Ποιες είναι οι αποκρατικοποιήσεις που θα φέρουν το €1 δισ.

Με την θέση του ειδικού γραμματέα αποκρατικοποιήσεων να παραμένει ανοιχτή στο υπουργείο Οικονομίας και με τους φακέλους που ετοίμαζε ο τέως υπουργός Γιώργος Αλογοσκούφης να είναι σκονισμένοι και κλειδωμένοι στα αρχεία,  το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, στο πλαίσιο της νέας οικονομικής πολιτικής και της ανάγκης για ταχεία μείωση του υπέρογκου δημόσιου χρέους, ανοίγει ντουλάπια και συρτάρια προκειμένου να εξετάσει εκ νέου όλα τα ενδεχόμενα για τις αποκρατικοποιήσεις.

Ο στόχος για το νέο υπουργό Οικονομίας, Γιάννη Παπαθανασίου, είναι να εισπράξει φέτος 1 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις και τα «όπλα» είναι τρία:

1. Η είσοδος στο χρηματιστήριο (εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες) επιχειρήσεων που ελέγχονται από το Δημόσιο.

2. Διάθεση πακέτου μετοχών που ελέγχει το Δημόσιο σε στρατηγικούς επενδυτές.

3. Μακροχρόνιες συμβάσεις παραχώρησης ή Σύμπραξη με επενδυτές για δημόσιες υποδομές.

Στις μελλοντικές δράσεις που αναπόφευκτα θα εξετάσουν οι επιτελείς του Γιάννη Παπαθανασίου περιλαμβάνονται η έναρξη των διαδικασιών για την εισαγωγή της ΔΕΠΑ στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καθώς και η περαιτέρω αποκρατικοποίηση -μετά από συμφωνία με τον Γερμανό εταίρο- του αεροδρομίου "Ελ. Βενιζέλος". 

Στον κατάλογο των αποκρατικοποιήσεων μπορούν, εξάλλου, να ενταχθούν η ΔΕΗ, η ΕΥΑΘ και τα ΕΛΤΑ.  

Αναλυτικότερα:

Καζίνο: Στις βασικές προτεραιότητες του προγράμματος αναμένεται να συμπεριληφθεί και η υπόθεση της αποκρατικοποίησης των καζίνο. Το δημόσιο χάνει ετησίως περί τα 500 εκατ. ευρώ, λόγω της διαρκούς αναβολής των σχεδίων για πώληση του καζίνου της Πάρνηθας και της Κέρκυρας, ενώ σημαντικά θα ήταν τα έσοδα αν δοθούν και νέες άδειες σε νομούς που δεν λειτουργούν σχετικές επιχειρήσεις. Υπενθυμίζεται ότι και η υπόθεση της πώλησης του καζίνου στην Πάρνηθα (την οποία η κυβέρνηση επιδιώκει, παρά τις αντιρρήσεις των επιχειρηματιών, να τη συνδυάσει με τις ανανεώσεις της αποκλειστικότητας των αδειών) έχει παγώσει επίσης για χρηματιστηριακούς λόγους. Η BC Partners επιθυμεί να αγοράσει το 51% του Καζίνου της Πάρνηθας. Η εξαγορά, εφόσον γίνει τελικά, θα πραγματοποιηθεί μέσω της θυγατρικής  Hyatt Regency η οποία ελέγχει σήμερα το 49%.

Τράπεζες: Πρόκειται για τις  δύσκολες αποκρατικοποιήσεις που δεν ευνοούνται από τις τρέχουσες συνθήκες. Βασική  προτεραιότητα είναι η διάθεση, απευθείας σε ιδιώτες, του 38% της Attica Bank, που ελέγχει εμμέσως το Δημόσιο.  Για την ιδιωτικοποίησή της θα προκηρυχθεί διεθνής διαγωνισμός, με στόχο την εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή, ενώ το υπουργείο Οικονομίας αναμένεται να κινήσει και τις σχετικές διαδικασίες για την εξεύρεση του συμβούλου αποκρατικοποίησης. Ο σύμβουλος του Δημοσίου, δηλαδή του υπουργείου Οικονομίας, σε συνεργασία με τους βασικούς μετόχους -το ΤΣΜΕΔΕ που ελέγχει το 42%, το Τ.Τ. με 19% και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με 19%- θα διαμορφώσουν και το τελικό πλαίσιο του διαγωνισμού. Το 38% που θέλει η κυβέρνηση να αποκρατικοποιήσει αφορά τα ποσοστά που κατέχουν το Τ.Τ. και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ενώ δεν αποκλείεται -αναλόγως με τη στάση που θα τηρήσει το ΤΣΜΕΔΕ- το ποσοστό αυτό να αυξηθεί.  

Στις πλέον περίπλοκες αποκρατικοποιήσεις συμπεριλαμβάνεται και η ΑΤΕbank.  Το ποσοστό που έχει το Δημόσιο από 77% υπολογίζεται ότι θα μπορούσε να κατέλθει στο 33% στην επόμενη τετραετία. Στην περίπτωση αυτή η πρώτη φάση, που θα περιλαμβάνει placement του 10%, μπορεί να πραγματοποιηθεί φέτος με στόχο το ποσοστό του δημοσίου να υποχωρήσει στο 67%. 

Σίγουρη αλλά χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα είναι η διάθεση «πακέτου» μετοχών του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Η νέα διοίκηση υλοποιεί αλλαγή στρατηγικής με αποεπένδυση από τα CDOs και στροφή των τεράστιων διαθεσίμων του Ταμιευτηρίου στη διατραπεζική αγορά. Στρατηγική, που θα πάρει χρόνο να αποδώσει, υπερκαλύπτοντας και τις ζημίες από τις μικρές θέσεις σε CDOs. Αυτή τη στιγμή το Δημόσιο κατέχει το 44% του Ταμιευτηρίου, μετά τη διάθεση του 20% του μετοχικού κεφαλαίου του Τ.Τ. σε θεσμικά χαρτοφυλάκια. 

«Ελ. Βενιζέλος»: Νέο γύρο διαπραγματεύσεων με τον όμιλο Hochtief προγραμματίζει η κυβέρνηση με στόχο να υπάρξει κοινή συμφωνία για την είσοδο του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών "Ελευθέριος Βενιζέλος" στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 2009, με ποσοστό το οποίο αρχικά υπολογίζεται στο 30% -35% του μετοχικού κεφαλαίου. Η πρόταση, μεταξύ άλλων, θα προβλέπει και τη χρονική επέκταση κατά 5 μόνο έτη της σύμβασης που έχει υπογράψει ο γερμανικός όμιλος της Hochtief στο "Ελ. Βενιζέλος".

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το Δημόσιο προτίθεται να μειώσει τη συμμετοχή του στο «Ελ. Βενιζέλος» σε επίπεδο όχι χαμηλότερο από το 33,5%.  Από την πλευρά της, η Hochtief αναμένεται να συνεχίσει να διεκδικεί παράταση της σύμβασης για περισσότερα από 20 χρόνια, ενώ δεν εμφανίζεται πρόθυμη, όταν παραχωρήσει όποιο ποσοστό μετοχών, να μειώσει την ισορροπία μετόχων στο διοικητικό συμβούλιο του αερολιμένα, δηλαδή 4 μέλη το Δημόσιο, 4 μέλη η Hochtief και 1 μέλος από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

ΔΕΠΑ: Σήμερα, μέτοχοι της ΔΕΠΑ είναι το Δημόσιο με 65% και τα Ελληνικά Πετρέλαια με 35%.Το υπουργείο Οικονομίας επιθυμεί να προχωρήσει, διαθέτοντας στο επενδυτικό κοινό ποσοστό γύρω στο 20%-30% των μετοχών, όμως «μπλοκάρεται» από το αν η ΔΕΗ θα ασκήσει το δικαίωμα πρώτης προτίμησης στην περίπτωση διάθεσης μετοχών της ΔΕΠΑ. Την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται έτοιμη να μπλοκάρει πιθανή εξαγορά του 30% της ΔΕΠΑ από τη ΔΕΗ.

Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, οι υπηρεσίες της Κομισιόν δεν συναινούν στην άσκηση της option που έχει η ΔΕΗ για την εξαγορά του 30% της ΔΕΠΑ, εκτιμώντας ότι η είσοδος της ΔΕΗ στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΠΑ θα δημιουργήσει ένα ισχυρό ενεργειακό μονοπώλιο, με επιπτώσεις στον ανταγωνισμό. Η επιχείρηση ηλεκτρισμού έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες άσκησης option με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στα όποια σχέδια για αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ.

ΟΤΕ: Το Δημόσιο μπορεί να προχωρήσει -όπως προβλέπει η σύμβαση- στην διάθεση νέου πακέτου μετοχών του ΟΤΕ προς την Deutsche Telekom. Βάσει της συμφωνίας πώλησης μετοχών έχει το δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2011 να μεταβιβάσει ένα επιπλέον ποσοστό 15%, μέσω δυο δικαιωμάτων προαίρεσης πώλησης (put options) για 5% και 10% των μετοχών του ΟΤΕ αντίστοιχα, σε προσυμφωνημένες τιμές. Ειδικότερα, το πρώτο δικαίωμα προαίρεσης έχει προσυμφωνημένη τιμή εξάσκησης €27,50 ανά μετοχή και ισχύει για ένα χρόνο, ενώ η τιμή εξάσκησης του δεύτερου δικαιώματος προαίρεσης υπολογίζεται βάσει της μέσης σταθμισμένης χρηματιστηριακής τιμής της μετοχής του ΟΤΕ για ένα διάστημα 20 ημερών πριν την ενημέρωση της D.T. από το Δημόσιο για την πρόθεση του τελευταίου να ασκήσει το εν λόγω δικαίωμα, πλέον ενός σημαντικού premium της τάξεως του 15% - 20% ανάλογα με το χρόνο εξάσκησής του.

Λιμάνια – Αεροδρόμια: Με το μέλλον του ΟΛΘ να παραμένει αβέβαιο, τα λιμάνια της Πάτρας, της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας αναμένεται να είναι τα πρώτα που θα ενταχθούν στον προγραμματισμό της κυβέρνησης για παραχώρησή τους σε ιδιώτες μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, καθώς τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Ναυτιλίας έχουν ήδη δεχθεί προτάσεις από ελληνικούς και ξένους ομίλους. 

Στο πρόγραμμα αξιοποίησης των περιφερειακών αεροδρομίων αναμένεται να ενταχθούν τα αεροδρόμια στο Ηράκλειο, την Θεσσαλονίκη, την Ρόδο, την Κέρκυρα, τα Χανιά, την Κω, την Ζάκυνθο, την Σαντορίνη, και την Μυτιλήνη.

Το μετοχολόγιο (εισηγμένων) του Δημοσίου: Το ελληνικό δημόσιο διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό του μετοχές αξίας 7,3 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των μετοχών της Δημόσιας Επιχείρησης Κινητών Αξιών (ΔΕΚΑ) που βρίσκονται υπό εκκαθάριση.

Ξεχωρίζουν οι μεγάλες συμμετοχές στην Αγροτική Τράπεζα (77% με 1.063 εκατ. ευρώ τρέχουσα αξία των μετοχών του δημοσίου), στη ΔΕΗ (51% με 1.074 εκατ. ευρώ), στον ΟΠΑΠ (34% με 2.088 εκατ. ευρώ), στον ΟΤΕ (25% με 1.295 εκατ. ευρώ), στα Ελληνικά Πετρέλαια (35,48% με 568 εκατ. ευρώ), στην ΕΥΔΑΠ (61,33% με 397 εκατ. ευρώ) και στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (44% με 249 εκατ. ευρώ).

Σημειώνεται, τέλος, ότι, το διάστημα 2004 - 2008, τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις ανήλθαν σε 6,7 δισ. ευρώ.