Συνέντευξη Jean Yves Grandidier (Πρόεδρος και Ιδρυτής του Ομίλου Valorem): Οι άδειες για ΑΠΕ στην Ελλάδα βγαίνουν πολύ πιο γρήγορα από τη Γαλλία

Συνέντευξη στο Χάρη Φλουδόπουλο

Σε μια περίοδο όπου η ενεργειακή μετάβαση αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Ευρώπη, η γαλλική εταιρεία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Valorem επενδύει στρατηγικά στην Ελλάδα, εγκαινιάζοντας το πρώτο της αιολικό πάρκο στη χώρα. Μιλώντας στο Capital.gr, ο πρόεδρος και ιδρυτής του ομίλου Valorem Jean Yves Grandidier αποκαλύπτει τη φιλοσοφία της εταιρείας, τις προκλήσεις που αντιμετώπισε και το μακροπρόθεσμο όραμά του για την ελληνική αγορά ενέργειας.

Όπως εξηγεί, η ευελιξία του ελληνικού κανονιστικού πλαισίου, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα σύναψης διμερών συμβολαίων (PPA), καθιστά την εγχώρια αγορά ιδιαίτερα ελκυστική.

Ο ίδιος αναφέρεται στη σημασία της αποθήκευσης ενέργειας, στο πρόβλημα των αρνητικών τιμών, αλλά και στο κοινωνικό αποτύπωμα των έργων της Valorem. Με ισχυρό ESG προφίλ, η εταιρεία δίνει έμφαση στη βιοποικιλότητα, στη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και στην επανένταξη ανέργων μέσω ρητρών εργασίας.

Η Valorem εγκαινιάζει το νέο της αιολικό πάρκο στην Ελλάδα. Ποια είναι η στρατηγική σημασία αυτής της επένδυσης για την παρουσία σας στη χώρα; Και ποια είναι τα σχέδιά σας για την ελληνική αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας;

Ναι, η Ελλάδα είναι μια χώρα με άνεμο, με ήλιο, αλλά και με υψηλό ποσοστό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα – αέριο, άνθρακα κ.λπ. Είμαστε εδώ γιατί πιστεύουμε πως μπορούμε με τον άνεμο και τον ήλιο να αποανθρακοποιήσουμε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε προσιτές τιμές σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα.

Αυτός είναι ο στόχος μας. Θέλουμε να είμαστε ανεξάρτητος παραγωγός ενέργειας (IPP) στην Ελλάδα, δηλαδή να αναπτύσσουμε, να κατασκευάζουμε με τις θυγατρικές μας, τα δικά μας αιολικά ή φωτοβολταϊκά πάρκα, όπως κάνουμε και στη Γαλλία.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε κατά την ανάπτυξη του έργου στην Ελλάδα, είτε σε επίπεδο αδειοδότησης είτε διασύνδεσης με το δίκτυο; Και πώς συγκρίνονται αυτές με άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Ήρθα για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2018. Μας φάνηκε πολύ ενδιαφέρον τότε να επενδύσουμε εδώ, και πείσαμε τους επενδυτές μας να μας να επενδύσουμε εδώ. Αγοράσαμε ένα χαρτοφυλάκιο έργων και πέντε χρόνια αργότερα λειτουργούμε το πρώτο μας αιολικό έργο. Στη Γαλλία κάτι τέτοιο συνήθως διαρκεί 10 έως 15 χρόνια. Στην Ελλάδα, η διαδικασία αδειοδότησης είναι ευκολότερη από ό,τι στη Γαλλία, αν και το πρόβλημα είναι η διασύνδεση με το δίκτυο.

Πώς θα αμείβεται το έργο και υπάρχει συμφωνία με τον Διαχειριστή ή άλλους αποδέκτες;

Το έργο θα αμείβεται μέσω σύμβασης διαφοράς (CFD) μετά από διαγωνισμό το 2021. Η τιμή είναι πολύ χαμηλή επειδή η αιολική απόδοση στην περιοχή είναι μέτρια. Έχουμε επίσης υπογράψει διμερή σύμβαση πώλησης ενέργειας (PPA) με την Optimus. Η ελληνική αγορά είναι πιο ευέλικτη σε σχέση με τη Γαλλία, όπου δεν επιτρέπεται να φύγεις από το CFD και να επιστρέψεις. Αυτή η ευελιξία είναι πλεονέκτημα για την αγορά σας.

Τι καθιστά την ελληνική αγορά ελκυστική για μια εταιρεία όπως η Valorem;

Η ύπαρξη μηχανισμών εγγυημένων τιμών όπως το CFD, ακόμα κι αν η τιμή είναι χαμηλή, προσφέρει ασφάλεια. Επιπλέον, μπορούμε να παίξουμε στην αγορά όπου οι τιμές είναι υψηλότερες. Η Ελλάδα έχει πλέον ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που καθιστά την αγορά ελκυστική. Σε άλλες χώρες, όπως η Φινλανδία, δεν υπάρχει τέτοιο σύστημα και υπάρχει πρόβλημα "κανιβαλισμού" στην αγορά.

Ποιο είναι το ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα για την πλήρη αποανθρακοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη; Βρισκόμαστε εντός στόχων;

Το βασικό πρόβλημα είναι η αποανθρακοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας, όχι μόνο της παραγωγής. Χρειαζόμαστε εξηλεκτρισμό στις μεταφορές, στη θέρμανση και στη βιομηχανία. Ωστόσο, η πρόοδος είναι αργή – π.χ. τα ηλεκτρικά ταξί είναι σπάνια ακόμα. Η αγορά δεν έχει σχεδιαστεί για τεχνολογίες με υψηλό αρχικό κόστος (CAPEX), όπως οι ΑΠΕ. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε μηχανισμούς όπως το CFD.

Τι σημαίνει το φαινόμενο των αρνητικών τιμών για τον κλάδο σας και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Οι αρνητικές τιμές, αν και προσωρινά αποζημιώνονται, δεν είναι βιώσιμες. Πρέπει να επενδύσουμε στην αποθήκευση ενέργειας. Έχουμε ήδη συστήματα αποθήκευσης με μπαταρίες (BESS) στη Γαλλία και θέλουμε να τα αναπτύξουμε και στην Ελλάδα.

Πώς διασφαλίζεται ότι το χαμηλότερο κόστος των ΑΠΕ περνά στους καταναλωτές; Απαιτούνται αλλαγές στο σχεδιασμό της αγοράς;

Η αποθήκευση στην κατανάλωση είναι βασικό στοιχείο. Πρέπει να εξοπλίσουμε σπίτια και βιομηχανίες με συστήματα ευέλικτης κατανάλωσης. Τα ηλεκτρικά οχήματα είναι επίσης μορφή αποθήκευσης. Χρειάζεται αλλαγή παραδείγματος, όχι απλώς αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων.

Σε κάθε περίπτωση το CFD παραμένει αναγκαίο όσο η αγορά δεν είναι φτιαγμένη για τις ΑΠΕ. Υπάρχουν σκέψεις για νέα μοντέλα με "κατώφλι" τιμών, αλλά δεν είναι ακόμα ιδανικά. Η αγορά έχει σχεδιαστεί για παλιές, αποσβεσμένες τεχνολογίες.

Ποια είναι η Valorem

Η εταιρεία έχει περίπου 900 MW εγκατεστημένης ισχύος, με παρουσία σε Ελλάδα, Φινλανδία, Πολωνία και στόχο 3 GW μέχρι το 2030. Είναι ανεξάρτητη εταιρεία και βασικοί μέτοχοι είναι οι εργαζόμενοι και η οικογένεια του ιδρυτή. Δίνει έμφαση στο ESG, στη βιοποικιλότητα, στη συμμετοχή τοπικών κοινωνιών και στη δημιουργία θέσεων εργασίας μέσω ειδικών ρητρών σε συμβόλαια έργων.

Η Valorem είναι η πρώτη εταιρεία στη Γαλλία που άνοιξε τη συμμετοχή πολιτών σε έργα μέσω crowdlending, και αυτό σχεδιάζεται να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα. Υποστηρίζει επίσης τη γεωργο-φωτοβολταϊκή ανάπτυξη και τη συνεργασία με μελισσοκόμους για ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Country Manager στην Ελλάδα για τη Valorem είναι ο Θωμάς Σταύρου.