Ψηφιακό ταμπλό στον ΕΦΚΑ για ασφάλιση, εισφορές, χρέη και συντάξεις

του Κώστα Κατίκου

Ψηφιακό ταμπλό στο οποίο θα συνοψίζεται όλη η ασφαλιστική διαδρομή κάθε ασφαλισμένου δημιουργεί ο ΕΦΚΑ, με μοναδικό κριτήριο αναζήτησης της ασφαλιστικής πληροφορίας τον ΑΜΚΑ και το ΑΦΜ. Το ψηφιακό ταμπλό θα είναι ο "εγκέφαλος" του ΕΦΚΑ, καθώς ανά πάσα στιγμή θα είναι διαθέσιμη σε "μηδενικό χρόνο" η ασφαλιστική ιστορία των ασφαλισμένων του, οι εισφορές που πλήρωσαν είτε ως μισθωτοί είτε ως επαγγελματίες, οι οφειλές τους και το ποσό σύνταξης που δικαιούνται.

Το έργο αυτό υλοποιείται ήδη σε οργανωτικό επίπεδο και σε επιμέρους ψηφιακές εφαρμογές με   χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης. Το ένα έργο είναι η ψηφιοποίηση του χρόνου ασφάλισης όλων των ασφαλισμένων και το δεύτερο είναι το νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΦΚΑ επάνω στο οποίο θα βασιστεί η ψηφιακή ασφάλιση και η έκδοση οριστικής σύνταξης αυθημερόν.

Ως πιθανότερη ημερομηνία που ο ΕΦΚΑ θα λειτουργεί σε πλήρως ψηφιακό περιβάλλον για όλες τις υπηρεσίες του και κυρίως για την έκδοση τελικής σύνταξης αυθημερόν είναι το τέλος του 2026 με αρχές του 2027. Πολλές από τις ψηφιακές εφαρμογές όμως, κυρίως μέσω του ΟΠΣ, έχουν χρονοδιάγραμμα το τέλος του 2025. Όσες θα παραδίδονται νωρίτερα θα μπαίνουν σε λειτουργία.

Στην ψηφιοποίηση του χρόνου ασφάλισης, για παράδειγμα, έως σήμερα έχει σαρωθεί το σύνολο του αρχείου του τέως ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ (2.303.014 σελίδες) και από τις 20 Μαΐου 2024 έχει εκκινήσει η σάρωση του αρχείου του τέως ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι ασφαλισμένοι του ΤΣΑΥ θα μπορούν να βλέπουν όλα τους τα ένσημα από το… κινητό τους και, το σημαντικότερο, ότι ο ΕΦΚΑ θα μπορεί να εκδίδει τις συντάξεις από τον εν λόγω φορέα πολύ πιο γρήγορα, έχοντας τα ένσημα σε ψηφιακή μορφή αντί σε χαρτοκιβώτια.

Με τη μετεξέλιξη του φορέα οι ασφαλισμένοι θα έχουν το δικό τους ψηφιακό πορτοφόλι που δεν είναι άλλο από ένα μητρώο στο οποίο θα μπορούν να βλέπουν που ασφαλίστηκαν, για πόσο διάστημα, τι εισφορές πλήρωσαν, τι παροχές δικαιούνται και πόση θα είναι η εκτιμώμενη σύνταξη ανάλογα με τα δεδομένα της ασφαλιστικής τους ιστορίας.

Η ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων χρηματοδοτείται με 14,9 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ για τα ταμεία ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ, ΕΤΑΑ-ΤΑΝ, ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και ΤΕΑΥΕΚ με καταληκτική ημερομηνία παράδοσης των ψηφιακών αρχείων τον Σεπτέμβριο του 2025. Το έργο περιλαμβάνει τη σάρωση, 10,7 εκατ. σελίδων έγχαρτου αρχείου, και ολοκληρώθηκε για το ΤΣΑΥ, ενώ παίρνει σειρά το ΕΤΑΑ.

Για τα υπόλοιπα ταμεία με πιο "βαριά" αρχεία αποτελούμενα από 42,7 εκατ. σελίδες έγχαρτου αρχείου ενσήμων η ψηφιοποίηση γίνεται με χρηματοδότηση ύψους 32,1 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το έργο αφορά την ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΕΑΕΠ, μαζί με τους εντασσόμενους σε αυτά μικρότερους φορείς, καθώς και μέρος του αρχείου της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα. Η σύμβαση υπογράφτηκε την 1η Μαρτίου 2024 με 3 αναδόχους (Netcompany-Intrasoft, Unisystems, και InformLycos). Η σάρωση των αρχείων ξεκινά τον Ιούλιο με καταληκτική ημερομηνία παράδοσης του ψηφιακού αρχείου τον Δεκέμβριο του 2025.

Αξίζει να σημειωθεί πως τα έργα ψηφιοποίησης του Φορέα είναι τα πρώτα έργα ψηφιοποίησης στην Ελλάδα που αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) και μηχανικής μάθησης για την εξαγωγή των δεδομένων από το χαρτώο αρχείο του e-ΕΦΚΑ, γεγονός που περιορίζει δραστικά την ανάγκη ανθρώπινης παρέμβασης, μειώνοντας το συνεπαγόμενο κόστος των έργων και αυξάνοντας την ποιότητα των εξαγόμενων δεδομένων.

Τι θα έχει το ψηφιακό ταμπλό του ΕΦΚΑ

Το ψηφιακό ταμπλό στον ΕΦΚΑ θα δημιουργηθεί με την εφαρμογή νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) το οποίο θα είναι η καρδιά του συστήματος ασφάλισης. 

Σε αυτό το ταμπλό ο ΕΦΚΑ θα έχει διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή την επισκόπηση του συνόλου των ασφαλιστικών στοιχείων, προσωπικών δεδομένων, ιδιοτήτων και ασφαλιστικών σχέσεων των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων του, θα παρέχει ενημέρωση στους πολίτες για την πορεία των αιτημάτων τους, θα παρακολουθεί όλη την ασφαλιστική ιστορία των ασφαλισμένων, θα μπορεί να ενημερώσει τους οφειλέτες για τα χρέη τους και τις δυνατότητες ρύθμισής τους, κ.ά.

Το χρονοδιάγραμμα για το νέο ΟΠΣ είναι διετές (έως το τέλος του 2026). Με το νέο ΟΠΣ:

- Δημιουργείται Ενιαίο Μητρώο ΕΦΚΑ που θα είναι η μοναδική και ενιαία πηγή άντλησης στοιχείων όλων των κατηγοριών ασφαλισμένων για διεκπεραίωση διαδικασιών όπως η είσπραξη εισφορών και η απονομή παροχών.

- Προβλέπεται η χρήση ΑΜΚΑ και ΑΦΜ ως μοναδικών κωδικών ταυτοποίησης των πολιτών.  ​

- Η ασφάλιση και διατήρηση ασφαλιστικής ικανότητας προστατευόμενου μέλους και τέκνου θα γίνεται αυτόματα χωρίς να μεσολαβούν οι άμεσα ασφαλισμένοι. Η αυτοματοποίηση θα προβλεφθεί σε νομοθετική ρύθμιση.

- Προβλέπεται πιστοποίηση της εκπροσώπησης των πολιτών από εξουσιοδοτημένους επαγγελματίες. Ο λογιστής, ο δικηγόρος, ο συμβολαιογράφος, ο μηχανικός που θα ενεργεί για λογαριασμό ασφαλισμένου θα πρέπει πρώτα να έχει πιστοποιηθεί στο σύστημα ότι έχει εξουσιοδοτηθεί από τον ασφαλισμένο-πελάτη του, για να προχωρά πιο γρήγορα η διεκπεραίωση των υποθέσεων χωρίς την εμπλοκή άλλης υπηρεσίας. Για το θέμα αυτό θα έρθει νομοθετική ρύθμιση.

Παράλληλα ο ΕΦΚΑ θα συνδεθεί για άντληση στοιχείων ασφαλισμένων και εργοδοτών με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ2 μέσω του οποίου θα μπορεί να διαχειρίζεται σε πραγματικό χρόνο τις εισφορές που έχουν υποχρέωση να καταβάλουν οι επιχειρήσεις.