Αστικές συγκοινωνίες: Σε πιλοτική λειτουργία το πρώτο λεωφορείο υδρογόνου

Της Ματίνας Χαρκοφτάκη

Το πρώτο λεωφορείο υδρογόνου έκανε την εμφάνισή του στους δρόμους της Αθήνας. Για περίπου 30 μέρες το Urbino 12 Hydrogen κυκλοφορούσε στο κέντρο της πρωτεύουσας, εκτελώντας την κυκλική διαδρομή Άνω Πατήσια - Ζάππειο, μεταφέροντας καθημερινά εκατοντάδες επιβάτες δωρεάν. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αποτελεί μέρος της δοκιμαστικής λειτουργίας λεωφορείων υδρογόνου σε κανονικές συνθήκες δρομολογίων, κατά την οποία η ΟΣΥ επιδιώκει να εξετάσει και να διαπιστώσει τη συμπεριφορά των εν λόγω οχημάτων στα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας.

Το πιλοτικό πρόγραμμα 

Και αυτό αποτελεί μόνο την αρχή, καθώς η εταιρεία αναμένεται να παραλάβει μέσα στο επόμενο διάστημα τρία επιπλέον υδρογονοκίνητα λεωφορεία, τα οποία θα προγραμματιστούν για διάφορες διαδρομές, σε πιλοτικό πάντοτε επίπεδο. Η όλη δράση χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τη χρήση υδρογόνου στις μεταφορές, συνολικού προϋπολογισμού 10 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το 1 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθεί στην ΟΣΥ για τη δοκιμαστική λειτουργία των λεωφορείων υδρογόνου σε ορίζοντα τριετίας. 

Απώτερος στόχος είναι, καλώς εχόντων των πραγμάτων, από το 2027 και μετά ο στόλος των αστικών συγκοινωνιών να αριθμεί μέχρι και 100 υδρογονοκίνητα οχήματα. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί είτε μέσα από την αγορά καινούργιων λεωφορείων υδρογόνου είτε μέσα από τη μετατροπή των τρόλεϊ, τα οποία προσιδιάζουν σε επίπεδο οδηγικής συμπεριφοράς με τα συγκεκριμένα οχήματα. Να σημειωθεί ότι η μετατροπή των τρόλεϊ σε οχήματα υδρογόνου έχει εφαρμοστεί στην Ολλανδία και μια αντίστοιχη κίνηση εξετάζεται και από την ΟΣΥ. 

Μέσα από τις συγκεκριμένες κινήσεις η εταιρεία επιδιώκει να περάσει σε μια πιο πράσινη εποχή, προσπαθώντας να μειώσει το αποτύπωμά της στην επιβάρυνση της ατμόσφαιρας. Μάλιστα, η Ελλάδα θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, καθώς μαζί με τη Μάλτα αποτελούν τις μοναδικές ευρωπαϊκές χώρες που δεν διαθέτουν κάποιο ηλεκτροκίνητο λεωφορείο στις αστικές τους συγκοινωνίες. 

Η δημιουργία υποδομών 

Ωστόσο, βασική παράμετρος για να γίνουν πράξη τα παραπάνω σχέδια είναι η δημιουργία των κατάλληλων υποδομών, οι οποίες θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της υδρογονοκίνησης. Αυτό μεταφράζεται στην ύπαρξη πρατηρίων ανεφοδιασμού υδρογόνου για βαρέα οχήματα, που επί του παρόντος δεν είναι διαθέσιμα στη χώρα μας (αντίθετα λειτουργούν σταθμοί για μικρά οχήματα). Αυτό αναμένεται να αλλάξει, καθώς μέσα από το συγκεκριμένο ευρωπαϊκό πρόγραμμα προβλέπεται να κατασκευαστεί ένα πρατήριο ανεφοδιασμού υδρογόνου στους Αγίους Θεοδώρους, το οποίο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ανεφοδιασμού των λεωφορείων υδρογόνου. 

"Το μέλλον στις μεταφορές είναι το υδρογόνο και πάνω στο όχημα που δοκιμάσαμε ενδεχομένως να στηριχθεί το μέλλον των οδικών συγκοινωνιών", σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της ΟΣΥ, Στέφανος Αγιάσογλου, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του Urbino 12 Hydrogen, που παραχώρησε η Solaris Hellas για δοκιμή στις δημόσιες οδικές συγκοινωνίες. Παράλληλα, ο κ. Αγιάσογλου επεσήμανε ότι "η πιλοτική λειτουργία λεωφορείων υδρογόνου είναι σημαντική γιατί −όπως έχει αποδειχθεί και από τις αντίστοιχες δοκιμές ηλεκτροκίνητων οχημάτων− οδηγεί και στην αναδιοργάνωση των αμαξοστασίων μας, καθιστώντας την ΟΣΥ μια σύγχρονη εταιρεία, αντίστοιχη με αυτές προηγμένων χωρών".

Το σίγουρο είναι, πάντως, ότι ο στόλος στις αστικές συγκοινωνίες χρειάζεται ανανέωση και εκσυγχρονισμό, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των λεωφορείων που κυκλοφορούν στους δρόμους της χώρας εμφανίζουν ηλικία από 15 έτη και άνω, ενώ προ τριετίας στην Αθήνα ο μέσος όρος ηλικίας των οχημάτων έφτανε τα 25 έτη. Να σημειωθεί ότι στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού κινείται και η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για τα νέα οχήματα. 

"Η τεχνολογία της υδρογονοκίνησης, η οποία εφαρμόζεται στη Solaris από το 2015, έχει μηδέν αποτύπωμα στο περιβάλλον", ανέφερε ο γενικός διευθυντής της Solaris Hellas, Θεόδωρος Χατζηπαναγιώτου, και συνέχισε λέγοντας: "Αυτήν τη στιγμή ένα λεωφορείο υδρογόνου κοστίζει περίπου στα 650.000 ευρώ. Το συγκεκριμένο, που χρησιμοποιήθηκε σε πιλοτική λειτουργία για έναν μήνα στο κέντρο της Αθήνας, κατασκευάζεται στις παραγωγικές εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Πολωνία". Αξίζει να επισημανθεί ότι από τη Solaris θα είναι και τα επόμενα τρία λεωφορεία που θα παραλάβει η ΟΣΥ για επίσης δοκιμαστική λειτουργία μέσα στο επόμενο διάστημα.

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του λεωφορείου

Σε ό,τι αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά του Urbino 12 Hydrogen, ανήκει στην τυπική κατηγορία 12μετρων αστικών χαμηλοδάπεδων οχημάτων και μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 37 καθήμενους επιβάτες. Επιπλέον, διαθέτει τρεις δίφυλλες θύρες εισόδου και ηλεκτρική ράμπα στη μεσαία θύρα για τη διευκόλυνση επιβίβασης-αποβίβασης ΑΜΕΑ, καμπίνα με σύστημα βεβιασμένου αερισμού, αντλία θερμότητας και θερμαντικά σώματα, ανατομικά καθίσματα, εσωτερικό φωτισμό με σώματα LED ρυθμιζόμενης έντασης και σύστημα επιγονάτισης για τη διευκόλυνση της εισόδου-εξόδου των επιβατών. 

Το σύστημα πρόωσης του λεωφορείου είναι τεχνολογίας κυψέλης καυσίμου (hydrogen fuel cell) και το σύστημα μετάδοσης της κίνησης αποτελείται από δύο ηλεκτροκινητήρες ενσωματωμένους επί τροχών στον οπίσθιο άξονα του οχήματος. 

Η καμπίνα του οδηγού διαθέτει διατάξεις αυτόματου ελέγχου τελευταίας γενιάς, όπως το σύστημα ECAS για τη ρύθμιση των αναρτήσεων και το σύστημα EBS για το φρενάρισμα και την ευστάθεια.