Τρίτη, 14-Οκτ-2025 07:30
Ανοδική τροχιά για τη χονδρική τιμή του ρεύματος - Αρνητικό δείγμα για τη λιανική τον Νοέμβριο - Tα σήματα για το χειμώνα

Του Χάρη Φλουδόπουλου
Η ανοδική πορεία των τιμών στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας συνεχίζεται και τον Οκτώβριο, προμηνύοντας έναν πιο "βαρύ" χειμώνα για καταναλωτές και βιομηχανία. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, η μέση τιμή της χονδρικής διαμορφώνεται μέχρι τις 13 Οκτωβρίου στα 104,82 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έναντι 92,77 ευρώ/MWh τον Σεπτέμβριο. Πρόκειται για αύξηση 12,9% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, η οποία, εφόσον διατηρηθεί έως το τέλος Οκτωβρίου, αναμένεται να αποτυπωθεί στα πράσινα κυμαινόμενα τιμολόγια που θα ανακοινωθούν για τον Νοέμβριο.
Η διαμόρφωση των τιμών του επόμενου μήνα στη λιανική εξαρτάται άμεσα από την πορεία της χονδρικής. Εφόσον η μέση τιμή του Οκτωβρίου κινηθεί στα τρέχοντα επίπεδα των 105 ευρώ/MWh, τότε αναμένεται αύξηση στις λιανικές χρεώσεις ρεύματος του Νοεμβρίου, οι οποίες σήμερα διαμορφώνονται με βάση την πιο χαμηλή χονδρική του Σεπτεμβρίου.
Για τα νοικοκυριά που παραμένουν σε κυμαινόμενα "πράσινα" τιμολόγια, η αναπροσαρμογή θα γίνει αυτόματα μέσω του μηχανισμού διαμόρφωσης τιμών, ενώ για τη βιομηχανία –που τιμολογείται με βάση τη χονδρική– η άνοδος μεταφράζεται ήδη σε αυξημένο ενεργειακό κόστος.
Η ανάκαμψη των τιμών ρεύματος συνδέεται άμεσα με τις κινήσεις στη διεθνή αγορά φυσικού αερίου. Το TTF στην Ολλανδία, που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλη την Ευρώπη, διαπραγματεύεται το πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου στα 33–35 ευρώ/MWh, επίπεδα σημαντικά υψηλότερα από τις αρχές Σεπτεμβρίου. Η άνοδος αυτή αντανακλά ανησυχίες για την ασφάλεια εφοδιασμού ενόψει του χειμώνα, αλλά και τις πρώτες ενδείξεις αυξημένης ζήτησης λόγω χαμηλότερων θερμοκρασιών.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση χειμερινών προοπτικών της ENTSO-G, του οργανισμού των ευρωπαϊκών διαχειριστών δικτύων φυσικού αερίου, η ευελιξία στις εισαγωγές LNG θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για τη σταθερότητα των τιμών και την επάρκεια εφοδιασμού το χειμώνα.
Όπως αναφέρει η έκθεση, το ευρωπαϊκό δίκτυο είναι σε θέση να καλύψει τη ζήτηση "σε σχεδόν όλα τα σενάρια", υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει επαρκές αέριο στο σύστημα. Ωστόσο, σε περίπτωση ψυχρού χειμώνα με περιορισμένες προμήθειες LNG, η Ευρώπη θα χρειαστεί να μειώσει τη ζήτηση κατά 8 έως 24 δισ. κυβικά μέτρα και θα έκλεινε τη χειμερινή περίοδο με αποθήκες μόλις 11% γεμάτες κατά μέσο όρο.
Η Ευρώπη μπήκε στον Οκτώβριο με 83% πληρότητα στις αποθήκες φυσικού αερίου, που αντιστοιχούν σε 86 δισ. κυβικά μέτρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Gas Infrastructure Europe. Η επίδοση αυτή θεωρείται ικανοποιητική, δεδομένου ότι η περίοδος πλήρωσης ξεκίνησε την 1η Απριλίου με αποθέματα μόλις 34%. Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι το στοίχημα της σταθερής ροής LNG είναι κρίσιμο, καθώς οποιαδήποτε διακοπή ή περιορισμός προσφοράς θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα εκτόξευση τιμών.
Η ENTSO-G σημειώνει χαρακτηριστικά ότι σε περίπτωση απώλειας των ρωσικών προμηθειών αερίου μέσα σε έναν ψυχρό χειμώνα, η Ευρώπη θα χρειαστεί να βρει εναλλακτικές ποσότητες ή περικοπές ζήτησης ύψους 10 δισ. κυβικών μέτρων για να διατηρήσει τα αποθέματα τουλάχιστον στο 30% στο τέλος της περιόδου.
Η Ελλάδα, αν και λιγότερο εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο, εξακολουθεί να εισάγει ποσοστό άνω του 35% των συνολικών ποσοτήτων μέσω Σιδηροκάστρου. Παράλληλα, οι διεθνείς διακυμάνσεις στις τιμές LNG επηρεάζουν άμεσα το κόστος παραγωγής ρεύματος στις μονάδες φυσικού αερίου, που εξακολουθούν να καλύπτουν το 35–40% του ημερήσιου μίγματος ηλεκτροπαραγωγής.
Αυτός ο συνδυασμός –άνοδος των διεθνών τιμών φυσικού αερίου και μειωμένη παραγωγή από ΑΠΕ σε ημέρες χαμηλής ηλιοφάνειας ή άπνοιας– οδηγεί τη χονδρική τιμή του ρεύματος σε διψήφια αύξηση μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Παρότι οι ενεργειακές αγορές δείχνουν ανθεκτικές, η σταθερότητα των τιμών θα εξαρτηθεί από ένα σύνθετο πλέγμα παραγόντων:
την πορεία των θερμοκρασιών τον χειμώνα,
τη διαθεσιμότητα LNG από τις παγκόσμιες αγορές,
και την ικανότητα των ευρωπαϊκών διαχειριστών να μεταφέρουν φυσικό αέριο προς τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης χωρίς τεχνικούς περιορισμούς.
Σε περίπτωση ήπιου χειμώνα και επαρκών εισαγωγών LNG, οι τιμές θα μπορούσαν να σταθεροποιηθούν. Αν όμως επικρατήσουν δυσμενείς συνθήκες, η Ε.Ε. θα χρειαστεί, σύμφωνα με την ENTSO-G, πρόσθετες ποσότητες ή περικοπές ζήτησης 30–45 δισ. κυβικών μέτρων για να αποφύγει σοβαρά ελλείμματα.
Για την ώρα, η εικόνα της ελληνικής αγοράς δείχνει ότι η περίοδος των πολύ χαμηλών τιμών της χονδρικής ανήκει στο παρελθόν. Αν συνεχιστεί η ανοδική τάση έως το τέλος Οκτωβρίου, τότε οι λογαριασμοί ρεύματος του Νοεμβρίου θα είναι αισθητά υψηλότεροι – ένα πρώτο "καμπανάκι" για τον χειμώνα που έρχεται.
Η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης δείχνει μεν πιο ενισχυμένη από πέρυσι, όμως η αβεβαιότητα γύρω από τις προμήθειες LNG και το γεωπολιτικό περιβάλλον διατηρούν το ενεργειακό ρίσκο σε υψηλά επίπεδα. Για ακόμη μία χρονιά, η εξίσωση του χειμώνα θα παιχτεί στις λεπτές ισορροπίες μεταξύ προσφοράς, ζήτησης και καιρού.