Όταν το "αντιρατσιστικό" μέτωπο βάζει στο στόχαστρο θρησκεία και καταγωγή

Μέσα σε λίγες μέρες είδαμε τρία περιστατικά όπου Ισραηλινοί επισκέπτες στην Ελλάδα αντιμετωπίστηκαν ως ανεπιθύμητοι. Στη Σύρο, στις 22 Ιουλίου, διαδηλωτές στο λιμάνι ανάγκασαν ένα κρουαζιερόπλοιο με περίπου 1.600 Ισραηλινούς να μην αποβιβαστεί. Δεν έπεσε ξύλο, δεν έγινε συμπλοκή, δεν υπήρξαν επεισόδια. Αλλά το αποτέλεσμα ήταν απλό: κανείς δεν κατέβηκε. Το πλοίο έφυγε για Κύπρο. Αυτό, από μόνο του, λέει πολλά. Όχι για την ένταση της διαμαρτυρίας, αλλά για το ότι μια δράκα μερικών δεκάδων κόκκινων φασιστών, επέβαλε την άποψη της για το ποιος μπαίνει και ποιος όχι, στην χώρα. Το κράτος το είδε, το σχολίασε, αλλά κινήθηκε σαν  να μην το αφορά και δεν λειτούργησε εγκαίρως ώστε να διασφαλίσει το αυτονόητο: ότι οι επισκέπτες κατεβαίνουν, κάνουν τουρισμό και φεύγουν ασφαλείς.

Λίγο μετά, στη Ρόδο, μια ομάδα νεαρών Ισραηλινών κατήγγειλε ότι δέχτηκε επίθεση και απειλές έξω από μαγαζί της νύχτας. Η ΕΛ.ΑΣ. το περιέγραψε ως "λεκτική αντιπαράθεση", χωρίς μαχαίρια και χωρίς σοβαρά περιστατικά. Μπορεί. Αλλά όταν οι τουρίστες φεύγουν νύχτα από το νησί γιατί φοβούνται, η ουσία δεν αλλάζει. Δεν έχει σημασία μόνο τι έγινε· έχει σημασία, και μάλιστα μεγάλη, ότι ένιωσαν πως μπορεί να συμβεί ξανά.

Στο κέντρο της Αθήνας, kosher εστιατόριο βανδαλίστηκε με αντισημιτικά συνθήματα. Κανείς δεν συγκινήθηκε ιδιαίτερα. Όπως κανείς δεν φαίνεται να ανησυχεί σοβαρά για τις "παρεμβάσεις" ομάδων που περιφέρονται σε τουριστικές ζώνες με ρητορική στοχοποίησης. Όλα αυτά βαφτίζονται "ακτιβισμός", λες και είναι φυσιολογικό να παίζεις με την ασφάλεια ανθρώπων που έρχονται για διακοπές.

Το Ισραήλ, βλέποντας τα περιστατικά κι επειδή είναι κράτος που θέτει την ασφάλεια των πολιτών του, αύξησε την βαθμίδα της ταξιδιωτικής του οδηγίας για την Ελλάδα, στο στάδιο 2 δηλ. σε "αυξημένη προσοχή". Η ελληνική πολιτεία απάντησε με δηλώσεις. Όχι με σχέδιο. Όχι με σαφή πρωτόκολλα για λιμάνια, για μαζικές αφίξεις, για προστασία ανθρώπων και επιχειρήσεων που στοχοποιούνται. Δηλώσεις! Μόνο! Λες και αρκεί ένα "καταδικάζουμε", για να λυθεί το θέμα.

Το επιχείρημα ότι "δεν υπήρξε βία" στη Σύρο είναι παντελώς άσχετο. Αφενός γιατί υπήρξε βία (μη σωματική αλλά βία) κι αφετέρου διότι, σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα το πρόβλημα δεν αφορά μόνον αν κάποιος χτύπησε κάποιον. Το πρόβλημα είναι ότι μια ολόκληρη κατηγορία επισκεπτών, με βάση την εθνικότητά της, εμποδίστηκε να πατήσει στη στεριά. Αυτό, σε μια ευρωπαϊκή χώρα που στηρίζεται στον τουρισμό και που οφείλει να σέβεται τα δικαιώματα όλων, δεν είναι λεπτομέρεια. Είναι καμπανάκι. Και το ίδιο ισχύει για τη Ρόδο. Ακόμη κι αν τελικά δεν υπήρξαν όπλα, το αίσθημα απειλής είναι πραγματικό. Κι αυτό είναι και απαράδεκτο και έχει κάκιστες και βαρύτατες συνέπειες για την Ελλάδα.

Αν όλα αυτά τα βαπτίσουμε "μεμονωμένα", τότε απλώς δεν θέλουμε να δούμε τη συνολική εικόνα που σχηματίζεται. Σε λίγες μέρες, τρία διαφορετικά περιστατικά, σε τρία διαφορετικά σημεία της χώρας, με κοινό στόχο. Αυτό δεν είναι στατιστική, είναι τάση. Και αν το κράτος δεν την ανακόψει τώρα, αύριο θα ψάχνει πάλι "διαχωρισμούς" ανάμεσα σε βία και μη βία, σε σύνθημα και απειλή, σε ακτιβισμό και στοχοποίηση. Κι όσο θα ψάχνει, η εικόνα της χώρας θα χαλάει.
Το ελάχιστο που θα περίμενε κανείς είναι ξεκάθαρη και σαφώς οριοθετημένη αστυνομική παρουσία σε λιμάνια και σημεία άφιξης, πρωτόκολλα άμεσης επέμβασης όταν ομάδες μπλοκάρουν την ελεύθερη κίνηση ανθρώπων, αυτόφωρες διαδικασίες όταν γράφονται συνθήματα μίσους, και ένα καθαρό δημόσιο μήνυμα: στην Ελλάδα δεν στοχοποιείται κανείς για την εθνικότητά του, τελεία. Δεν είναι δύσκολο! Καθόλου! Είναι θέμα πρόθεσης πολιτικής βούλησης και συνέπειας!

Η χώρα δεν μπορεί να επιτρέψει σε μικρές ομάδες να αποφασίζουν ποιος θα πατήσει ελληνικό έδαφος και ποιος όχι. Δεν μπορεί να κάνει πως δεν βλέπει όταν στοχοποιούνται ο οποιοσδήποτε λόγω εθνικότητας ή θρησκείας. Δεν μπορεί να αφήνει επιχειρήσεις να γίνονται ταμπέλες για πολιτικούς πολέμους, στους οποίους δεν συμμετέχουν. Η Πολιτεία υπάρχει και έχει υποχρέωση να προστατεύει. Όχι να παρακολουθεί απλά, και να… "καταδικάζει".

Πόσα περιστατικά χρειάζονται για να το πάρουμε στα σοβαρά; Θα περιμένουμε να γίνει μεγαλύτερη ζημιά και μετά να φτιάξουμε "σχέδιο δράσης"; Ή θα αποφασίσουμε, τώρα, ότι σε αυτήν τη χώρα ο καθένας έρχεται, κινείται και φεύγει με συγκεκριμένους κανόνες αλλά και απόλυτη ελευθερία και ασφάλεια; Χωρίς να δίνει λογαριασμό σε κανέναν; Πολύ δε περισσότερο, σε ομάδες που έχουν μάθει να θεωρούν ότι δρόμος και λιμάνι τους ανήκουν και μπορούν να "αποφασίζουν και διατάζουν" ποιος θα κάνει τι;

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr