Το Χρηματιστήριο άνοιξε, οι επιχειρήσεις αποχωρούν

Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Σε διαρκή πορεία αποδυνάμωσης παραμένει το Χρηματιστήριο της Αθήνας, με τις αρχές να παρακολουθούν, χωρίς δική τους υπαιτιότητα, τη μία μετά την άλλη εισηγμένες είτε να αποχωρούν, είτε να επιλέγουν ως κύρια αγορά για τη διαπραγμάτευση των μετοχών τους ξένες κεφαλαιαγορές.

Δυστυχώς, το ελληνικό Χρηματιστήριο πληρώνει (και θα συνεχίσει τους επόμενους μήνες να το πράττει) το τίμημα της επταετούς, με ένα μικρό διάλλειμμα, κρίσης που επανέρχεται δριμύτερη, απειλώντας να αποτελειώσει όσες επιχειρήσεις θεώρησαν πως τα χειρότερα είχαν περάσει. Δίχως επαρκή χρηματοδότηση από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, απουσία επενδυτικού ενδιαφέροντος που θα μπορούσε να ενισχύσει μέσω αυξήσεων κεφαλαίου πλάνα επέκτασης, με μια εσωτερική αγορά "τσακισμένη" και με το κόστος δανεισμού από το εξωτερικό να έχει εκτοξευθεί λόγω ελληνικής έδρας, η αλλαγή κατεύθυνσης αποτέλεσε μονόδρομο.

Κοιτώντας πίσω, μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι όπως η Coca Cola HBC, η ΦΑΓΕ, η ΒΙΟΧΑΛΚΟ και η S&B, προσώρας, έπραξαν το αυτονόητο: μεταφέροντας την έδρα τους και εισάγοντας (οι εισηγμένες) τις μετοχές τους σε πολύ μεγαλύτερες χρηματιστηριακές αγορές, διασφάλισαν την ανταγωνιστικότητά τους. Κατά 90% και πλέον εξαγωγικές, πως αλλιώς αλλιώς θα μπορούσαν να συνεχίσουν να ανταγωνίζονται ομοειδείς ομίλους που δανείζονται με επιτόκιο κάτω του 3%, όταν οι ίδιες δανείζονταν με κόστος άνω του 6% και είχαν να αντιμετωπίζουν ένα πολλαπλάσιο κόστος ενέργειας; 

Η εισαγωγή σε ξένο χρηματιστήριο (dual listing) και η μεταφορά της έδρας τους δεν διευκολύνθηκε (πως θα μπορούσε;) από τις ελληνικές αρχές, ήταν όμως διέξοδος για να επιτραπεί η άντληση φθηνότερων κεφαλαίων που με τη σειρά τους θα χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις ώστε να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικές και να διατηρούν τις θέσεις εργασίας που συνεχίζουν να προσφέρουν στην Ελλάδα. 

Το ίδιο μοντέλο έχει δρομολογήσει να υλοποιήσει η Inform Lykos και άλλες εισηγμένες που εξετάζουν διάφορα μοντέλα που έχουν προταθεί από νομικά γραφεία και διεθνείς εταιρείες συμβούλων προκειμένου να αντιμετωπιστεί, εκτός των άλλων, η επερχόμενη φορολογική λαίλαπα και, το κυριότερο, το γενικότερο εντι-επενδυτικό κλίμα και η διαρκής παρεμπόδιση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμη και οι επικεφαλής εμβληματικών εταιρειών όπως ο Τιτάνας, για πρώτη φορά μιλώντας στη Γ.Σ. των μετόχων, άφησαν ένα "αλλά" στην πρόθεσή τους να παραμείνει ο όμιλος στην Ελλάδα, καίτοι κατά καιρούς υπήρχαν πληροφορίες – οι οποίες ουδέποτε επιβεβαιώθηκαν αρμοδίως – περί αναζήτησης εναλλακτικών επιλογών, αναφέροντας μεν πως πρόθεσή είναι να παραμείνει στην Ελλάδα, ο όμιλος, "όμως είμαστε υποχρεωμένοι να προετοιμαστούμε για όλα τα ενδεχόμενα", αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.

Όπως έχει γράψει το Capital.gr, κοινή συνισταμένη των προτάσεων που έχουν παρουσιαστεί σε πολλές επιχειρήσεις είναι, να αξιοποιήσουν, μεταξύ άλλων, το μοντέλο μιας διασυνοριακής συγχώνευσης με απορρόφηση (cross border merger) και τη διατήρηση-λειτουργία ενός ελληνικού υποκαταστήματος. Το μοντέλο, αντίθετα με την απευθείας μεταφορά της φορολογικής έδρας εκτός Ελλάδος, διαθέτει το πλεονέκτημα της όσο το δυνατόν μικρότερης "τριβής" με τις ελληνικές φορολογικές αρχές, ενώ ως "φιλικότερες" φορολογικά και νομοθετικά χώρες προτείνονται (αναλόγως φυσικά της επιχειρηματικής δραστηριότητας) η Κύπρος, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία κ.α.

Αποψίλωση

Την ίδια στιγμή, στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου Αθηνών συνεχίζεται η αποψίλωση. Η Coca Cola HBC μπορεί να πείσθηκε από τις αρχές να κάνει dual listing και η Viohalco να παραμείνει επίσης, άλλες όμως εταιρείες συνεχίζουν να οδεύουν προς το δρόμο της διαγραφής από το Χ.Α. 

Η ΑΓΕΤ Ηρακλής θα είναι η πιο πρόσφατη περίπτωση delisting, μετά την Υποχρεωτική Δημόσια Πρόταση που κατέθεσε η Lafarge Cementos. Η κίνηση εντάσσεται στη συγχώνευση μεταξύ της Lafarge και της Holcim και την εισαγωγή των νέων μετοχών της Lafarge Holcim στα χρηματιστήρια της Ζυρίχης και του Παρισιού και την στρατηγική απόφαση περιορισμού του αριθμού των εισηγμένων θυγατρικών. Αν και αναμενόμενη εν πολλοίς κίνηση, ο Ηρακλής (εισηγμένος στο Χ.Α. σημειωτέον από το 1919) δεν πάει να προστίθεται στη μακρά λίστα των εταιρειών που δεν βρίσκουν πια λόγο ύπαρξης στο ελληνικό Χρηματιστήριο.

Είχε προηγηθεί το delisting της hellas on line μετά την εξαγορά από τη Vodafone Hellas, η S&B, η ΣΙΔΕΝΟΡ μετά τη συγχώνευση με τη Viohalco, η Μοχλός μετά την απορρόφηση από την Τεχνική Ολυμπιακή, νωρίτερα η Eurodrip μετά την εξαγορά από την Paine,  ενώ έπεται η Καθημερινή που έχει υποβάλει σχετικό αίτημα προς την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.