Τι συμβαίνει με τη διάσωση του μεγαλύτερου μελισσοκομικού συνεταιρισμού της Ελλάδας

Του Γιώργου Λαμπίρη

Σε αδιέξοδο φαίνεται ότι οδηγείται η διάσωση ενός από τους μεγαλύτερους μελισσοκομικούς συνεταιρισμούς της Ελλάδας, ήτοι του Αγροτικού Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Νικήτης Χαλκιδικής, ο οποίος παράγει το μέλι με την ετικέτα "Σίθων". Παρά το δεδηλωμένο και έμπρακτο ενδιαφέρον ιδιώτη επενδυτή και εν προκειμένω της μελισσοκομικής εταιρείας, Stayia Farm, με έδρα τη Χαλκίδα, να αποκτήσει τον συνεταιρισμό μέσω της μετατροπής του σε εταιρεία ΙΚΕ, προκειμένου να περιέλθει σε αυτήν το 90% των μετοχών της νεοσύστατης επιχείρησης (το υπόλοιπο 10% θα παρέμενε στους συνεταιριστές), πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν ότι οι προσπάθειες του επενδυτή με τον οποίο ο συνεταιρισμός είχε υπογράψει μνημόνιο κατανόησης (MoU) έπεσαν στο κενό.

Η Stayia Farm είχε διαθέσει ήδη περί τις 900.000 ευρώ για να συνεχίσει να λειτουργεί απρόσκοπτα ο συνεταιρισμός δεδομένων των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει και υπό την προοπτική συμψηφισμού του συγκεκριμένου ποσού σε μελλοντική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου από πλευράς του επενδυτή. Σημειώνεται ότι η Stayia Farm συνεργάζεται με μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, διαθέτοντας μέλι με την ετικέτα "Vassilissa”, ενώ συνεργάζεται και με τη Lidl για την πώληση μελιού ιδιωτικής ετικέτας. Ο κύκλος εργασιών της το 2023 ήταν 6 εκατ. ευρώ με EBITDA 8%, ενώ αυτή την περίοδο υλοποιεί επένδυση ύψους 4,1 εκατ. ευρώ με ενίσχυση μέσω του Ταμείου Ανάπτυξης για την κατασκευή νέας παραγωγικής μονάδας. Περίπου το 40% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης προέρχεται από εξαγωγές.

Συσσωρευμένες ζημίες 3 εκατομμυρίων ευρώ

Σε ό,τι αφορά τον αγροτικό συνεταιρισμό, τα τελευταία χρόνια πλήττεται από την κλιματική αλλαγή, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής του και ταυτόχρονα βαρύνεται από τον τραπεζικό δανεισμό. Στις 31 Δεκεμβρίου του 2023 όφειλε έναντι δανεισμού 2,1 εκατομμύρια ευρώ προς την τράπεζα Πειραιώς και 1 εκατομμύριο προς το Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, προμηθευτές και τρίτους. Η τράπεζα από πέρυσι δέσμευσε τους λογαριασμούς POS του Συνεταιρισμού, με αιτιολογία την αυτόματη εξόφληση έκτακτης χρηματοδότησης που έλαβε, καθώς και για να περιορίσει τα ανοίγματα που διατηρεί προς την τράπεζα. Σύμφωνα με τον ισολογισμό της 31.12.2023 και τα αντίστοιχα ισοζύγια ο συνεταιρισμός παρουσιάζει συσσωρεμένη οικονομική ζημιά ύψους περίπου 3 εκατομμυρίων ευρώ και έχει αρνητική καθαρή θέση 0,97 εκατ. ευρώ όπως αυτά παρατίθενται στην αιτιολογική έκθεση μετασχηματισμού του Συνεταιρισμού σε ΙΚΕ που είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Συνεταιρισμού. Σε ό,τι αφορά τη σχετική αποτίμηση των περιουσιακών του στοιχείων στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς με βάση την ίδια έκθεση ανέρχεται στα 1,12 εκατ. ευρώ για τα ακίνητα – παραγωγικές του εγκαταστάσεις και συνολικά στα 1,2 εκατ. ευρώ για το σύνολο των ενσώματων παγίων, άυλων πάγιων στοιχείων και χρηματοοικονομικών περιουσιακών του στοιχείων. 

Ειδικότερα, κατέχει δύο ακίνητα εκτός σχεδίου στη Νικήτη Χαλκιδικής, ήτοι οικόπεδο εμβαδού 6.124,40 τ.μ. επί του οποίου βρίσκονται οι βιοτεχνικές εγκαταστάσεις συνολικής επιφάνειας 2.961,55 τ.μ. και ένα αδόμητο αγροτεμάχιο εκτός σχεδίου εμβαδού 462,77 τμ. και ένα αυτοτελές κτίριο, στο οποίο ο Συνεταιρισμός κατέχει ποσοστό 13%, συνολικού εμβαδού κτισμάτων 418 τ.μ. επί οικοπέδου 959 τ.μ.

Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή ο Συνεταιρισμός παράγει και συσκευάζει μέλι που διαθέτει σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ όπως ο Μασούτης, ενώ πωλεί ποσότητες και μέσω των έξι καταστημάτων λιανικής που διατηρεί σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική. 

H διαδικασία εύρεσης επενδυτή

Υπό αυτές τις συνθήκες, τον Οκτώβριο του 2023 η τράπεζα εκκίνησε τη διαδικασία εύρεσης επενδυτή. Στο πλαίσιο της διαδικασίας ο Συνεταιρισμός Νικήτη ήρθε σε επαφή με τη Stayia Farm, που εκείνη τη στιγμή ήταν εμπορικός του συνεργάτης. Η Stayia Farm δεδομένης της επιθυμίας της να αποκτήσει την πλειοψηφία των μετοχών του συνεταιρισμού, δεν προτίμησε την αξιοποίηση του σχετικού νόμου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που προβλέπει την είσοδο στρατηγικών επενδυτών σε αγροτικούς συνεταιρισμούς με ποσοστό έως και 35%. Αντ' αυτού αποφάσισε από κοινού με τη διοίκηση του Συνεταιρισμού να προβεί ο δεύτερος στη μετατροπή του σε ΙΚΕ, προκειμένου να εξασφαλίσει το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών του η Stayia Farm. 

Ακολούθησαν γενικές συνελεύσεις του Συνεταιρισμού, σε μια εκ των οποίων υπεγράφη MOU συνεργασίας, όπου περιγράφονταν τα επόμενα βήματα και οι υποχρεώσεις της κάθε πλευράς. Σε αυτό αναφερόταν μεταξύ άλλων η διαδικασία για την απελευθέρωση τίτλων αποθήκευσης της ΠΑΕΓΑΕ (Προνομιούχος Ανώνυμος Εταιρεία Γενικών Αποθηκών Ελλάδος Α.Ε.),  μέσω των οποίων ενεχυριαζόταν ποσότητα παραγόμενου μελιού του Συνεταιρισμού έναντι χρηματοδότησης που θα λάμβανε ο Συνεταιρισμός από την Πειραιώς Factoring. Ακολούθως, η Πειραιώς ζήτησε και έλαβε από τον επενδυτή επιταγές σε μορφή προκαταβολής με αντάλλαγμα την απελευθέρωση των συγκεκριμένων ποσοτήτων μελιού. Με αυτόν τον τρόπο η Stayia Farm είχε το δικαίωμα να αποκτήσει, να συσκευάσει και να διαθέσει στην αγορά το "δεσμευμένο" μέλι παραγωγής του Συνεταιρισμού. H εταιρεία διέθεσε τις επιταγές στην τράπεζα χωρίς ωστόσο να λάβει το 100% των δεσμευμένων ποσοτήτων μελιού αλλά περίπου το 90% αυτών, όπως αναφέρουν πηγές προσκείμενες σε αυτήν. 

Ταυτόχρονα, κατά την παραλαβή των συγκεκριμένων ποσοτήτων η Stayia Farm διαπίστωσε ποιοτικές αποκλίσεις στο προϊόν, ζητώντας από τον Συνεταιρισμό να προβεί σε έκδοση πιστωτικού σημειώματος και τον αγροτικό συνεταιρισμό να ανταποκρίνεται, με την τράπεζα ωστόσο να ζητά τη διακοπή της στη συγκεκριμένης διαδικασίας. 

Στις 20 Μαΐου του 2024 η Πειραιώς έλαβε επιστολή από τον αγροτικό συνεταιρισμό, στην οποία παρέθετε το business plan όπως αυτό διαμορφωνόταν με τη συμμετοχή του επενδυτή, ζητώντας ταυτόχρονα αναδιάρθρωση του χρέους του. Στις 16 Ιουνίου η γενική συνέλευση του Συνεταιρισμού ψήφισε θετικά για τη μετατροπή του σε ΙΚΕ προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την είσοδο του επενδυτή. Ωστόσο η παρέλευση της χρονικής συμφωνίας για τη μετατροπή του σε ΙΚΕ και την κατάθεση του καταστατικού της νέας εταιρείας στο ΓΕΜΗ, δεδομένου ότι κάποιοι εκ των συνεταιριστών παρουσίασαν κωλύματα και δεν υπέγραψαν ενώπιον συμβολαιογράφου υπέρ της σχετικής διαδικασίας, είχε ως αποτέλεσμα να "παγώσει" η επένδυση και η διαδικασία εξυγίανσης.  

Στις 12 Ιουλίου η Τράπεζα κοινοποίησε στα δύο μέρη το σχέδιο εξυγίανσης. Κατά τη συγκεκριμένη διαδικασία Συνεταιρισμός και επενδυτής ζήτησαν περίοδο χάριτος δύο ετών, ενώ η τράπεζα δεν αποδέχτηκε να μειώσει το χρέος από τα 2,2 εκατ. στα 1,2 εκατ. ευρώ, όπως ζητούσαν οι δύο πλευρές. 

Οι παραπάνω εξελίξεις είχαν ως αποτέλεσμα να ναυαγήσει η συμφωνία και εν συνεχεία να διοριστεί ειδικός διαμεσολαβητής προκειμένου ο Συνεταιρισμός να οδηγηθεί στα χέρια του ειδικού εκκαθαριστή, βάζοντας τέλος στην όποια προσπάθεια εξυγίανσης και διάσωσης του Συνεταιρισμού. Ταυτόχρονα, η Stayia Farm διεκδίκησε μέρος των επιταγών που διέθεσε προς την τράπεζα Πειραιώς, χωρίς να ικανοποιηθεί το αίτημά της. Πρόθεση του επενδυτή είναι η προσφυγή στη Δικαιοσύνη κατά το προσεχές χρονικό διάστημα, διεκδικώντας κάθε νόμιμο δικαίωμά του.
 
Σημειώνεται ότι για το θέμα το Capital.gr προσπάθησε να επικοινωνήσει με τη διοίκηση του Συνεταιρισμού κάτι που δεν κατέστη εφικτό.