα ζωή των ασθενών, μικρών και μεγάλων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ατοπική δερματίτιδα κατατάσσεται 2η στη λίστα με τα επιβαρυντικά νοσήματα για την ποιότητα ζωής των παιδιών, κυρίως λόγω των εμφανών δερματικών βλαβών, του έντονου κνησμού και των προβλημάτων ύπνου που αυτός προκαλεί. Το 50% των παιδιών υποφέρει από ευερεθιστότητα και κακή διάθεση, ενώ στο 60% επηρεάζεται η σχολική τους απόδοση. Επιπλέον 4 στα 10 παιδιά υφίστανται σχολικό εκφοβισμό λόγω της νόσου.

Σε τι οφείλεται η ατοπική δερματίτιδα
Σε ένα μεγάλο βαθμό, είναι αλλεργική αντίδραση του οργανισμού και σχετίζεται με την κληρονομικότητα. Όπως επισήμανε σε συνέντευξη τύπου σχετικά με την ατοπική δερματίτιτδα ο Καθ. Δερματολογίας ΑΠΘ κ. Δημήτρης Ιωαννίδης, "τα τελευταία χρόνια, έχει παρατηρηθεί παγκοσμίως μια σημαντική αύξηση στην επίπτωση της νόσου, κυρίως σε άτομα 20-35 ετών, των οποίων η ζωή αλλάζει σημαντικά". Όπως επισημαίνει ο καθηγητής, σήμερα γνωρίζουμε πια ότι πρόκειται για μια "έξυπνη" και πολυπαραγοντική νόσο, που εμφανίζεται όταν συνυπάρχει δυσλειτουργία του δερματικού φραγμού ταυτόχρονα με δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, είναι σημαντικό ότι είναι μια χρόνια νόσος και οφείλουμε να την αντιμετωπίζουμε ανάλογα. 

Διαβάστε περισσότερα για την ατοπική δερματίτιδα εδώ.

Πώς μπορείτε να ανακουφίσετε την ατοπική δερματίτιδα στο παιδί
Ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός, για τουλάχιστον έξι μήνες, θωρακίζει τα μωρά από την εμφάνιση αλλεργιών, ακόμη κι αν υπάρχει προδιάθεση. Από κει και πέρα, η προσεκτική εισαγωγή τροφών στο διαιτολόγιο του μωρού είναι σημαντική ενώ αν διαπιστώσετε πως το μωρό –ή το μεγαλύτερο παιδί- παρουσιάζει έξαρση δερματίτιτδας μετά από κάποιες τροφές δοκιμάστε να τις αποκλείσετε για ένα διάστημα.

Το μπάνιο του μωρού είναι μια πτυχή της καθημερινότητας που επίσης παίζει ρόλο. Σύμφωνα με τις νέες οδηγίες, οι γονείς μπορούν να κάνουν καθημερινά το μικρό τους μπάνιο, χρησιμοποιώντας όμως χλιαρό νερό και χωρίς σαπούνι ή αφρόλουτρο, παρά μόνο για την περιοχή της πάνας ενώ είναι πολύ σημαντικό να διατηρείται μαλακό και ενυδατωμένο το δέρμα με συχνή επάλειψη υδατικής κρέμας ή αλοιφής.

Τα νυχάκια του μωρού θα πρέπει να είναι κομμένα κοντά ώστε να μην ξύνει το δέρμα του. Σε φάσεις έξαρσης, μπορείτε να του φορέσετε βαμβακερά γάντια για τον ίδιο λόγο - αρκεί να μην του προκαλούν μεγαλύτερο εκνευρισμό.

Τέλος, τα βαμβακερά εσώρουχα και ρούχα είναι η καλύτερη επιλογή για τα μωρά και τα παιδιά που ταλαιπωρούνται από ατοπική δερματίτιδα. Εάν μάλιστα το πρόβλημα του παιδιού είναι έντονο, μπορείτε να βρείτε ειδικά υποαλλεργικά ρούχα για παιδιά με δερματίτιδα – μόνο όμως μέσα από το Internet προς το παρόν καθώς δεν πωλούνται στη χώρα μας.

Αυτό το ξέρατε; Σε έρευνες έχει βρεθεί πως τα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα έχουν υψηλότερο IQ από το μέσο όρο. Οι ειδικοί, ωστόσο, δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη τη σύνδεση μεταξύ των δύο γεγονότων!

3 συνηθισμένες ερωτήσεις για την ατοπική δερματίτιδα
"Ποιες τροφές μπορεί να πειράζουν το παιδί μου;”
Τροφές που απελευθέρωνουν ισταμίνες μπορεί να προκαλέσουν έξαρση των συμπτωμάτων. Μεταξύ των τροφών που ενοχοποιούνται είναι το αβγό, η σοκολάτα, το ψάρι, το πορτοκάλι, η ντομάτα, το σπανάκι και τα "είδη περιπτέρου” λόγω των πρόσθετων που περιέχουν.
"Αν το μωρό μου έχει δερματίτιδα, σημαίνει ότι θα παρουσιάσει κι άλλες αλλεργίες;”
Η δερματίτιδα είναι συχνά ο πρόδρομος άλλων σχετικών αλλεργιών (ρινίτιδα, άσθμα, επιπεφυκίτιδα). Προλαμβάνοντας την εμφάνιση ή την έξαρσή της με το θηλασμό και αργότερα με προσεκτική εισαγωγή νέων τροφών στη διατροφή του παιδιού αποτρέπουμε ή καθυστερούμε την εμφάνιση των συγγενών αλλεργιών.
"Υπάρχει κάτι καινούργιο στην αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας;”
Όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη τύπου, είναι γνωστό στην επιστημονική κοινότητα πως τα κορτικοστεροειδή αντιμετωπίζουν "πυροσβεστικά" την έξαρση μειώνοντας τη φλεγμονή, αλλά ταυτόχρονα έχουν αρνητική επίδραση στο δερματικό φραγμό δηλ. "αδυνατίζουν την κεράτινη στιβάδα", ευνοούν την αφυδάτωση της και τη δημιουργία νέας έξαρσης, ιδιαίτερα αν χρησιμοποιούνται για μεγάλα διαστήματα. Όπως εξήγησε η κ. Α. Κατσαρού, Καθηγήτρια Δερματολογίας και Υπεύθυνη παιδο-δερματολογικού Τμήματος στο Νοσοκομείο Συγγρός, "στόχος πλέον της αντιμετώπισης της ατοπικής δερματίτιδας, είναι όχι μόνο η βραχυπρόθεσμη πυροσβεστική αντιμετώπιση των εξάρσεων, αλλά η απομάκρυνση του κύκλου εξάρσεων που ταλαιπωρούν παιδιά και  ενήλικες. Πέραν των στεροειδών υπάρχει και άλλη, νεότερη κατηγορία φαρμάκων που κυκλοφορεί διεθνώς. Η αλοιφή τακρόλιμους, βασικός εκπρόσωπος αυτής της κατηγορίας, διαθέτει τις αντιφλεγμονώδεις δράσεις ενός στεροειδούς μέτριας ισχύος, αλλά χωρίς τις ανεπιθύμητες ενέργειές του στο δέρμα. Αντίθετα με τα στεροειδή, η αλοιφή τακρόλιμους ενισχύει την κεράτινη στιβάδα στα άτομα με ατοπική δερματίτιτδα, αυξάνοντας τα απαραίτητα λιπίδια, δεν επηρεάζει το δερματικό φραγμό και δεν προκαλεί ατροφία και μείωση του κολλαγόνου, απομακρύνοντας έτσι τον κίνδυνο νέων εξάρσεων. Ένα βασικό όφελος για τα παιδιά και τους ενήλικες με ατοπική δερματίτιτδα είναι ότι η τακρόλιμους, πέραν της άμεσης δράσης της, έχει ένδειξη να λαμβάνεται και προληπτικά, για την αποφυγή νέων εξάρσεων, με τα πρώτα σημάδια εμφάνισης ερεθισμού στο ατοπικό δέρμα”. Ωστόσο, και οι δύο ειδικοί τόνισαν στη συνέντευξη τύπου πως η επιλογή της φαρμακευτικής αγωγής για τα μωρά και τα παιδιά θα πρέπει να γίνεται μόνο από τον παιδίατρο ή το γιατρό που τα παρακολουθεί.