Του Τάσου Δασόπουλου
Με εξαιρετικά θετικές προοπτικές, παρά το δύσκολο διεθνές περιβάλλον, βάζει στο 2025 τα ελληνικά ομόλογα η αναβάθμιση - έκπληξη του αξιόχρεου της χώρας στη βαθμίδα ΒΒΒ από ΒΒΒ- από τον Γερμανικό Οίκο SCOPE.
Η αναβάθμιση αυτή, η οποία αναμένονταν στις αρχές του επόμενου χρόνου, έρχεται σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο χρονικό σημείο να συγκρατήσει χαμηλά το κόστος δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου. Η πολιτικοοικονομική κρίση που κλιμακώνεται στη Γαλλία, η πολιτική αβεβαιότητα στη Γερμανία που κλείνει μια διετία ύφεσης της οικονομίας και η ανάληψη της ηγεσίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος απειλεί με ένα ακόμη εμπορικό πόλεμο την ΕΕ, αποτελούν κάθε άλλο παρά καλά νέα για τα ομόλογα της Ευρωζώνης.
Εκτός από γνωστά και προφανή προβλήματα, όσοι είναι κοινωνοί των προβλημάτων του "πυρήνα" της ΕΕ ανησυχούν σοβαρά για την αντιμετώπιση της αγοράς στο αυξανόμενο χρέους της Ιταλίας και φυσικά για το 1,3 τρισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να αντλήσουν από τις αγορές όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ για να αναχρηματοδοτήσουν τα χρέη τους το 2025. Και όλα αυτά σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και χαμηλής ανάπτυξης.
Προς το παρόν, παρά την άνοδο των αποδόσεων στα γαλλικά ομόλογα σε επίπεδα κοντά στα ελληνικά, οι αγορές δείχνουν μια στάση αναμονής, περιμένοντας κάποιες τολμηρές κινήσεις από την ΕΚΤ. Ωστόσο, ο όγκος των προβλημάτων που θα έρθουν σε πρώτο πλάνο με την αλλαγή του χρόνου, είναι δεδομένο ότι θα προκαλέσει ασφυκτικές πιέσεις στους "αδύναμους" κρίκους της Ευρωζώνης, στους οποίους περιλαμβάνεται και η Ελλάδα, αφού έχει ακόμη το υψηλότερο ποσοστό χρέους ως προς το ΑΕΠ εντός της ΕΕ.
Η αναβάθμιση της SCOPE αλλάζει τελείως το αφήγημα για την ελληνική οικονομία, τοποθετώντας την ξανά σε μια ανοδική τροχιά. Τούτο με δεδομένο ότι άλλοι τρεις οίκοι αξιολόγησης (DBRS, S&P, Moody’s), παρότι δεν αναβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, άλλαξαν τις προοπτικές της οικονομίας από "σταθερές" σε "θετικές", δίνοντας προμήνυμα αναβάθμισης μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Με την αναβάθμιση της SCOPE στη βαθμίδα ΒΒΒ αρκεί η DBRS ή η S&P (η Moody’s δεν μας έχει δώσει ακόμη επενδυτική βαθμίδα), να κάνει την αναμενόμενη αναβάθμιση, ώστε η Ελλάδα να βρεθεί επίσημα ένα σκαλί ψηλότερα εντός της επενδυτικής βαθμίδας. Με αυτό το αφήγημα, η Ελλάδα αναμένεται ότι θα έχει τις ελάχιστες δυνατές συνέπειες από τη γενικότερη πίεση την οποία αναμένεται να δεχθούν οι ευρωπαϊκοί τίτλοι τους επόμενους μήνες, όταν θα γίνουν οι πρώτες μεγάλες εκδόσεις χρέους.
Γιατί μας αναβάθμισε η SCOPE
Η SCOPE, η οποία εντάχθηκε στην ομάδα των "μεγάλων" οίκων αξιολόγησης που αναγνωρίζονται και από την ΕΚΤ από το τέλος του 2023, συνόδευσε την αναβάθμιση της Ελλάδας με πολύ θετικά σχόλια για την πορεία και τις προοπτικές της οικονομίας.
Στο σκεπτικό με το οποίο συνόδευσε την αναβάθμιση, ο οίκος έκανε λόγο για συνεχή μείωση του λόγου του χρέους της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας κατά τα επόμενα χρόνια στο 132% ως το 2029, από 155,3% που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του 2024. Η μείωση αυτή εκτιμάται ότι οφείλεται στην ευνοϊκή δυναμική του χρέους, παράλληλα με τα ισχυρότερα από τα αναμενόμενα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα της τάξης του 2,4%-2,5% του για το 2025 και 2026 και τη συνακόλουθη περαιτέρω μείωση του συνολικού δημοσιονομικού ελλείμματος.
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει η SCOPE στην ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος, η οποία ενισχύεται από την πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), τις ιδιωτικοποιήσεις συστημικών τραπεζών και τη σταδιακή απόσβεση των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων (DTCs) στους τραπεζικούς ισολογισμούς. Επιπλέον, προσθέτει, η υιοθέτηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, η μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και η πιο σταθερή στήριξη από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ενισχύουν τη μακροοικονομική βιωσιμότητα και την τάση ανάπτυξης
