"Ασπίδα" για την ελληνική οικονομία από την ΕΚΤ

Του Τάσου Δασόπουλου 

Πολλά περισσότερα από την εξασφάλιση φθηνού δανεισμού για το 2022, κέρδισε χθες για την Ελλάδα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ με την ειδική γραπτή αναφορά με την οποία καλύπτει τα ελληνικά ομόλογα με το έκτακτο πρόγραμμα αγορών λόγω της πανδημίας (PEPP) και μετά τον Μάρτιο. 

Οι αγορές ανταποκρίθηκαν άμεσα με ανακούφιση, μειώνοντας το spread των ελληνικών ομολόγων κατά 2 μονάδες βάσης, την ημέρα που το αντίστοιχο ιταλικό αυξήθηκε κατά 6 μονάδες βάσης. Της χθεσινής απόφασης, προηγήθηκε ένα αγωνιώδες 20ήμερο, στο οποίο και η Τράπεζα της Ελλάδας αλλά και η ίδια η ΕΚΤ αναζητούσαν λύση με νομική βάση για την συνέχιση των αγορών ελληνικών ομολόγων και μετά το τέλος του PEPP. 

Η φημολογία τις τελευταίες μέρες ήταν ότι νομικά τεκμηριωμένη θέση που μπορεί να υποστηρίξει την συνέχιση των αγορών ελληνικών ομολόγων μετά το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων λόγω της πανδημίας μετά τον Μάρτιο δεν έχει βρεθεί. Τούτο παρά τις προσπάθειες και της Τράπεζας της Ελλάδας που επεσήμαινε σε όλους τους φορείς σε Φρανκφούρτη και σε Αθήνα ότι τα ελληνικά ομόλογα δεν πρέπει να εξαιρεθούν ξαφνικά από τις αγορές, μετά από δύο χρόνια συμμετοχής στο PEPP. Και αυτό γιατί αν δεν υπήρχε η πανδημία, η Ελλάδα θα είχε ήδη αναβαθμιστεί στην επενδυτική βαθμίδα. 

Όπως φαίνεται στην ΕΚΤ βρέθηκε τελικά η λύση της παράτασης υπό όρους του PEPP για την Ελλάδα, κάτι που είχε, όπως είπε και η ίδια η κα Λαγκάρντ, την ισχυρή στήριξη του συμβουλίου νομισματικής πολιτικής.

Τα επιπλέον κέρδη 

Το κέρδος από την απόφαση ξεπερνά το προφανές: Δηλαδή την διατήρηση της δυνατότητας φθηνού δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο για ολόκληρο του 2022. Η χθεσινή δήλωση της κα Λαγκάρντ είχε τον χαρακτήρα ψήφου εμπιστοσύνης με την πρόεδρο της ΕΚΤ να επισημαίνει  -χωρίς να είναι απαραίτητο- την επιτυχία της Ελλάδας στην προώθηση μεταρρυθμίσεων που αποδεικνύεται και από τις θετικές αξιολογήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 

Η στήριξη, αν και λίγο πολύ αναμενόμενη, θα έχει την θετική ανταπόκριση σε άλλα τέσσερα πεδία: 

- Θα αποτελέσει ένα σήμα προς τους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι τελευταία ανέβαλαν τις αξιολογήσεις τους για την Ελλάδα, ότι η ΕΚΤ στηρίζει την Ελλάδα ωσάν να είχε την επενδυτική βαθμίδα. Τούτο με δεδομένο ότι η Κεντρική Τράπεζα του Ευρώ δημιούργησε χθες μια ρήτρα ειδικά για να καλυφθεί η Ελλάδα, κάτι που δεν είναι καθόλου συνηθισμένο για τα δεδομένα της κεντρικής τράπεζας. 

- Ενισχύει το θετικό σενάριο για την χώρα προς τις αγορές, οι οποίες αναμένεται να συνεχίσουν να στηρίζουν τις εκδόσεις των ελληνικών ομολόγων του 2022. Οι εκδόσεις αναμένεται να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τα 12 δισ. ευρώ. Επίσης, στρώνει το δρόμο και για την ένταξη της Ελλάδας στην αναδυόμενη αγορά των "πράσινων" ομολόγων από το δεύτερο μισό του 2022. 

- Βοηθά σημαντικά την ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών, σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο. Τούτο διότι, παρά την βελτίωση της ρευστότητά τους τα τελευταία χρόνια, θα χρειαστούν περισσότερη ρευστότητα, καθώς το 2022 θα είναι το πρώτο έτος ουσιαστικής εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης στο οποίο θα συμμετέχουν με χρηματοδοτήσεις ύψους 8 δισ. ευρώ. Επίσης, θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν ένα μεγάλο μέρος από τις επενδύσεις ύψους 30 δισ. ευρώ που αναμένονται μέσα στον επόμενο χρόνο. 

-Τέλος, η στήριξη της Ελλάδας από την ΕΚΤ, προσθέτει αξιοπιστία στις ελληνικές θέσεις, η οποία θα φανεί πολύ χρήσιμη στις δύσκολες διαπραγματεύσεις του οικονομικού επιτελείου τους επόμενους μήνες για τις αλλαγές των δημοσιονομικών κανόνων αλλά και την ομαλή μετάβαση στην μετά Covid εποχή.