Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Στον πυρήνα του βαλκανικού startup οικοσυστήματος βρίσκεται πλέον η Ελλάδα, αποτελώντας μία από τις τρεις ισχυρότερες δυνάμεις του startup οικοσυστήματος της περιοχής, με πρωταγωνιστικό ρόλο στις επενδύσεις και τα μεγάλα deals, αλλά με πιο συγκρατημένη παραγωγή νέων startups σε σχέση με Σερβία και Ρουμανία.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της εταιρείας τεχνολογικής ανάλυσης αγοράς Innotechnics, "Venture Balkans Report", η Ελλάδα, μαζί με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αντιπροσωπεύει το 82% της τοπικής επενδυτικής δραστηριότητας, βρίσκεται στην 3η θέση σε αριθμό και στη 2η σε αξία συμφωνιών και αποτελεί έναν από τους βασικούς πόλους ανάπτυξης B2B startups.
Στην κατανομή των startups, η Ελλάδα εμφανίζει 21%, ποσοστό υψηλό, αλλά δεν συγκαταλέγεται στις χώρες που δημιούργησαν τον μεγαλύτερο αριθμό νέων projects το 2024-2025. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Innotechnics, στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 163 νέες startups για το 2024 και το 2025 μέχρι σήμερα.
Η έκθεση σημειώνει ότι η Ελλάδα, μαζί με την Κροατία, κυριαρχεί σε αξία συμφωνιών, λόγω αρκετών σημαντικών deals. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Innotechnics, η Κροατία κατέγραψε τον μεγαλύτερο όγκο επενδυτικών συμφωνιών την περίοδο 2022-2025, με συνολικά 883 εκατ. δολάρια, ακολουθούμενη από την Ελλάδα με 699 εκατ. δολάρια. Παράλληλα, από πλευράς αριθμού συμφωνιών, η Ελλάδα βρίσκεται στις κορυφαίες τρεις χώρες της περιοχής, με 168 venture deals την περίοδο 2022-2025.
Τα ελληνικά startups προέρχονται κυρίως από τους τομείς B2B και DeepTech – μια τάση που ευθυγραμμίζεται με το γενικότερο βαλκανικό momentum (SaaS, FinTech, AI, Mobility), κάτι που αποδεικνύει ότι η Ελλάδα συμμετέχει στους κλάδους που "παράγουν" τα επόμενα scaleups και unicorns, ήτοι εταιρείες των οποίων η αποτίμηση ξεπερνά το 1 δισ. δολ.
Σύμφωνα με την έκθεση της Innotechnics, το βαλκανικό startup οικοσύστημα έχει εισέλθει σε μια νέα φάση ωριμότητας. Την τελευταία δεκαετία, ο συνολικός αριθμός των startups στην περιοχή τριπλασιάστηκε, φτάνοντας περίπου τις 12.000 το 2025. Ωστόσο, η ανάπτυξη το 2024-2025 καταγράφει σταθεροποίηση, σηματοδοτώντας μια πιθανή μετάβαση προς μια ανάπτυξη ποιότητας και βιωσιμότητας.
Γεωγραφικά, η Σερβία και η Ρουμανία αποτελούν τους βασικούς μοχλούς δημιουργίας νέων startups. Παράλληλα, η αγορά κυριαρχείται από το μοντέλο B2B SaaS και Enterprise Solutions, που αντιστοιχεί στο 70% όλων των startups. Η έκθεση της Innotechnics ενισχύει περαιτέρω την εικόνα ωρίμανσης του οικοσυστήματος, το οποίο πλέον αριθμεί 8 unicorns και 19 soonicorns.
Ωστόσο, όσον αφορά τη ροή χρηματοδότησης, παρατηρείται επιβράδυνση. Η παγκόσμια αγορά venture capital βρίσκεται σε φάση συρρίκνωσης, με τον αριθμό και τον όγκο των συμφωνιών να μειώνονται μετά την COVID-19.
Μεταξύ 2015 και 2025, το βαλκανικό οικοσύστημα σημείωσε τριπλασιασμό στην ανάπτυξή του. Παρά τον υψηλό συνολικό αριθμό startups, η έκθεση σημειώνει ότι "η εποχή της εκθετικής εξάπλωσης των startups φτάνει στο τέλος της". Η αγορά εισέρχεται πλέον σε φάση σταθεροποίησης, κάτι που γίνεται εμφανές από τον χαμηλότερο ρυθμό δημιουργίας νέων projects το 2024-2025.
Αναφορικά με τη συνολική κατανομή των startups, το οικοσύστημα παρουσιάζει σημαντική διαφοροποίηση. Οι startups κατανέμονται σχετικά ομοιόμορφα ανάλογα με το μέγεθος των χωρών: Ρουμανία (27%-29%), Ελλάδα (21%) και Βουλγαρία (17%) βρίσκονται στην κορυφή, ακολουθούμενες από την Κροατία. Η πρόσφατη άνοδος της Σερβίας ενδέχεται να αποτελεί φυσική διόρθωση, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι θα συνεχιστεί η ανοδική πορεία της. Οι υπόλοιπες βαλκανικές χώρες εμφανίζουν επίσης κάποια πρόοδο, ενώ στη Σλοβενία τα πράγματα δεν είναι τόσο δυναμικά όσο πριν από 5 χρόνια.
Παρά την ταχεία εμφάνιση startups τα προηγούμενα χρόνια, μετά την επεκτατική περίοδο 2020-2022, η αγορά VC συρρικνώθηκε έντονα. Μεταξύ του 2022 και του 2025, ο αριθμός ενεργών venture deals μειώθηκε σχεδόν κατά τρεις φορές.
Η Βουλγαρία βρέθηκε πρώτη σε αριθμό συμφωνιών, ακολουθούμενη από Ελλάδα και Ρουμανία. Γενικά, οι επενδυτικοί όγκοι παρέμειναν άνισοι, αντανακλώντας την αστάθεια και την ανωριμότητα της αγοράς.
Από τις αρχές του 2024 έως το γ' τρίμηνο του 2025, οι περισσότερες χώρες της περιοχής αντιμετώπισαν μειωμένες εισροές κεφαλαίων. Για παράδειγμα, Βουλγαρία και Ρουμανία σημείωσαν σημαντικές μειώσεις, ενώ η Σερβία διατήρησε μέτρια, αλλά σταθερή επενδυτική δραστηριότητα.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης ότι η περιοχή προσελκύει πλέον διεθνή κεφάλαια στον χώρο προηγμένων τεχνολογιών. Ενδεικτικά success stories εκατομμυρίων δολαρίων είναι οι Verne, Eldrive και η ελληνική Spotawheel, με συμμετοχή κορυφαίων διεθνών επενδυτών όπως οι Andreessen Horowitz και Lightspeed Venture Partners. Μόνο το 2024-2025, στην περιοχή πραγματοποιήθηκαν συμφωνίες αξίας 643 εκατ. δολαρίων, προερχόμενες από 37 διαφορετικές χώρες.
Κύριο χαρακτηριστικό της βαλκανικής startup σκηνής είναι ο προσανατολισμός στο B2B. Πάνω από το 70% των startups υιοθετεί B2B μοντέλα, εστιάζοντας σε προβλέψιμες και επεκτάσιμες οικονομικές δομές. Το SaaS παραμένει κυρίαρχο τόσο σε αριθμό όσο και σε όγκο συμφωνιών, ενώ FinTech και HealthTech ακολουθούν ως τα πιο ελκυστικά verticals. Τα DeepTech πεδία (Mobility, Infrastructure, AI) συγκέντρωσαν τα περισσότερα κεφάλαια, ενώ ως αναδυόμενοι κλάδοι εμφανίζονται οι CleanTech, PropTech και Blockchain.
Παρότι το startup οικοσύστημα στα Βαλκάνια συνεχίζει να ωριμάζει, η έκθεση της Innotechnics τονίζει αρκετές δομικές προκλήσεις: Οι όγκοι συμφωνιών επηρεάζονται ιδιαίτερα από μεμονωμένα μεγάλα deals, πολλές startups δυσκολεύονται να σηκώσουν γύρους από Series B και πέρα χωρίς συμμετοχή ξένων επενδυτών, πλήθος εξειδικευμένων επαγγελματιών μεταναστεύει προς τη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, περιορίζοντας τη δυνατότητα scaling, ενώ οι διαφορές στα ρυθμιστικά και φορολογικά καθεστώτα των χωρών δυσχεραίνουν τη διασυνοριακή επέκταση.
Παρά τις προκλήσεις, οι υποκείμενες τάσεις παραμένουν θετικές: η περιφερειακή συνεργασία ενισχύεται, οι τοπικοί επενδυτές επεκτείνουν την παρουσία τους και η ποικιλομορφία του οικοσυστήματος αυξάνεται.
Ο όμιλος με βασικό μέτοχο τη VNK Capital αν και πούλησε περισσότερο καφέ πέρσι, "είδε" την τελική γραμμή να κοκκινίζει. Το σχέδιο ανάκαμψης.
Στη δίνη της κακοκαιρίας η χώρα.
Η παθογένεια της καταγραφής της δημόσιας και ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας εξελίσσεται σε σημαντικό "εμπόδιο".
Οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ προχώρησαν σε κατάσχεση των επικίνδυνων εμβολίων και του οχήματος
Ο κ. Κιρμικίρογλου ζήτησε από τους νέους ομιλητές να προτείνουν ένα hashtag που θα περιγράφει τη σύγχρονη Ελλάδα.
Από την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη βιοτεχνολογία μέχρι τo Fintech, το GovTech και το Pet Tech.
Μια από τις μεγαλύτερες κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες μπαίνει στην ελληνική αγορά με το SUV AION V. Έχουμε όλα τα στοιχεία και τις τιμές του νέου ηλεκτρικού μοντέλου.
Εύσημα για τις δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας και παράλληλα το πράσινο φως για το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού και μαζί της φορολογικής μεταρρύθμισης και των εισοδηματικών ενισχύσεων...
Mόλις 30% δηλώνουν ότι εμπιστεύονται την AI.
Η καλοκαιρινή σεζόν μπορεί να ολοκληρώθηκε, όμως η τουριστική κίνηση δεν τελειώνει. Αντίθετα, τους επόμενους μήνες περιμένουμε ένα νέο μεγάλο ταξιδιωτικό κύμα από το εξωτερικό.
Η εβδομαδιαία ανάρτηση του Πρωθυπουργού.
