Πόσο κοστίζουν οι δικηγόροι στην ΑΤΕBank

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη 

Στο αστρονομικό ποσό των 26 εκατ. ευρώ το χρόνο διαμορφώνεται το “λειτουργικό κόστος” για την εκκαθάριση των προβληματικών στοιχείων των πιστωτικών ιδρυμάτων που έχουν σπάσει σε “καλή” και “κακή” τράπεζα και μάλιστα χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα έξοδα για την εκκαθάριση του “bad” κομματιού του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Αυτό αποκαλύπτει ο συμβουλευτικός οίκος Bain & Co στην έκθεσή του για τη διαχείριση των παγίων υπό εκκαθάριση που εξέδωσε για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος.

Το συνολικό κόστος εκκαθάρισης έχει υπολογιστεί με βάση τα στοιχεία που έδωσαν οι εκκαθαριστές, ωστόσο ο οίκος εκτιμά πως το πραγματικό κόστος θα μπορούσε τελικά να κυμανθεί σε πολύ υψηλότερα επίπεδα “λόγω της εκτεταμένης χρήσης εξωτερικών δικηγόρων”, ο αριθμός των οποίων ανέρχεται σε 120-125. Μόνο η ΑΤΕ πληρώνει 100(!) δικηγόρους για να “τρέξουν” τη συγκεκριμένη διαδικασία.

Σημειώνεται ότι τα χρήματα για το λειτουργικό κόστος της εκκαθάρισης προέρχονται από το πακέτο των 50 δισ. ευρώ που αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Μόνο η αμοιβή του εκάστοτε εκκαθαριστή καλύπτεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, χωρίς ωστόσο να πρόκειται για ιδιαίτερα υψηλό ποσό.

Το συνολικό κόστος της διαδικασίας εκτιμάται ότι, σε ετήσια βάση, ξεπερνά κατά πολύ τα 26 εκατ. ευρώ, αφού δεν έχει εκτιμηθεί το κόστος εκκαθάρισης του “κακού” Τ.Τ και της T-Bank. Τα έξοδα εκκαθάρισης, σύμφωνα με την Bain & Co, αφορούν τις αμοιβές υπαλλήλων, τις συμφωνίες μίσθωσης υποδομών και εργαζόμενων (στις περιπτώσεις των ΑΤΕ και Proton) και λοιπά έξοδα.

Πιο αναλυτικά, από την ημέρα που ξεκίνησε η διαδικασία εκκαθάρισης οι ελληνικές τράπεζες έχουν ξοδέψει πάνω από 2,6 εκατ. ευρώ σε έξοδα προσωπικού, 6,3 εκατ. ευρώ για συμφωνίες μίσθωσης προσωπικού και υποδομών και πάνω από 5,5 εκατ. ευρώ σε λοιπά έξοδα. Στα λοιπά έξοδα περιλαμβάνεται το κόστος νομικών υπηρεσιών (δικηγόρων) και άλλων τρίτων μερών, όπως λογιστές, προγραμματιστές λογισμικού κ.ά.

Αναφορικά με την Αγροτική, η οποία έχει “κοστίσει” μέχρι στιγμής τα περισσότερα κεφάλαια, μέχρι τον Ιανουάριο του 2013, ο εκκαθαριστής έχει προβεί στις ακόλουθες ενέργειες, σύμφωνα με όσα αναφέρει στην έκθεσή της η Bain:

- Έλαβε την απογραφή των στοιχείων του ενεργητικού υπό εκκαθάριση και υπέβαλε έκθεση στην Τράπεζα της Ελλάδος.

- Κάλεσε τους πιστωτές της τράπεζας να αναγγείλουν τις απαιτήσεις τους, τις οποίες επαλήθευσε και υπέβαλε την έκθεση επαλήθευσης στην ΤτΕ.

- Έθεσε μία οργανωτική δομή για την εκκαθάριση (επιτροπές συμβούλων, διαχείρισης και εσωτερικού ελέγχου).

- Άρχισε να διαθέτει μετοχικές συμμετοχές μέσω διαγωνισμών (π.χ. Δωδώνη). 

- Υπέγραψε μία προσωρινή συμφωνία μίσθωσης για την παροχή υπηρεσιών IT και τη χρήση του προσωπικού της Τρ. Πειραιώς από τον εκκαθαριστή. Ως αποτέλεσμα, ο εκκαθαριστής της ΑΤΕ στην παρούσα φάση διαχειρίζεται τα δάνεια της τράπεζας χρησιμοποιώντας εργαζόμενους και υποδομές που έχει μισθώσει από την Πειραιώς.
 
Στην ίδια έκθεση τονίζεται επίσης η ανάγκη βέλτιστης διαχείρισης προβληματικών δανείων ύψους 5,6 δισ. ευρώ, που έχουν τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης. Η βέλτιστη διαχείριση είναι αναγκαία καθώς, σύμφωνα με την Bain & Co, η αξία των στοιχείων του ενεργητικού που βρίσκονται υπό εκκαθάριση είναι μικρότερη από τις αντίστοιχες απαιτήσεις. Οι μεγαλύτερες απαιτήσεις είναι αυτές του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στα 12,4 δισ. ευρώ, δηλαδή των φορολογούμενων, και του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (1,3 δισ. ευρώ).

Από τη σύνθεση των προβληματικών δανείων ξεχωρίζει ο κλάδος των επιχειρηματικών χορηγήσεων, οι οποίες αποτελούν το 68% του συνόλου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η επιμέρους ανάλυση του προβληματικού χαρτοφυλακίου επιχειρηματικών χορηγήσεων, το οποίο διαφέρει σημαντικά από τα αντίστοιχα σε Ιρλανδία και Ισπανία. Στις δύο αυτές χώρες το μεγαλύτερο ποσοστό των προβληματικών παγίων αντιστοιχούσε σε επιχειρηματικά δάνεια που σχετίζονται με τον κλάδο του real estate. Στην Ελλάδα, ωστόσο, η γεωργία και ο τουρισμός είναι τομείς που έχουν “δώσει” αρκετά σημαντικό ποσοστό προβληματικών δανείων.

Οι περισσότερες επιχειρήσεις (69.144) που δεν κατάφεραν να εξυπηρετήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις είχαν δάνεια μικρότερα από 100 χιλ. ευρώ. Περίπου 3.440 επιχειρήσεις είχαν υποχρεώσεις μεταξύ 100-500 χιλ. ευρώ, ενώ δάνεια ύψους 500 χιλ. ευρώ - 1 εκατ. ευρώ είχαν 312 επιχειρήσεις και άνω του 1 εκατ. ευρώ 289 επιχειρήσεις. Συνολικά, υπό εκκαθάριση τίθενται 4,118 δισ. ευρώ επαγγελματικών δανείων που αντιστοιχούν σε 73.184 επιχειρήσεις.