Είναι οι γλυκές τροφές απαγορευμένες για τους ασθενείς με διαβήτη;

Όπως ακριβώς συμβαίνει με όλους τους ανθρώπους, έτσι και  τα άτομα με διαβήτη νιώθουν την έμφυτη ανάγκη να απολαμβάνουν τρόφιμα ή και ροφήματα με γλυκιά γεύση. Εντούτοις, συχνά, το αυξημένο σωματικό βάρος και ο κακός γλυκαιμικός έλεγχος αποτελούν πρωταρχικής σημασίας εμπόδια στην επιθυμία τους αυτή, γεγονός που αρκετές φορές οδηγεί σε συναισθήματα στέρησης και δυσχεραίνει την μακροπρόθεσμη υιοθέτηση της ενδεικνυόμενης για αυτούς διατροφής.

O διαιτητικός έλεγχος του σακχάρου του αίματος περιλαμβάνει την αποφυγή ή τη δραστική μείωση από το καθημερινό διαιτολόγιο των τροφών που περιέχουν ευαπορρόφητους υδατάνθρακες ή απλά σάκχαρα. Οι παραδοσιακά χρησιμοποιούμενες γλυκαντικές ύλες έχουν υδατάνθρακες και αποδίδουν θερμίδες και για αυτό θα πρέπει να προσεχθούν ή και να αποφεύγονται, κατά περίπτωση. Παραδείγματα τέτοιων ουσιών είναι:

• η επιτραπέζια ζάχαρη (σακχαρόζη)
• το μέλι
• η μαύρη ζάχαρη
• η μελάσα
• η φρουκτόζη
• το σιρόπι σφενδάμου
• το ζαχαροκάλαμο
• το νέκταρ αγκάβης
• η ζάχαρη ζαχαροπλαστείου

Τις τελευταίες δεκαετίες, τα τρόφιμα και ροφήματα με ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες έχουν προταθεί ως εναλλακτική λύση για τους ανθρώπους που αποφεύγουν τα γλυκαντικά που περιέχουν υδατάνθρακες και αποδίδουν θερμίδες, όπως η ζάχαρη και η φρουκτόζη. Οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες μπορούν να γλυκάνουν τα τρόφιμα και ροφήματα, μειώνοντας ταυτόχρονα το θερμιδικό περιεχόμενο και το σύνολο των υδατανθράκων που περιέχουν, μέσω της αντικατάστασης της ζάχαρης ή άλλων ανάλογων θερμιδογόνων γλυκαντικών υλών. Φυσικά, το σημαντικότερο όφελος για τα άτομα με διαβήτη είναι ότι οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες δεν επηρεάζουν και δε διαταράσσουν τη γλυκαιμική τους ρύθμιση, δηλαδή δεν αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.

Βέβαια, με δεδομένο ότι πολλά τρόφιμα που περιέχουν ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες εξακολουθούν να περιέχουν υδατάνθρακες (π.χ. από τη χρήση άλευρου), και να αποδίδουν θερμίδες, συστήνεται οι άνθρωποι με διαβήτη να ελέγχουν προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων.

Στα άτομα με διαβήτη συστήνεται η κατανάλωση τροφίμων και ροφημάτων χωρίς ζάχαρη και η επιλογή τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες αποτελούν ένα ιδανικό μέσο που βοηθά τα άτομα με διαβήτη, αφενός να συμμορφώνονται στις απαιτήσεις της διαιτητικής αγωγής και αφετέρου να κρατούν την απόλαυση του φαγητού και ειδικότερα της γλυκιάς γεύσης.

Οι εγκεκριμένες γλυκαντικές ύλες που χρησιμοποιούνται σε αυτά τα προϊόντα είναι ασφαλείς, εφόσον καταναλώνονται στις επιτρεπόμενες ημερήσιες ποσότητες, οι οποίες προσδιορίζονται σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από τη συνήθη ανθρώπινη κατανάλωση. Οι κυριότερες ύλες "έντονης γλυκύτητας" που έχουν εγκριθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η ασπαρτάμη, η ακετοσουλφάμη-Κ, το κυκλαμικό οξύ (και τα άλατά του), η σουκραλόζη, η σακχαρίνη (και τα άλατά της) και η νεοτάμη, ενώ πρόσφατα εγκρίθηκε και το γλυκαντικό που προέρχεται από το φυτό στέβια (γλυκοζίτες, στεβιόλης).

Οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες και ειδικά οι ύλες έντονης γλυκύτητας, βοηθούν τα άτομα με διαβήτη να διευρύνουν τις διατροφικές τους επιλογές καθώς τους επιτρέπουν να απολαμβάνουν τη γλυκιά γεύση αντικαθιστώντας τη ζάχαρη, χωρίς να επηρεάζουν αρνητικά το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα τους.

Το πιο σημαντικό τους όφελος βέβαια είναι ότι δεν έχουν καμία επίδραση στην ινσουλίνη ή στη συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα και επίσης δεν προσθέτουν θερμίδες, κι έτσι μπορούν παράλληλα να παίξουν ρόλο στην προσπάθεια κυρίως των ατόμων με διαβήτη τύπου 2, να ελέγξουν ή να μειώσουν το σωματικό τους βάρος.

Πηγή: Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία