Προϋπόθεση η συμμετοχή του ΔΝΤ για την εκταμίευση των 5,7 δισ.

της Δήμητρας Καδδά

Μία σειρά από "υπόγειες" μάχες που φτάνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη και σε "φράκτες" που ορθώνουν κράτη- μέλη για εκταμίευση της δόσης των 5,7 δισ. ευρώ μόνο όταν υπογράψει πρόγραμμα το ΔΝΤ, λαμβάνουν χώρα την ίδια στιγμή που στην "επιφάνεια" μαίνονται οι πολύωρες διαπραγματεύσεις  της κυβέρνησης και των  θεσμών για το... πρώτο βήμα: για να ολοκληρωθεί  το πακέτο μέτρων της πρώτης αξιολόγησης.

Η "ορατή" μάχη των εν Αθήναις διαπραγματεύσεων (που προς το παρόν σχεδιάζεται να συνεχισθούν για δύο εβδομάδες) στρέφεται σήμερα στα κόκκινα δάνεια, στα κλειστά επαγγέλματα, στο "άνοιγμα" των αγορών αλλά και στην Γ.Γ. Εσόδων μέσα από διαδοχικά ολοήμερα ραντεβού κυβέρνησης- θεσμών.

Κυβέρνηση:  μικρής απόδοσης η πρόταση των θεσμών
Αύριο σχεδιάζεται να έρθει -  ξανά - στο επίκεντρο το συγκοινωνούν δοχείο του ασφαλιστικού και του φορολογικού με την κυβέρνηση να οργανώνει στο μεσοδιάστημα την απάντησή της στις προτάσεις που κατέθεσαν χθες οι θεσμοί.

Πηγές του ελληνικού διαπραγματευτικού επιτελείου αμφισβητούν την αντιπρόταση των θεσμών για μειωμένη αλλά σταθερή έκπτωση φόρου (κάτω από τα 2.100) λέγοντας ότι οι θεσμοί "ζητούν να επιβαρυνθούν τα χαμηλά εισοδήματα και να ωφεληθούν τα υψηλά χωρίς ιδιαίτερη αύξηση εσόδων".

Η δόση "ακορντεόν" των 5,7 δισ. ευρώ και οι νέες "απαιτήσεις"
Όσο για τις "υπόγειες" μάχες,  ξεπερνούν κατά πολύ τα μέτρα που ζητούν οι θεσμοί για την "επί της αρχής" συμφωνία επί της πρώτης αξιολόγησης, δηλαδή για την συμφωνία σε ένα πακέτο μέτρων έως και το 2018. Οι "μάχες" φτάνουν έως το ύψος, αλλά και τον χρόνο καταβολής της επόμενης δόσης, η οποία στα… χαρτιά μόνο υπολογίζεται στα 5,7 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες  υπάρχουν  "απαιτήσεις" συγκεκριμένων κρατών-μελών που έχουν εκφραστεί και σε επίπεδο Eurogroup και απαιτούν να διασφαλιστεί όχι μόνο η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, αλλά και η συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, πριν εγκριθεί εκταμίευση της επόμενης δόσης.

Ο λόγος για τα 5,7 δισ ευρώ που προβλεπόταν στην αρχική συμφωνία του Αυγούστου ως "χρηματοδοτική ανάγκη" για το δ΄ τρίμηνο του 2015 και συνδέεται με την – χρονίζουσα – πρώτη αξιολόγηση. Με βάση την αρχική αυτή συμφωνία,  για  να εκταμιευθεί το ποσό θα πρέπει να υπάρχει  και απόφαση για την συμμετοχή του ΔΝΤ με πρόγραμμα (MEFP) και όχι μόνο ως εταίρος στις διαπραγματεύσεις (σ.σ. κάτι που ήδη συμβαίνει). Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες θα τεθεί θέμα πολιτικής απόφασης  του Eurogroup στο σενάριο που το Ταμείο δεν έχει "κλειδώσει" την συμμετοχή του, με τις εντάσεις κρατών-μελών να προσθέτουν έναν ακόμη παράγοντα αβεβαιότητας στο τραπέζι.

Αβέβαιο είναι και το τελικό ύψος της δόσης: τα 5,7 δισ. ευρώ μπορεί να αυξηθούν αλλά και να μειωθούν. Και το τελικό ύψος της δόσης θα κριθεί όχι μόνο από τον χρόνο της συμφωνίας (δηλαδή αν καθυστερήσει δημιουργώντας πρόσθετες ανάγκες), αλλά και από το αν η κυβέρνηση θα "αποδείξει" ότι τα πήγε καλύτερα στην είσπραξη εσόδων και άρα "γεμίζει" μόνη της τα κρατικά ταμεία περιορίζοντας την ανάγκη συνεισφοράς του ESM…

Ένας – ακόμη - μοχλός πίεσης
"Ενστάσεις υπήρχαν και το 2015 όταν ζητούσαν κάποια κράτη – μέλη το σύνολο των μέτρων για να εκταμιευθεί  το πακέτο για την κεφαλαιακή στήριξη των τραπεζών, αλλά τελικά αυτές οι πιέσεις κάμφθηκαν και περιορίστηκε η απαίτηση μόνο στις παρεμβάσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα" θυμίζουν πάντως διαπραγματευτικές πηγές. Εξηγούν ότι "όταν μία διαπραγμάτευση είναι στο ξεκίνημά της, οι πιέσεις κορυφώνονται".

Δίδουν μεγάλη σημασία οι ίδιες πηγές στο χρόνο, καθώς τα παράθυρα ευκαιρίας τις επόμενες εβδομάδες είναι συγκεκριμένα. Και η "απόσταση" ανάμεσα στις δύο πλευρές είναι πολύ μεγάλη, με την Αθήνα να κατεβαίνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με "κενό" 1,7 δισ. ευρώ.

Δεδομένη θεωρούν την πρώτη αναχώρηση των επικεφαλής το αργότερο λίγες ημέρες πριν τον εορτασμό του Καθολικού Πάσχα της 27ης Μαρτίου. Υπάρχει περιθώριο επιστροφής στην Αθήνα ή για εξ αποστάσεως διαπραγματεύσεις έως τις 15-17 Απριλίου που διενεργείται η εαρινή Σύνοδος του ΔΝΤ και της World Bank στην Ουάσιγκτον όπου επιχειρείται να υπάρξουν πολιτικές ζυμώσεις για το χρέος. Και το καλό σενάριο για το "κλείσιμο" της διαπραγμάτευσης προβλέπει απόφαση στις 22 Απριλίου που συνεδριάζει το Eurogroup (με πιθανή νέα ενδιάμεση άφιξη στην Αθήνα) και ψήφιση των μέτρων πριν το Ορθόδοξο Πάσχα της 1ης Μαΐου. Επόμενος σταθμός είναι -επισήμως- το Εurogroup της 24ης Μαΐου όταν θα έχουν επικυρωθεί και τα αποτελέσματα των επιδόσεων του 2015 από την Eurostat.

Προσφυγική "βόμβα"
Στο μεσοδιάστημα, μεγεθύνεται το δημοσιονομικό πρόβλημα που προκαλεί το προσφυγικό, με τον ΟΟΣΑ χθες να εκτιμά ότι το 2015 (δηλαδή με τα σύνορα ανοικτά και την Ελλάδα κράτος διέλευσης και όχι παραμονής) η δαπάνη ήταν 600 εκατ. ευρώ.

Ακόμη μένει όμως έωλο το κατά πόσο θα γίνει αποδεκτή η πρόταση για εκ των υστέρων "αφαίρεση" δαπανών προσφυγικού που δεν καλύπτονται από την ΕΕ από τον υπολογισμό των πλεονασμάτων, πόσο μάλλον της "σύστασης" του ΟΟΣΑ για μεγαλύτερη κάλυψη του κόστους από τον κοινοτικό προϋπολογισμό (σ.σ. δεδομένου ότι τα κονδύλια της ΕΕ που ήδη υπάρχουν παραμένουν σε μεγάλο βαθμό στο "ράφι" εγκλωβισμένα σε διαδικασίες τύπου ΕΣΠΑ..).