Η 4ετία στον "γύψο"…

Του Κώστα Στούπα 

Η άρση των capital controls είναι η θετικότερη οικονομική εξέλιξη για τη χώρα μετά την είσοδό της στη ζώνη του Ευρώ πριν από 20 περίπου χρόνια. Φυσικά στην εξέλιξη αυτή και έχουν παίξει ρόλο οι δημοσιονομικές επιδόσεις της προηγούμενης κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια.

Η ευρεία εκλογική νίκη της παρούσας κυβέρνησης πριν από δυο μήνες περίπου αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας πορείας επανόδου της χώρας στην κανονικότητα μετά τη χρεοκοπία του 2010 και την περιπέτεια του πρώτου εξαμήνου του 2015.

Για την  επιβολή της "δικτατορίας" των κεφαλαιακών ελέγχων (γιατί περί οικονομικής δικτατορίας πρόκειται) ευθύνεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όταν στελέχη της κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 σχεδίαζαν καταλήψεις στα νομισματοκοπεία, εκτυπώσεις δραχμών στη Σιβηρία και άλλες "Βαρουφακειές" και παλαβομάρες τύπου IOU’s και παράλληλων νομισμάτων.

Έχει δίκιο λοιπόν, μαζί με την κυβέρνηση Μητσοτάκη, να πανηγυρίζει και ο κ. Τσακαλώτος για την άρση των capital controls λόγω της συμβολής της δικής του δημοσιονομικής πειθαρχίας στην απόφαση, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάει πως είναι ο ίδιος και η κυβέρνηση στην οποία συμμετείχε που έφερε τους κεφαλαιακούς ελέγχους και έβαλε την οικονομία στον "γύψο".

Τα capital controls επιβλήθηκαν το καλοκαίρι του 2015 με την εξαγγελία του δημοψηφίσματος το οποίο  η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υποστηριζόμενη από ΧΑ και ΚΚΕ κλπ κέρδισε με το  62%, του ΟΧΙ.

Αν δεν είχαν επιβληθεί τα capital controls οι καταθέτες θα είχαν αποσύρει μέχρι και τους "μεντεσέδες" από τις πόρτες των τραπεζών  καθώς ανησυχούσαν πως η κυβέρνηση θα πάει σε ρήξη και έξοδο από το Ευρώ με αποτέλεσμα οι καταθέσεις να  μετατραπούν σε υποτιμημένες και πληθωριζόμενες δραχμές.

Οι πανηγυρισμοί του ΣΥΡΙΖΑ για τη συμβολή της κυβέρνησής του στην άρση των capital controls μοιάζουν με τους πανηγυρισμούς του για την έξοδο από τα μνημόνια μετά  την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου. Αν δεν είχε προκύψει ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015, η χώρα θα είχε ολοκληρώσει το δεύτερο μνημόνιο και θα είχε βγει από τα μνημόνια τέσσερα χρόνια νωρίτερα με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την οικονομία και τις ζωές των Ελλήνων.

Παρά την πειθαρχημένη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια και την έστω ασθενική ανάπτυξη, η συνολική άρση των κεφαλαιακών ελέγχων θα ήταν δύσκολη υπόθεση καθώς παρά την πολιτική "κωλοτούμπα" θα χρειαζόταν χρόνια για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών και των καταθετών, οι οποίοι είναι πιο δύσπιστοι από τις διάφορες κατηγορίες σιτιζομένων  από το κράτος που αντιθέτως επιθυμούν τοn έλεγχο και τη φορολόγηση της περιουσίας των άλλων.

Αν προσέξει κάποιος, η επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες σταδιακά ξεκίνησε από την περίοδο που η Ν.Δ. άρχισε να εμφανίζει δημοσκοπική υπεροχή.
Λίγους μήνες πριν την έλευση του εθνολαϊκίστικου μετώπου των  ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην εξουσία, τον Αύγουστο του 2014 οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες ήταν περί τα 164,7 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2019, λίγο πριν το δημοψήφισμα είχαν πέσει στα 132 δισ. ευρώ και στο χαμηλότερο σημείο έφτασαν τον Απρίλιο του 2017 στα 118 δισ. ευρώ.

Έκτοτε ακολουθούν ανοδική τροχιά με αποτέλεσμα τον περασμένο Ιούνιο να έχουν φτάσει τα 136,9 δισ. ευρώ. Παρ΄όλα αυτά απέχουμε πολύ από το να έχουμε υγιείς τράπεζες…

Η επιστροφή των καταθέσεων έχει να κάνει με την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, την οικονομία της χώρας αλλά και το γενικότερο διεθνές περιβάλλον...

Ο καταθέτης είναι ο προπομπός του επενδυτή σε μια οικονομία. Πρώτα κερδίζεται η εμπιστοσύνη του καταθέτη και μετά του επενδυτή...

Από αυτήν τη σκοπιά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε καθώς μετά τη δεκαετία του ’70 το κλίμα στην Ελλάδα  είναι αρνητικό για επενδύσεις με αποκορύφωμα βέβαια την περίοδο μετά τη χρεοκοπία του 2010 που ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου δείχνει πως η χώρα αποεπενδύεται καθώς οι αποσβέσεις είναι μεγαλύτερες από τις επενδύσεις.

Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα. Η άρση των capital controls είναι ένα πρώτο βήμα της εξόδου από το "γύψο"…

kostas.stoupas@capital.gr