Ο εκτελεστικός διευθυντής της ιαπωνικής φαρμακευτικής εταιρείας Astellas για τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα μιλά στο Capital.gr για τις εξελίξεις στο χώρο των φαρμάκων, τις νέες θεραπείες και τις προκλήσεις της ελληνικής αγοράς
"Το μέλλον της φαρμακευτικής καινοτομίας είναι λαμπρό και είμαστε ενθουσιασμένοι που βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή αυτής της μεταμορφωτικής περιόδου στην υγειονομική περίθαλψη. Καθώς συνεχίζουμε να επεκτείνουμε τα όρια του τι είναι εφικτό, η εστίασή μας παραμένει στην παροχή θεραπειών που κάνουν πραγματική διαφορά στη ζωή των ασθενών, βελτιώνοντας τόσο την ποιότητα όσο και τη διάρκεια της ζωής τους παγκοσμίως".
Τα παραπάνω αναφέρει σε συνέντευξή του στο Capital.gr o εκτελεστικός διευθυντής της ιαπωνικής φαρμακευτικής εταιρείας Astellas για τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα Καθηγητής Dr. Svetoslav Tsenov. Μιλά για τις εξελίξεις στο χώρο των φαρμάκων, τις νέες θεραπείες και τις προκλήσεις της ελληνικής αγοράς.
Συνέντευξη στη Βίκυ Κουρλιμπίνη
- Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζετε στην ελληνική αγορά και πώς τις αντιμετωπίζετε;
Η ελληνική αγορά, όπως πολλές άλλες, προσφέρει καλές ευκαιρίες, αλλά ταυτόχρονα μοναδικές προκλήσεις που απαιτούν πολύπλευρη προσέγγιση. Μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι το περίπλοκο ρυθμιστικό πλαίσιο. Οι διαδικασίες έγκρισης νέων θεραπειών στην Ελλάδα μπορεί να είναι χρονοβόρες, καθυστερώντας έτσι την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες. Αυτό επιδεινώνεται από τις πιέσεις για μείωση των τιμών, καθώς η Ελλάδα, όπως πολλές χώρες στην Ευρώπη, λειτουργεί μέσα σε ένα πλαίσιο συγκράτησης κόστους που εστιάζει στη διατήρηση σταθερών προϋπολογισμών στον τομέα της υγείας.
Το πλαίσιο αυτό μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια στην εισαγωγή νέων, συχνά πιο δαπανηρών θεραπειών, ακόμα και όταν αυτές οι θεραπείες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τα αποτελέσματα για τους ασθενείς.
Για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ρυθμιστικές και τιμολογιακές προκλήσεις, διατηρούμε συνεχή διάλογο με τους κύριους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνητικών αρχών, των ρυθμιστικών φορέων και των επαγγελματιών υγείας.
Μια από τις βασικές μας στρατηγικές είναι η προώθηση πιο απλών διαδικασιών, ενθαρρύνοντας την υιοθέτηση ταχύτερων μηχανισμών έγκρισης, όπως οι υπό όρους εγκρίσεις ή τα προγράμματα πρώιμης πρόσβασης για επαναστατικές θεραπείες. Αυτό είναι κρίσιμο, ειδικά σε θεραπευτικούς τομείς όπου οι ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες παραμένουν υψηλές.
Η προσέγγισή μας είναι διττή. Πρώτον, διασφαλίζουμε ότι οι θεραπείες μας είναι σαφώς τοποθετημένες όσον αφορά την αξία τους, τόσο κλινικά όσο και οικονομικά. Εργαζόμαστε σκληρά για να αποδείξουμε τα μακροπρόθεσμα οφέλη των καινοτόμων θεραπειών, όχι μόνο για τα ατομικά αποτελέσματα των ασθενών αλλά και ως προς τη μείωση του συνολικού κόστους υγειονομικής περίθαλψης μέσω της πρόληψης επιπλοκών ή της μείωσης των εισαγωγών στα νοσοκομεία. Επιπλέον, επενδύουμε σε εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες για να ευαισθητοποιήσουμε τους επαγγελματίες υγείας σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη. Αυτό μας βοηθά να χτίσουμε ισχυρότερες συνεργασίες με την ιατρική κοινότητα.
- Πώς βλέπετε το ελληνικό σύστημα υγείας και τι θα αλλάζατε;
Το ελληνικό σύστημα υγείας έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά του, ιδιαίτερα δεδομένων των οικονομικών προκλήσεων που έχει αντιμετωπίσει η χώρα τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα διαθέτει μια ισχυρή δημόσια υγειονομική υποδομή και ένα εξαιρετικά καταρτισμένο ιατρικό προσωπικό, που αποτελούν μεγάλες δυνάμεις.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες αναποτελεσματικότητες και διαρθρωτικά ζητήματα που θα μπορούσαν να εμποδίσουν το σύστημα από το να φτάσει στο πλήρες δυναμικό του, ειδικά όσον αφορά την ενσωμάτωση καινοτόμων θεραπειών και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων για τους ασθενείς.
Μία από τις κύριες περιοχές που θα μπορούσε να επωφεληθεί από την αλλαγή είναι η αλλαγή νοοτροπίας σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη ως επένδυση, παρά ως κόστος. Αυτό είναι κρίσιμο για την προώθηση ενός βιώσιμου και αποτελεσματικού συστήματος υγείας. Όταν η υγειονομική περίθαλψη θεωρείται επένδυση, ενθαρρύνει τους πολίτες, τις κοινότητες και τους πολιτικούς να δώσουν προτεραιότητα στα προληπτικά μέτρα, τις πρώιμες παρεμβάσεις και τις ολοκληρωμένες στρατηγικές φροντίδας που τελικά βελτιώνουν τη δημόσια υγεία και μειώνουν τα μακροπρόθεσμα έξοδα.
Επιπλέον, οι επενδύσεις στην ψηφιοποίηση της υγειονομικής περίθαλψης είναι ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα θα μπορούσε να σημειώσει σημαντικές βελτιώσεις. Η υιοθέτηση τεχνολογιών υγειονομικής πληροφόρησης, όπως τα ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία και οι πλατφόρμες τηλεϊατρικής, θα απλοποιούσε πολλές διαδικασίες και θα βελτίωνε την παροχή φροντίδας στους ασθενείς.
- Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου οι νέες θεραπείες φτάνουν με καθυστερήσεις. Πώς θα μπορούσαν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες;
Όπως ανέφερα ήδη, οι καθυστερήσεις στην πρόσβαση σε νέες θεραπείες στην Ελλάδα οφείλονται κυρίως σε έναν συνδυασμό ρυθμιστικών εμποδίων, οικονομικών περιορισμών και της πολύπλοκης φύσης των διαδικασιών έγκρισης φαρμάκων. Εντούτοις, υπάρχουν πολλές στρατηγικές που θα μπορούσαν να επιταχύνουν αυτές τις διαδικασίες και να βελτιώσουν τη συνολική αποτελεσματικότητα της εισαγωγής νέων θεραπειών στην αγορά. Πρώτα και κύρια, η βελτίωση της ρυθμιστικής αποδοτικότητας είναι καίριας σημασίας.
Η Ελλάδα θα μπορούσε να υιοθετήσει πιο απλοποιημένες διαδικασίες αποζημίωσης που επιτρέπουν ταχύτερη αξιολόγηση νέων θεραπειών, ειδικά σε τομείς με υψηλές ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες.
- Ποιο πιστεύετε πως είναι το μέλλον των εξατομικευμένων θεραπειών;
Το μέλλον των εξατομικευμένων θεραπειών είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο, και βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας επανάστασης στον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι ασθένειες. Η εξατομικευμένη ιατρική σηματοδοτεί μια θεμελιώδη αλλαγή από την προσέγγιση "ένα μέγεθος για όλους" που κυριαρχούσε στην υγειονομική περίθαλψη για δεκαετίες. Αυτή η προσέγγιση, που καθίσταται δυνατή μέσω προόδων στη γονιδιωματική, την ανάλυση δεδομένων και τις ακριβείς διαγνωστικές μεθόδους, μας επιτρέπει να προσαρμόζουμε τις κατάλληλες θεραπείες στους σωστούς ασθενείς, τη σωστή στιγμή, βελτιώνοντας έτσι δραματικά τα αποτελέσματα.
Στην Astellas, επενδύουμε σημαντικά στην εξερεύνηση του δυναμικού των εξατομικευμένων θεραπειών σε διάφορους θεραπευτικούς τομείς. Ένας από τους βασικούς παράγοντες της εξατομικευμένης ιατρικής είναι το αυξανόμενο πεδίο της γονιδιωματικής. Με την ικανότητα να κάνουμε γρήγορα και οικονομικά την αλληλουχία στα γονιδιώματα των ασθενών, μπορούμε πλέον να εντοπίζουμε συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις ή βιοδείκτες που καθιστούν ορισμένους ασθενείς πιο πιθανό να ωφεληθούν από συγκεκριμένες θεραπείες. Στον τομέα της ογκολογίας, για παράδειγμα, η ιατρική ακριβείας έχει ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο. Στοχευμένες θεραπείες για καρκίνους με συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις είναι πλέον ευρέως διαθέσιμες, και αναμένουμε ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί καθώς ανακαλύπτονται περισσότεροι βιοδείκτες.
Εκτός από τη γονιδιωματική, η πρόοδος στις διαγνωστικές μεθόδους διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση των εξατομικευμένων θεραπειών. Οι υγρές βιοψίες, για παράδειγμα, επιτρέπουν την ανίχνευση καρκινικών μεταλλάξεων από μια απλή εξέταση αίματος, διευκολύνοντας την παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου και την προσαρμογή των θεραπευτικών σχεδίων σε πραγματικό χρόνο. Αυτό το επίπεδο ακρίβειας στην παρακολούθηση και θεραπεία μεταμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε πολύπλοκες ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και οι σπάνιες γενετικές διαταραχές.
Κοιτάζοντας μπροστά, η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και της μηχανικής μάθησης στην υγειονομική περίθαλψη θα βελτιώσει περαιτέρω την ικανότητά μας να προσφέρουμε εξατομικευμένες θεραπείες. Η AI μπορεί να αναλύσει τεράστιες ποσότητες δεδομένων ασθενών, συμπεριλαμβανομένων των γενετικών, των τρόπων ζωής και των περιβαλλοντικών παραγόντων, για να προβλέψει πώς θα ανταποκριθούν οι ασθενείς σε συγκεκριμένες θεραπείες. Αυτή η ικανότητα πρόβλεψης θα μας επιτρέψει να σχεδιάσουμε πιο αποτελεσματικά, εξατομικευμένα θεραπευτικά πλάνα, να μειώσουμε τη διαδικασία της δοκιμής και λάθους στη συνταγογράφηση φαρμάκων και, τελικά, να βελτιώσουμε τα αποτελέσματα των ασθενών.
Παρόλο που το δυναμικό της εξατομικευμένης ιατρικής είναι τεράστιο, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν. Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια είναι το κόστος. Πολλές εξατομικευμένες θεραπείες, ειδικά αυτές που περιλαμβάνουν προηγμένες διαγνωστικές μεθόδους ή στοχευμένες θεραπείες, είναι ακριβές, και τα συστήματα υγείας πρέπει να βρουν τρόπους για να τις καταστήσουν προσιτές σε όλους τους ασθενείς. Στην Astellas, είμαστε δεσμευμένοι να συνεργαζόμαστε με τα συστήματα υγείας για να διασφαλίσουμε ότι οι εξατομικευμένες θεραπείες είναι όχι μόνο αποτελεσματικές, αλλά και οικονομικά προσιτές και προσβάσιμες.
- Πώς βλέπετε την πρόοδο της φαρμακευτικής καινοτομίας;
Η φαρμακευτική καινοτομία έχει σημειώσει εξαιρετική πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες, και βρισκόμαστε σε μια συναρπαστική νέα εποχή, όπου ο ρυθμός της ανακάλυψης επιταχύνεται πιο γρήγορα από ποτέ. Αυτή η πρόοδος καθοδηγείται από μια σύγκλιση επιστημονικών προόδων, τεχνολογικών καινοτομιών και βαθύτερων συνεργασιών σε όλο το οικοσύστημα της υγειονομικής περίθαλψης. Στην Astellas, μας ενθουσιάζουν οι ευκαιρίες που δημιουργεί αυτό για να φέρουμε πρωτοποριακές θεραπείες στους ασθενείς παγκοσμίως.
Μια από τις πιο αξιοσημείωτες τάσεις στη φαρμακευτική καινοτομία είναι η στροφή προς την ιατρική ακριβείας και τις εξατομικευμένες θεραπείες. Καθώς κατανοούμε όλο και καλύτερα τη μοριακή βάση των ασθενειών, είμαστε καλύτερα εξοπλισμένοι να αναπτύξουμε θεραπείες που στοχεύουν συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις ή βιολογικές οδούς. Αυτό έχει ήδη οδηγήσει σε αξιοσημείωτη πρόοδο σε τομείς όπως η ογκολογία, όπου οι στοχευμένες θεραπείες έχουν μεταμορφώσει το θεραπευτικό τοπίο για πολλούς καρκίνους. Αναμένουμε ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί καθώς ανακαλύπτονται νέοι βιοδείκτες και η ικανότητά μας να προσαρμόζουμε τις θεραπείες στους ασθενείς βελτιώνεται.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της φαρμακευτικής καινοτομίας. Η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης, των αναλύσεων μεγάλων δεδομένων και της μηχανικής μάθησης μας επιτρέπει να επεξεργαζόμαστε τεράστιες ποσότητες δεδομένων και να ανακαλύπτουμε πληροφορίες που προηγουμένως ήταν πέρα από τις δυνατότητές μας. Αυτές οι τεχνολογίες επιταχύνουν την ανακάλυψη φαρμάκων, επιτρέποντάς μας να εντοπίζουμε υποψήφιες ουσίες πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Ένας άλλος συναρπαστικός τομέας προόδου είναι οι γονιδιακές και κυτταρικές θεραπείες. Αυτές οι θεραπείες έχουν τη δυνατότητα να φέρουν επανάσταση στη θεραπεία των γενετικών διαταραχών, των καρκίνων και ακόμη και ορισμένων χρόνιων ασθενειών. Τροποποιώντας τα κύτταρα ή τα γονίδια του ίδιου του ασθενούς, μπορούμε να προσφέρουμε θεραπείες πιο ακριβείς, εξατομικευμένες και δυνητικά θεραπευτικές.
Συμπερασματικά, το μέλλον της φαρμακευτικής καινοτομίας είναι λαμπρό και είμαστε ενθουσιασμένοι που βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή αυτής της μεταμορφωτικής περιόδου στην υγειονομική περίθαλψη. Καθώς συνεχίζουμε να επεκτείνουμε τα όρια του τι είναι εφικτό, η εστίασή μας παραμένει στην παροχή θεραπειών που κάνουν πραγματική διαφορά στη ζωή των ασθενών, βελτιώνοντας τόσο την ποιότητα όσο και τη διάρκεια της ζωής τους παγκοσμίως.
