Αναπάντητα ερωτήματα για bail-in τραπεζών, καταθέσεις

Του Γ. Αγγέλη  

Κάποιες "γκρίζες” περιοχές όσον αφορά τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και την διασφάλιση των καταθέσεων από την Οδηγία του bail-in εξακολουθούν να παραμένουν. Η πρόσφατη απάντηση μάλιστα του κ. Τσακαλώτου στον κ. Κρεμαστινό στην Βουλή δεν έδωσε τις απαραίτητες διευκρινίσεις.

Ο κ. Τσακαλώτος υπογράμμισε την δέσμευσή του –όπως και των "θεσμών”– να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών το αργότερο μέχρι την 1/1/2016. Ήτοι το αργότερο μέχρι την ημέρα εκκίνησης ισχύος της Οδηγίας που πρόσφατα ψηφίσθηκε και από την ελληνική Βουλή για την διαδικασία διάσωσης των τραπεζών μέσω του περιβόητου bail-in το οποίο προβλέπει την εμπλοκή των μετόχων και των "δανειστών” της τράπεζας στους οποίους πέραν των  ομολογιούχων συμπεριλαμβάνονται και οι καταθέτες. 

Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών όπως και ο πρόεδρος του Eurοgroup κ. Ντάισελμπλο(ε)μ διαβεβαίωσαν ότι –το γράφει και η συμφωνία– οι Έλληνες καταθέτες εξαιρούνται από τις διαδικασίες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Και πράγματι έχουν προβλεφθεί έως και 25 δισ. ευρώ από το δάνειο των 86 δισ. ευρώ για την κάλυψη των τραπεζών. Τα 10 δισ. εξ αυτών είναι ήδη σε ειδικό λογαριασμό του ESM για την κεφαλαιακή κάλυψη των τραπεζών μετά το τέλος των Stress test. 

Μέχρι εδώ τίποτα το περίεργο. 

Άλλωστε στην απάντησή του στον κ. Κρεμαστινό ο κ. Τσακαλώτος ξεκαθαρίζει ότι η "απόφαση του Εurogroup της προηγούμενης Παρασκευής λέει ότι 'εξασφαλίζουμε όλους τους καταθέτες και δεν κινδυνεύουν'. Αφήνει ένα ερωτηματικό για τους ομολογιούχους, που είναι αυτοί οι άνθρωποι που επενδύουν στο τραπεζικό σύστημα, όχι που καταθέτουν στο τραπεζικό σύστημα. Νομίζω, όμως, ότι είναι μια ξεκάθαρη δήλωση γι’ αυτό το θέμα”. 

Στο αμέσως επόμενο σημείο όμως αρχίζουν τα ερωτηματικά. 

Η απάντησή του αναφέρει: "Και επειδή αναλάβαμε και εμείς και οι 'Θεσμοί' μια δέσμευση στις συζητήσεις που έγιναν πριν από την απόφαση του Eurogroup και το κλείσιμο της Συμφωνίας, ότι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα γίνει πριν από την 1η Ιανουαρίου 2016 -αυτή δηλαδή είναι η δέσμευση και της ελληνικής Κυβέρνησης και των 'Θεσμών'-, ότι θα τελειώσει, δηλαδή, πριν από την εφαρμογή του bail in των καταθετών, που αρχίζει για πάνω από 100 χιλιάδες ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2016, νομίζω ότι ο κόσμος μπορεί και για τη φύση των capital controls που έχουμε και για την ανακεφαλαιοποίηση που νομίζουμε ότι θα έχει τελειώσει την 1η Ιανουαρίου 2016 να αντιμετωπίζει το τραπεζικό σύστημα με μεγαλύτερη ασφάλεια”. 

Τι θα ισχύει όμως μετά την 1/1/2016, αν τυχόν για οποιοδήποτε λόγο η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν έχει ολοκληρωθεί; 

Θα εξακολουθούν τα 25 δισ. ευρώ να είναι διαθέσιμα για την ανακεφαλαιοποίηση ή θα υπερισχύει ο "νόμος” που εμπεριέχει το bail-in; 

Με άλλα λόγια το δάνειο θα εξακολουθεί να λειτουργεί ως ασφάλεια των καταθετών έναντι της απαλλοτρίωσης των καταθέσεων, πέραν της προβλεπόμενης απαλλοτρίωσης των μετόχων; 

Το ζήτημα αποκτά επιπλέον διαστάσεις καθώς ήδη η χώρα έχει ξαναμπεί σε διαδικασία εκλογών με αβέβαιο αποτέλεσμα ως προς τα χρονοδιαγράμματα που έχουν ήδη αποφασισθεί. Και τα ερωτηματικά παραμένουν. 

Ο αρμόδιος να απαντήσει στο τι θα ισχύει για τις καταθέσεις στην περίπτωση αυτή μετά την 1/1/2016 παραμένει η Τράπεζα της Ελλάδος πέραν του... υπηρεσιακού πλέον ΥΠΟΙΚ. 

Στο αναπάντητο αυτό ερώτημα εμπλέκεται άλλωστε και η DGComp η οποία κάλλιστα θα μπορούσε να εγκαλέσει την κυβέρνηση για την χρήση των 25 δισ. ευρώ του δανείου για αθέμιτο ανταγωνισμό υπέρ της τράπεζας που θα κάνει χρήση της στήριξης του δανείου έναντι της εφαρμογής της Οδηγίας του bial-In μετά την 1/12016.

Η ΤτΕ θα πρέπει να δώσει ξεκάθαρη απάντηση στο θέμα αυτό, άμεσα.

Τι λένε η ΕΚΤ και τη Κομισιόν 

Το Capital.gr επιχείρησε να πάρει σαφείς απαντήσεις τόσο από την Κομισιόν, αρμόδια για την σχετική Οδηγία, όσο και από την ΕΚΤ. 

Από την πλευρά υπηρεσιακών παραγόντων της ΕΚΤ λόγω αργίας και διακοπών μόνο ενδεικτικές παρατηρήσεις υπήρξαν χωρίς ξεκάθαρη απάντηση. Υπήρξε παραδοχή ότι πράγματι υπάρχει ένα θέμα αλλά είναι μάλλον δεδομένο, ότι δεν θα χρειασθούν επιπλέον διευκρινίσεις γιατί οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την ανακεφαλαιοποίηση ολοκληρώνονται έτσι κι αλλιώς πριν από το τέλος του έτους μετά την άσκηση των stress test. 

Από την πλευρά της Κομισιόν αρμόδιο υπηρεσιακό στέλεχος, έδωσε την - ανεπίσημη- διευκρίνηση ότι "έτσι κι αλλιώς από 1/1/2016 η Οδηγία για το bail-In τίθεται σε ισχύ σε όλη την Ευρωζώνη και κατά συνέπεια δεν μπορούν να υπάρξουν εξαιρέσεις”. 

Παρ' όλα αυτά "το νέο δάνειο προβλέπει ένα υπεραρκετό ποσό για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χρειασθεί να εξαντληθεί ολόκληρο, αφού ήδη τα 10 δισ. ευρώ έχουν κατατεθεί και δεσμευθεί στον ειδικό λογαριασμό του ESM που προβλέπεται από το τρίτο πακέτο για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών”. Κατά συνέπεια "για τους επόμενους τέσσερις μήνες στους οποίους έχει σχεδιασθεί η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών δεν υφίσταται θέμα ασφάλειας καταθέσεων” –αυτές είναι εγγυημένες όπως επισήμανε και ο κ.Ντάϊσελμπό(ε)μ– καθώς αυτές είναι εκτός διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης σε αντίθεση με τις μετοχές και τα τραπεζικά ομόλογα. 

Οι διευκρινίσεις αυτές όμως από πλευράς Κομισιόν εξηγούν τι θα ισχύσει στους επόμενους τέσσερις μήνες, τι θα ισχύσει από 1/1/2016, αλλά δεν απαντούν στο ερώτημα τι θα συμβεί αν υπάρξει για οποιοδήποτε λόγο "υπέρβαση” του χρονοδιαγράμματος της ανακεφαλαιοποίησης από το 2015 στο 2016. 

Και σ' αυτό καλό θα ήταν να δώσει κάποιες διευκρινίσεις η αρμόδια Τράπεζα της Ελλάδος.