Συνεχίζει ακάθεκτο το πρόγραμμα "Χρυσή Βίζα" και μετά τον Σεπτέμβριο

Του Νίκου Ρουσάνογλου

Με αμείωτη ένταση συνεχίζεται η υποβολή αιτημάτων χορήγησης άδειας διαμονής μέσω του προγράμματος "Χρυσή Βίζα", ακόμα και τον φετινό Σεπτέμβριο, μήνα δηλαδή κατά τον οποίο ξεκίνησε να ισχύει το νέο όριο των 800.000 ευρώ σε Αττική, Θεσσαλονίκη και τα μεγάλα νησιά με πληθυσμό άνω των 3.100 κατοίκων. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου, τον φετινό Σεπτέμβριο υποβλήθηκαν 780 αιτήματα, έναντι 725 κατά τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Μάλιστα, πρόκειται για την τρίτη υψηλότερη επίδοση του τελευταίου 12μήνου, πίσω μόνο από τον Νοέμβριο του 2023, όταν είχαν υποβληθεί 803 αιτήματα και τον φετινό Απρίλιο, όταν υποβλήθηκαν 787 αιτήματα.

Ασφαλώς, η μεγάλη πλειοψηφία των αιτημάτων του Σεπτεμβρίου δεν αφορούν ακίνητα των 800.000 ευρώ. Αντιθέτως, αφορούν ουσιαστικά αγοραπωλησίες που είχαν "κλειδώσει" μέσω προσυμφώνου ή ιδιωτικού συμφωνητικού πριν από την έναρξη ισχύος του νέου, υψηλότερου ορίου. Ακόμα κι έτσι, φαίνεται η δυναμική που είχε δημιουργηθεί στην αγορά ακινήτων, καθώς κατά το φετινό εννιάμηνο, έχουν ήδη υποβληθεί 6.108 αιτήματα. Εν ολίγοις, η ελάχιστη δαπάνη που έχει γίνει από ξένους αγοραστές ακινήτων, διαμορφώνεται φέτος σε 1,52 δισ. ευρώ. Συνολικά το 2023, είχαν υποβληθεί 8.483 αιτήματα, που αντιστοιχούν σε αγορές ακινήτων αξίας 2,12 δισ. ευρώ.

Με βάση τα σχετικά στοιχεία, οι άδειες που αφορούν σε αρχική χορήγηση ανέρχονται σε 17.794, ενώ εκκρεμούν οι εγκρίσεις άλλων 10.381 αδειών. Επομένως, με βάση τα τελευταία στοιχεία, κατά την 10ετία ισχύος του προγράμματος "Χρυσή Βίζα", έχουν κατατεθεί συνολικά 28.450 άδειες διαμονής, που αντιστοιχούν σε κεφάλαια ύψους 7,1 δις ευρώ. Πάντως, εν όψει των αλλαγών, τόσο του 2023, όσο και των φετινών, προκλήθηκε ο τετραπλασιασμός του ρυθμού των αγορών ακινήτων, καθώς πολλοί ξένοι επενδυτές, θέλησαν να προλάβουν την αύξηση των ορίων. Δηλαδή, ενώ μέχρι το 2019 που ήταν το τελευταίο υψηλό της αγοράς πριν το ξέσπασμα της πανδημίας, ο ετήσιος αριθμός αφορούσε περίπου 2.000 άδειες, με τις αλλαγές που θεσπίστηκαν, το νούμερο αυτό υπερτετραπλασιάστηκε το 2023 και όπως όλα δείχνουν κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και φέτος.

Έτσι, έχει δημιουργηθεί σοβαρό ζήτημα με τις εγκρίσεις των αδειών, καθώς από τα 9.114 αιτήματα έκδοσης νέας άδειας διαμονής, που υποβλήθηκαν κατά την διάρκεια του 12μήνου Σεπτεμβρίου 2023 – 2024, έχουν εγκριθεί μόλις τα 1.590, δηλαδή το 17,4%.

Το βέβαιο πάντως είναι ότι μόλις ολοκληρωθούν οι αγοραπωλησίες που σήμερα βρίσκονται στο στάδιο του προσυμφώνου και κατατεθούν και οι τελευταίες άδειες, θα υπάρξει μια σημαντική υστέρηση των ξένων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων, τουλάχιστον μέσω του προγράμματος "Χρυσή Βίζα". Σε πρόσφατη τοποθέτησή του, ο κ. Δημήτρης Μπινιάρης, πρόεδρος της ΟΜΑΣΕ (Ομοσπονδία Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος) και επικεφαλής της εταιρείας Binswanger Biniaris, ανέφερε ότι το επόμενο 12μηνο "θα δούμε μείωση κατά τουλάχιστον 50% των ξένων επενδύσεων, που πραγματοποιούνται μέσω του προγράμματος Χρυσή Βίζα". Σύμφωνα με τον ίδιο, "αναπόφευκτα, η αύξηση του ελάχιστου ύψους επένδυσης στις 800.000 ευρώ, θα έχει αρνητική επίδραση στις ροές κεφαλαίων από το εξωτερικό".

Στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο συνέδριο Prodexpo, ο κ. Μπινιάρης, ανέφερε ότι "είχαμε μια μεγάλη επιτυχία για μια δεκαετία, αναφορικά με την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό. Ωστόσο, το πρόγραμμα αποδείχθηκε τόσο επιτυχημένο, που τελικά έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα. Ενόψει και των διαδοχικών αλλαγών στο ύψος της επένδυσης, δημιουργήθηκε μεγάλη έξαρση στην αίτηση αδειών και αυτό οδήγησε σε στρεβλώσεις και καταστάσεις μη επιθυμητές". Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Μπινιάρη, το πρόγραμμα ουδέποτε δημιούργησε πρόβλημα στη στέγαση, καθώς οι αγοραστές αυτοί σπάνια μένουν στα ακίνητα που αγοράζουν. Αντιθέτως, τα νοικιάζουν και μάλιστα σε τιμές συχνά φθηνότερες κατά 10-15% των τιμών που ισχύουν σε μια περιοχή, καθώς κυρίως ενδιαφέρονται να πάρουν την άδεια διαμονής.