Φόβοι για "κούρεμα", οι εισηγμένες και η Κύπρος

Του Νίκου Χρυσικόπουλου

Μπροστά σε ένα εφιαλτικό deja vu βρίσκονται δεκάδες εισηγμένες, και μη, επιχειρήσεις. Πρόκειται για όσες είχαν υποστεί το κούρεμα των καταθετικών λογαριασμών που διατηρούσαν οι θυγατρικές τους στην Κύπρο, όταν πραγματοποιήθηκε το bail-in των κυπριακών τραπεζών την άνοιξη του 2013.

Τώρα, με τα σενάρια για τη λήψη αντίστοιχων μέτρων στην Ελλάδα να βρίσκονται στο τραπέζι και να μην αποκλείονται ούτε από τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, παρά τις εν συνεχεία καθησυχαστικές δηλώσεις, οι υπολογισμοί στα αρμόδια τμήματα των επιχειρήσεων έχουν ήδη αρχίσει να πραγματοποιούνται με ένταση.

Τα ξένα δημοσιεύματα που αναφέρουν συγκεκριμένα ποσοστά και ποσά καταθέσεων πάνω από τα οποία θα πραγματοποιηθεί ένα "κούρεμα”, με τη μορφή ενός εφάπαξ φόρου ή με άλλο τρόπο, θορύβησαν καταθέτες και επιχειρήσεις, κυρίως για το ύψος πάνω από το οποίο μπορούν να επιβληθεί ένα τέτοιο έκτακτο μέτρο. Αν αποδειχθεί ότι η κερκόπορτα της Κύπρου θα ανοίξει ακόμη περισσότερο στην περίπτωση της Ελλάδας, πρόκειται για ένα σενάριο που θα φανεί σύντομα και επι του παρόντος δεν υπάρχουν ενδείξεις παρά τη σεναριολογία. Σε ότι αφορά πάντως στο κομμάτι των επιχειρήσεων, αποτελεί βεβαιότητα πως η πλειονότητα των μεγάλων ομίλων διατηρούν σημαντικά υπόλοιπα σε ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα, ακόμη και με τα μέτρα "αυτοπροστασίας” που λάμβαναν.

Τα μέτρα αυτά κατά κύριο λόγο περιελάμβαναν τη μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων σε λογαριασμούς του εξωτερικού και επενδυτικά προϊόντα με ξένο θεματοφύλακα, μεταξύ άλλων επιλογών. Ως επί το πλείστον πολλές επιχειρήσεις μετά την περιπέτεια της Κύπρου κρατούσαν εντός συνόρων διαθέσιμα μόνο για το day to day business. Επιχειρήσεις που λόγω δραστηριότητας εισπράττουν και διακινούν μεγάλα χρηματικά ποσά, ήταν κοινό μυστικό πως κάθε Παρασκευή τις τελευταίες εβδομάδες μετέφεραν κεφάλαια από τις ελληνικές τράπεζες σε τράπεζες του εξωτερικού ή ακόμη και σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους φύλαξης ώστε να έχουν διαθέσιμη ρευστότητα σε περίπτωση "ατυχήματος".

Εξάλλου, όπως έχει γράψει το Capital.gr., ένα πολύ μεγάλο μέρος από τις εκροές των 37 δισ. ευρώ που έχουν γίνει από τον περασμένο Νοέμβριο στις ελληνικές τράπεζες, είναι διαθέσιμα επιχειρήσεων που τα έχουν εμβάσει στο εξωτερικό "δια παν ενδεχόμενο".

Σε επίπεδο εισηγμένων, με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά στις γενικές συνελεύσεις που πραγματοποιήθηκαν και από τις διοικήσεις τους, οι υπό κρατικό έλεγχο εταιρείες θεωρείται πως διατηρούν σε συντριπτικό ποσοστό τα ταμειακά τους διαθέσιμα εντός του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.

Η ΔΕΗ έχει ανακοινώσει πως "η τοποθέτηση των ταμειακών της διαθεσίμων γίνεται μέσω ελληνικών εμπορικών τραπεζών και με βάση τις ανταγωνιστικότερες προσφορές, τη διασπορά του κινδύνου και λαμβάνοντας υπόψη τις ταμειακές ροές για την απρόσκοπτη λειτουργία και ανάπτυξη της εταιρείας".

Στην ΕΥΔΑΠ, η εταιρεία που στο τέλος του 2014 είχε ταμειακά διαθέσιμα 233 εκατ.ευρώ και ήδη έχει μεταφέρει 60 εκατ.ευρώ στην ΤτΕ, διατηρούσε σε ρευστό ποσά ίσα με τις ταμειακές ανάγκες ενός περίπου μήνα, σε τρεχούμενο λογαριασμό-overnight. Όπως έχει γράψει το Capital.gr. με βάση σχετική απόφαση του δ.σ., το υπόλοιπο ποσό, καθώς και τα τυχόν πλεονάσματα που προκύπτουν από τις ημερήσιες εισπράξεις, κατατίθεντο σε προθεσμιακές καταθέσεις εγχώριων τραπεζικών ιδρυμάτων.

Μεγάλο μέρος των διαθεσίμων τους εμφανίζονται να διατηρούν σε ελληνικές τράπεζες και άλλες υπό δημόσιο έλεγχο εισηγμένες εταιρείες, όπως ο ΟΛΠ και ο ΟΛΘ, ενώ τα Ελληνικά Πετρέλαια εμφανίζονται να έχουν διαθέσιμα σε συστημικές τράπεζες εντός Ελλάδος, σε υποκαταστήματά τους εκτός Ελλάδος αλλά και σε ξένα τραπεζικά ιδρύματα λόγω των συναλλαγών που απαιτούνται για την αγορά αργού πετρελαίου και άλλων προϊόντων. Στον αντίποδα, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, πολλές εισηγμένες μετά βεβαιότητας έχουν επιλέξει άλλες επιλογές για τα ταμειακά τους διαθέσιμα, ενώ σε πολλές εισηγμένες το προηγούμενο διάστημα αποφασίστηκε επιστροφή κεφαλαίου προς τους μετόχους.

Εφόσον γίνουν πραγματικότητα τα σενάρια για επιβολή έκτακτης φορολόγησης, "κουρέματος” ή άλλης λύσης στο πλαίσιο μιας συμφωνίας bail-in, εκτιμάται πως οι εποπτικές αρχές της ελληνικής Κεφαλαιαγοράς θα αιτηθούν σχετικής ενημέρωσης για τις επιπτώσεις στην οικονομικής τους κατάσταση, κάτι που έγινε και το 2013 στην περίπτωση της Κύπρου.

Τότε, είχε γίνει γνωστό πως τη μεγαλύτερη επίπτωση από το "κούρεμα” των καταθέσεων είχε υποστεί η Jumbo που τότε μέσω της κυπριακής θυγατρικής Jumbo Trading Ltd. διέθετε (στην Τράπεζα Κύπρου) καταθέσεις και κεφάλαιο κίνησης περίπου 58 εκατ. ευρώ. Στο πλαίσιο της διαδικασίας, η Jumbo απέκτησε μετοχές της Τράπεζας Κύπρου και σύμφωνα με την οικονομική έκθεση της εταιρείας, η θυγατρική της Jumbo Trading διαθέτει πανω από 26 εκατ,μετοχές της τράπεζας. Από το bail in στην Κύπρο μικρότερο κούρεμα υπέστησαν εταιρείες, μεταξύ άλλων, όπως ο ΟΤΕ, τα ΕΛΠΕ, ο Ελλάκτωρ, η Intralot, η FF Group, η Coca Cola HBC, η Aegean κ.α.

Nikos.chrissikopoulos@capital.gr