"Συναγερμός" από Τούρκο γεωλόγο για μεγάλο σεισμό στην Κωνσταντινούπολη: "Παίζουμε καθυστερήσεις"

Οι δύο φονικοί σεισμοί, που σκόρπισαν τον θάνατο και την απόγνωση σε μία περιοχή της Τουρκίας που κατοικείται από πάνω από 12 εκατομμύρια ανθρώπους, μοιραία, έφεραν τη συζήτηση στο πόσο προετοιμασμένη είναι η Τουρκία για μεγάλους σεισμούς και πότε προβλέπεται να γίνει ένας μεγάλος παρόμοιος σεισμός.

Ο διάσημος Τούρκος γεωλόγος, ο οποίος εδώ και χρόνια φώναζε πως πρέπει να θωρακιστεί η περιοχή που θρηνεί πλέον δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και προειδοποιούσε τις αρχές ότι έρχεται μεγάλου μεγέθους σεισμός, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών, ο Καθηγητής Νατζί Γκιορούρ, έκανε αξιόλογες παρατηρήσεις στο πρόγραμμα του TV100 που συμμετείχε: "Τώρα παίζουμε τις καθυστερήσεις", σχετικά με τον αναμενόμενο σεισμό στην Κωνσταντινούπολη.

"Το καθεστώς σεισμών και η γεωλογική του δομή στην Τουρκία ξεκίνησε πριν από 13 εκατομμύρια χρόνια και θα συνεχιστεί για εκατομμύρια χρόνια. Αυτοί οι σεισμοί έρχονται και παρέρχονται εδώ και 13 εκατομμύρια χρόνια. Πρέπει να πάρουμε την πραγματικότητα αυτής της φύσης ως αμετάβλητη ατζέντα στη χώρα μας Ούτε ο κόσμος ούτε οι διαχειριστές βάζουν τον σεισμό στην ατζέντα τους, πιστεύουν ότι το πρόβλημα λύνεται με το να μη μιλάμε για τον σεισμό και να μην τον ακούνε", είπε ο καθηγητής και προσέθεσε:"Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι το κτιριακό απόθεμα".

"Σε 20 χρόνια θα κάνουμε ολόκληρη την Τουρκία αντισεισμική, ειπώθηκε. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε την Κωνσταντινούπολη αντισεισμική σε 20 χρόνια; Δεν υπάρχει θέληση. Δεν υπάρχει βούληση στους ανθρώπους, στους κυβερνώντες, στους πολιτικούς. Είναι σαν να ζούμε στη δεκαετία του 99 αυτή τη στιγμή. Εκείνη την ώρα όλοι φώναζαν "Το '99 είναι ορόσημο, τίποτα δεν θα είναι όπως πριν". Κοίτα, έγινε, όλα είναι όπως πριν, ίδιος πόνος, ίδιες σκηνές, ίδιες κουβέντες… Αν πρόκειται να προετοιμάσουμε την Κωνσταντινούπολη για σεισμό, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι τα κτήρια. Το κτήριο δεν πρέπει να καταρρεύσει ή να σκοτώσει ανθρώπους. Αυτά έχουν γίνει σε κάποιο βαθμό. Σε ποιες περιοχές τα κτήρια είναι επικίνδυνα, διενεργήθηκε έρευνα. Πρέπει να καταστραφούν και να ενισχυθούν", λέει ο Γκιορούρ. 

Όσο για τις προβλέψεις: "Πέρασαν 23 χρόνια, η 62% πιθανότητα, ανέβηκε στο 70%"

"Η πιθανότητα να συμβεί ένας σεισμός σε 30 χρόνια, οποιαδήποτε στιγμή ξεκινώντας από το 99, είναι 62%. Έχουμε περάσει 23 χρόνια. Το 62%, αυξήθηκε στο 80%. Τώρα παίζουμε καθυστερήσεις. Υπάρχει προηγούμενο για αυτό, συν πλην 15 χρόνια", λέει ο Γκιορούρ.

Το τσιμπούσι με τους φόρους για τον σεισμό

Η νομοθεσία που εγκρίθηκε μετά τον σεισμό του 1999, για την ενίσχυση των κτηρίων της Κωνσταντινούπολης, συνέβαλε στην άνοδο της οικοδομικής δραστηριότητας στην πόλη. Ωστόσο, αυτός ο οργασμός οικοδόμησης είχε σαν αποτέλεσμα, δεδομένου του ότι δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμος χώρος, να έχουν χτιστεί πάρα πολλά από τα 470 Σημεία Συγκέντρωσης σε περιπτώσεις Καταστροφών, που θεσπίστηκαν μετά τον σεισμό του 1999, ώστε μόνο 77 να έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα, είχε δηλώσει πριν κάποια χρόνια ο δήμαρχος της Πόλης, Εκρέμ Ιμάμογλου. Δηλαδή 77 κομμάτια πρασίνου, σύμφωνα με την κυβέρνηση Ερντογάν, φτάνουν για να συγκεντρωθεί ένας πληθυσμός 16 εκατομμυρίων ανθρώπων σε πανικό.

Σύμφωνα με μια εγκύκλιο που έστειλε το Γραφείο του κυβερνήτη της επαρχίας της Κωνσταντινούπολης στους δήμους τον Φεβρουάριο του 2019 και είχε δημοσιευθεί μεταξύ άλλων και στη σκληρά φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Şafak, περίπου 400.000 κτήρια στην Κωνσταντινούπολη βρίσκονται σε κίνδυνο, ενώ σε εθνικό επίπεδο 6,7 εκατομμύρια κτήρια κατοικιών χρειάζονται εργασίες αποκατάστασης για να είναι προετοιμασμένα σε περίπτωση σεισμού. Το γραφείο του κυβερνήτη είπε ότι περίπου 30.000 κτήρια θα μπορούσαν να καταρρεύσουν σε περίπτωση ισχυρού σεισμού. 

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας, Μεχμέτ Σιμσέκ, προκάλεσε πολιτική αναταραχή στα τέλη του 2011, όταν του ζητήθηκε να λογοδοτήσει για περίπου 47 δισ. λίρες που προορίζονταν να δαπανηθούν για αποζημιώσεις μετά τον φονικό σεισμό του 1999 στη Νικομήδεια.

Ο Σιμσέκ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι, αντί να χρησιμοποιήσει τα ειδικά φορολογικά έσοδα για την επισκευή κτηρίων που υπέστησαν ζημιά από τον σεισμό, αλλά και να συνδράμει τους πληγέντες, η κυβέρνηση είχε δαπανήσει τα χρήματα σε αυτοκινητόδρομους, εκπαίδευση και υγεία.

Στα οκτώ χρόνια από τότε, η κυβέρνηση μάζεψε άλλα 33,1 δισ. λίρες (5,8 δισ. δολάρια) σε έσοδα από τον ειδικό φόρο, ο οποίος ονομαζόταν αρχικά "ειδικός φόρος επικοινωνίας", αλλά αργότερα έγινε γνωστός ως "φόρος σεισμού", σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού που δημοσιοποίησαν αντικυβερνητικά τουρκικά μέσα.

Ο φόβος μετά την καταστροφή της Δευτέρας και τους φόβους για έναν ακόμα μεγαλύτερο επικείμενο σεισμό, ειδικά στην Κωνσταντινούπολη, έφερε στο προσκήνιο εκ νέου, τις ενέργειες (αν έγιναν) του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) για να κάνει τους κατοίκους της πόλης, αλλά και της υπόλοιπης χώρας να αισθάνονται ασφαλέστεροι από σεισμούς.

Ενώ η κυβέρνηση περιστασιακά μιλά για σχέδια για μαζικές προσπάθειες ανοικοδόμησης προκειμένου να απελευθερώσει την Κωνσταντινούπολη από μη ασφαλή κτήρια - και τα πρότυπα κατασκευής φέρονται να έχουν βελτιωθεί από το 1999 - το τι ακριβώς δαπανά η κυβέρνηση και πού παραμένει μυστήριο, με πολλούς πολιτικούς, κυρίως από το αντιπολιτευόμενο κεμαλικό CHP, αλλά και απλό κόσμο να εκφράζουν φόβους ότι αυτά τα λεφτά έχουν γίνει... παλάτια.

Πέτρος Κράνιας