Σοκ στο Ασφαλιστικό από τις προτάσεις της Επιτροπής Σοφών

Toυ Δημήτρη Κατσαγάνη

Η διαμόρφωση ενός καθεστώτος με  ενιαίους κανόνες εισφορών – παροχών θα αποτελέσει το βασικό στίγμα του πορίσματος της Επιτροπής Σοφών που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί αύριο. Ωστόσο, στην εν λόγω επιτροπή έγιναν ακόμα και προτάσεις για υπολογισμό της σύνταξης ανάλογα ακόμα και την περιουσιακή κατάσταση του κάθε ασφαλισμένου.

Στην  " εφαρμογή", πάντως,  του πορίσματος της Επιτροπής των Σοφών, πριν καν αυτό … εκδοθεί προχωρά ο Υπουργός Εργασίας, κ. Γιώργος Κατρούγκαλος.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι ασφαλισμένοι σε φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται από την 1/9/2015 και μετά, θα συνταξιοδοτούνται με βάση τις ρυθμίσεις του νόμου Λοβέρδου - Κουτρουμάνη (3865/2010), σε ό,τι αφορά τα όρια ηλικίας και το ύψος της σύνταξης ακόμη και αν έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα πριν από την 1η Ιανουαρίου του 2015.

Αυτό προβλέπει, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ,  νομοτεχνική βελτίωση την οποία ενέταξε στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα ο υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κατρούγκαλος.

"Στόχος μας είναι να εφαρμόσουμε την απόλυτη ταυτότητα κανόνων στους συνταξιούχους του δημοσίου και του δημοσίου τομέα", ανέφερε ο κ. Κατρούγκαλος.

Στην αρχική διατύπωση η διάταξη περιελάμβανε "όσους είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου του 2015". Στο εξής περιλαμβάνει και "όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως και την 31η Δεκεμβρίου 2014, αρκεί η συνταξιοδότησή τους να αρχίζει από την 1η Σεπτεμβρίου του 2015 και μετά".

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες η κεντρική θέση του πορίσματος των Σοφών, το οποίο θα παρουσιαστεί αύριο το μεσημέρι από τον κ. Κατρούγκαλο  προβλέπει τη διαμόρφωση ενιαίων κανόνων εισφορών και παροχών σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.
 
Μιλώντας στο Capital.gr ο νομικός επί εργασιακών – ασφαλιστικών θεμάτων, κ. Γιώργος Κουτσούκος ανέφερε πως συμφωνα με την πρώτη εκτίμηση του  αναφορικά με τη νομοτεχνική βελτίωση του Υπουργού κου Κατρούγκαλου, είναι ότι  "αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης και για τους δημοσίους υπαλλήλους, με βάση τον νόμο "Λοβέρδου - Κουτρουμάνη" του 2010. Οι αλλαγές αυτές θα αφορούν όσους δημοσίους υπαλλήλους αποχωρούν από 1/9/2015 και μετά (και όχι για όσους αποχωρούν από 1η Ιανουαρίου 2015), όπως ακριβώς ισχύει και για τον ιδιωτικό τομέα.

Θα προβλέπεται ακόμη η επέκταση από την 1η Σεπτεμβρίου 2015 και στο συνταξιοδοτικό των δημοσίων υπαλλήλων των αλλαγών που ισχύουν για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, αναφορικά με τα κατώτατα όρια, την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και την επιβολή του αυξημένου "πέναλτι"10%".

Πάντως στο πόρισμα της Επιτροπής Σοφών δεν αναμένεται να αμφισβητείται ο τρόπος υπολογισμός της κύριας σύνταξης σύμφωνα με το μνημονιακό νόμο 3863/2010 (όπως ορίζει άλλωστε και το νέο Μνημόνιο) που προβλέπει μια βασική σύνταξη για όποιο έχει κατ΄ ελάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης και μία προνοιακή για όποιο έχει λιγότερα χρόνια ασφάλισης αλλά τηρεί ορισμένα εισοδηματικά, ατομικά ή οικογενειακά κριτήρια προσαρμοσμένα στα όρια της φτώχειας. Πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν πως η προνοιακή εθνική σύνταξη για όσους βρίσκονται κάτω  από το όριο της φτώχειας θα διαμορφωθεί γύρω στα 410 – 415 ευρώ.
 
Τι άλλο αναμένεται να περιλαμβάνει το πόρισμα της Επιτροπής Σοφών
 
Η διαμόρφωση ενιαίων κανόνων εισφορών – παροχών στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα δεν θα φορά μόνο τα ηλιακά όρια συνταξιοδότησης, αλλά και τις συντάξεις, τόσο των παλιών όσο και των νέων συνταξιούχων. Εξάλλου, ο ίδιος ο κ. Κατρουγκαλος έχει μιλήσει για κλιμακωτές μειώσεις στις συντάξεις άνω των 1000 ευρώ τις οποίες παίρνουν –σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπ. Εργασίας- κυρίως οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ, των Τραπεζών, του κλάδου των μηχανικών, των γιατρών, των δικηγόρων και των ΜΜΕ. Οι περικοπές εκτιμώνται μεσοσταθμικά στο 11%.

Σήμερα έγινε η τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Σοφών. Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr πέρα από τα γενικά συμπεράσματα για την ανάγκη εφαρμογής ενιαίων κανόνων εισφορών – παροχών, θα υπάρχουν πιθανότατα αναφορές στα ελλείμματα αλλά όχι στο ποιες περικοπές πρέπει να γίνουν. Πληροφορίες αναφέρουν πως στην Επιτροπή Σοφών έχουν κατατεθεί ακόμα και προτάσεις που προβλέπουν σύνταξη ανάλογα όχι μόνο τις εισφορές του κάθε ασφαλισμένου, αλλά και την εισοδηματική ή και περιουσιακή κατάσταση κατά το αυστραλιανό μοντέλο.
 
Παράλληλα μεταξύ των προτάσεων της Επιτροπής των Σοφών θα υπάρχουν αναφορές για ενοποιήσεις ταμείων.

Φαίνεται πως προκρίνεται  η ενσωμάτωση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης  αλλά και των κλάδων κύριας σύνταξης του Δημοσίου στο ΙΚΑ. Κάτι τέτοιο, σε συνδυασμό με την εφαρμογή ενός συντελεστή βιωσιμότητας στο ΕΤΕΑ, θα έφερνε μειώσεις 5% στις επικουρικές συντάξεις από το 2016, αναφέρουν στελέχη του Υπ.Εργασίας.Παράλληλα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αναμένεται να έλθουν περικοπές 5 – 8 % στα εφάπαξ του Δημοσίου, ενώ δεδομένη πρέπει να θεωρείται η ενοποίηση και των διαφόρων ταμείων πρόνοιας πχ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) με το Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ).

- Επικρατέστερο σενάριο, επίσης, είναι η ενοποίηση του ΟΑΕΕ με τον ΕΤΑΑ (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι). Δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η αύξηση των εισφορών στον ΟΑΕΕ, μιας και το νέο Μνημόνιο προβλέπει υπολογισμό με βάση το πραγματικό εισόδημα των ασφαλισμένων, χωρίς να αποκλείεται και ο συνυπολογισμό της περιουσίας τους αφού ολοκληρωθεί το περιουσιολόγιο που ετοιμάζει το ΥΠΟΙΚ (Ιούνιος 2016). Ωστόσο, φαίνεται να παραμένουν αυτοτελή ο ΟΓΑ και το ΝΑΤ.
 
Όσο αφορά την αξιοποίηση της ακίνητης και κινητής περιουσίας στο στόχαστρο θα μπουν τα αποθεματικά ύψους 2 δισ. ευρώ τα οποία τα οποία διαχειρίζονται οι ΑΕΔΑΚ και η ΕΔΕΚΤ αλλά και τα ακίνητα αξίας 1,5 δισ. ευρώ των ασφαλιστικών ταμείων, σύμφωνα με πληροφορίες από το Capital.gr.

Όσον αφορά τη χρηματοδότηση του νέου ασφαλιστικού αυτή θα προέλθει από την φορολογία σε ότι αφορά τη νέα βασική ή εθνική σύνταξη και τις εισφορές σε ο,τι αφορά το αναλογικό κομμάτι της.