Στον SSM το "πάνω χέρι" στις διοικήσεις των τραπεζών πανευρωπαϊκά

Της Νένας Μαλλιάρα 

Στροφή του SSM σε πολύ αυστηρότερο έλεγχο στο μάνατζμεντ των τραπεζών πανευρωπαϊκά, φέρνει το Brexit και οι εξελίξεις στην Ιταλία. 

Το θέμα της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών, ξεφεύγει έτσι από τα στενά ελληνικά όρια όπου αποτελεί δέσμευση του προγράμματος που έχει υπογράψει η χώρα και γίνεται πανευρωπαϊκό, με τον SSM να "παίρνει το πάνω χέρι" και στη διοίκηση των τραπεζών στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, ο SSM απέστειλε τις προηγούμενες ημέρες οδηγία στις ευρωπαϊκές τράπεζες με την οποία εφιστά την αυξημένη προσοχή στην άσκηση της διοίκησής τους.

Ειδικότερα, ο SSM καλεί σε αυξημένο προληπτικό έλεγχο των κινήσεων του μάνατζμεντ των τραπεζών από τα διοικητικά συμβούλια, υποχρεώνοντας ουσιαστικά τα μη εκτελεστικά μέλη των δ.σ. να ασκούν στενό έλεγχο στις αποφάσεις των εκτελεστικών μελών. Έτσι, τα μη εκτελεστικά μέλη των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών αποκτούν αυξημένη ισχύ έναντι των εκτελεστικών μελών και οφείλουν να "περνούν από κόσκινο" κάθε απόφαση των τελευταίων για οποιαδήποτε κίνηση αφορά τις εργασίες και τη γενικότερη στρατηγική για την τράπεζα. Κατόπιν αυτού, τα εκτελεστικά μέλη στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών δεν έχουν πλέον τον κύριο έλεγχο των αποφάσεων αφού θα χρειάζεται να λάβουν έγκριση και από τα μη εκτελεστικά μέλη.

Η πανευρωπαϊκή αυτή γραμμή του SSM μεγεθύνεται στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών, απειλώντας τις με αφελληνισμό τους, όπως σηματοδοτούν οι πρόσφατες εξελίξεις στη διοίκηση του ΤΧΣ, αλλά και η πρόσφατη άρνηση του SSM να εγκρίνει την τοποθέτηση διευθύνοντος συμβούλου σε ελληνική τράπεζα. 

Και αν στην περίπτωση της Ελλάδας, ο νόμος 4346/2015 για το νέο πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών φτάνει στα άκρα εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης των "Θεσμών" στον τρόπο λειτουργίας και αλληλοσύνδεσης κράτους – τραπεζών και επιχειρήσεων (βεβαίως, η εμπιστοσύνη είναι "νόμισμα διπλής όψεως" και όχι "αξίωμα" που στερούνται οι Έλληνες και φέρουν από καταβολής οι ξένοι), η επιφυλακή του SSM για τις διοικήσεις των τραπεζών ανάγεται σε πανευρωπαϊκή προτεραιότητα. Στην προτεραιότητα αυτή οδηγούν τόσο το Brexit, όσο και τα τεκταινόμενα στην Ιταλία.

Και αυτό διότι ο βαθμός κινδύνου για την ευρωπαϊκή Οικονομία οξύνεται από: 

α) την παρατεταμένη αβεβαιότητα που σχετίζεται με τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και τη νέα εμπορική σχέση μεταξύ της Μ. Βρετανίας και της Ε.Ε., καθώς και τις άγνωστες μέχρι στιγμής αντιδράσεις των υπολοίπων μελών της Ε.Ε. στο αυξημένο κόστος που θα επωμιστούν για να καλύψουν τη συμβολή της Μ. Βρετανίας στην Ε.Ε., 

β) τους φόβους για μια νέα χρηματοπιστωτική και πολιτική κρίση στην Ευρώπη, προερχόμενη από την Ιταλία. 

Η εντεινόμενη ανησυχία για το ιταλικό τραπεζικό σύστημα που είναι φορτωμένο με 360 δις. ευρώ μη εξυπηρετούμενα δάνεια, δηλαδή το 1/3 των "κόκκινων" δανείων της ευρωζώνης, σε συνδυασμό με την πολιτική αστάθεια που αντιμετωπίζει η Ιταλίαενόψει του δημοψηφίσματος για την συνταγματική μεταρρύθμιση που θα διεξαχθεί έως το τέλος Οκτωβρίου, αποτελούν το "κερασάκι στην τούρτα" του Brexit.

Επιβεβαιώνουν δε όσα είχε γράψει το Capital.grτην επομένη του βρετανικού δημοψηφίσματος, ότι δηλαδή το Brexit θα "ξεγυμνώσει" τις ευρωπαϊκές τράπεζες και θα οδηγήσει απότομα σε πρώτο πλάνο το ζήτημα των "κόκκινων" δανείων. Και αυτό, όπως αναφέραμε, γιατί στην Ευρώπη το μέγεθος των τραπεζών ως ενεργητικό αντιστοιχεί με 2,5 – 3 φορές το ΑΕΠ της (έναντι αναλογίας 1 φορά στις ΗΠΑ), γεγονός δηλωτικό του μεγάλου συστημικού ρόλου τους στην ευρωπαϊκή Οικονομία και των κινδύνων αποσταθεροποίησής της που ελλοχεύουν από "ατυχήματα" στον τραπεζικό τομέα. Ειδικά δε όταν τα "κόκκινα" δάνεια των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι πέντε φορές περισσότερα από αυτά των τραπεζών στις ΗΠΑ.

Η κατάσταση των προβληματικών δανειοδοτήσεων, αλλά και η επιδίωξη της ΕΚΤ να ενισχυθούν οι χορηγήσεις από τις τράπεζες για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής Οικονομίας, φέρνουν έτσι αναπόφευκτα στο προσκήνιο το θέμα της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών πανευρωπαϊκά, σκληραίνοντας τη στάση του SSM στον έλεγχο των  τραπεζικών διοικήσεων.