"Πάνε ταμείο" οι μεγαλομέτοχοι

του Βασίλη Γεώργα

Μετά τη μαζική φυγή ξένων κεφαλαίων την περίοδο 2010-2012 από θυγατρικές ξένων πολυεθνικών που τα έβγαλαν στο εξωτερικό για να τα «προστατεύσουν», εν μέσω φόβων για Grexit πάνω από 1,5 δισ. ευρώ με τη μορφή έκτακτων μερισμάτων και επιστροφής κεφαλαίων, κάτι ανάλογο έχει αρχίσει να συμβαίνει φέτος με αρκετές ελληνικές εισηγμένες επιχειρήσεις. 

Τα προς διανομή ποσά που προγραμματίζονται ή έχουν ανακοινωθεί ότι θα επιστραφούν φέτος στους μετόχους των εισηγμένων από 30-40 επιχειρήσεις στο Χ.Α. εκτιμάται ότι ξεπερνούν τα 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περί τα 150 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από επιστροφές κεφαλαίου και τα υπόλοιπα μέσω μερισμάτων. Το συνολικό ποσό είναι αρκετά αυξημένο σε σχέση με πέρυσι, αν σκεφτεί κανείς ότι για τη χρήση του 2013 οι επιστροφές και τα μερίσματα ήταν περίπου 560 εκατ. ευρώ και άλλα 512 εκατ. ευρώ το 2012. 

Αναλυτές αποδίδουν το φαινόμενο, από τη μια, στη βελτίωση της κερδοφορίας αρκετών εισηγμένων εταιρειών που φέτος είναι σε θέση να «χρυσώσουν» τους μετόχους τους, αλλά επιπλέον παρατηρούν πως οι αυξημένες επιστροφές έρχονται σε μια περίοδο που επικρατεί μεγάλη ανησυχία, τόσο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας στο ενιαίο νόμισμα όσο και για την πιθανότητα να ληφθούν στο άμεσο μέλλον αυστηρότερα μέτρα για τη φορολογική αντιμετώπιση των κερδών και των μερισμάτων ή να δούμε να αναβιώνουν μέτρα όπως εκείνο της έκτακτης εισφοράς. 

Αύξηση ροών

«Πρόκειται για ανησυχίες που ενδεχομένως δικαιολογούν τις αποφάσεις κάποιων μεγαλομετόχων εταιρειών να αντλήσουν τώρα όσα μπορούν από τα διαθέσιμα των εταιρειών τους και να τα ενθυλακώσουν, είτε με τη μορφή μερίσματος είτε έκτακτων επιστροφών κεφαλαίου», σχολιάζει χρηματιστής στο «Κ», ο οποίος δεν αποκλείει μέσα στη χρονιά να δούμε και άλλες επιχειρήσεις με συσσωρευμένα αποθεματικά ή γεμάτο ταμείο να αποφασίζουν έκτακτες επιστροφές. 

Από την άλλη, δεν περνά απαρατήρητο πως η τάση αύξησης των μερισματικών αποδόσεων προς τους μετόχους ενδυναμώνεται μετά από μια σκληρή περίοδο μαζικής περιστολής κόστους, είσπραξης οφειλών, μείωσης προσωπικού και «απομόχλευσης» δανείων πολλών επιχειρήσεων. Ειδικά σε περιπτώσεις όπου οι παραπάνω ενέργειες συνοδεύτηκαν και από αύξηση ταμειακών ροών, η απόφαση να «μπει χέρι» στο ταμείο είναι πλέον πιο εύκολο να ληφθεί ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες θα στερηθούν κεφάλαια για μελλοντικές επενδύσεις προς όφελος των μεγαλομετόχων. 

Ποιές εταιρείες επιστρέφουν κέρδη στους μετόχους τους

Φέτος είναι αρκετά έντονο το φαινόμενο μικρομεσαίες επιχειρήσεις που ελέγχονται με μεγάλη πλειοψηφία (60-80%) από τους μεγαλομετόχους τους και έχουν συσσωρευμένα διαθέσιμα στο ταμείο τους να σπεύδουν να γεμίσουν τις τσέπες των επιχειρηματιών.

- Για παράδειγμα, η εταιρεία Πλαίσιο προχωρά φέτος σε επιστροφή κεφαλαίου 11,04 εκατ. ευρώ (0,5 ευρώ ανά μετοχή), εκ των οποίων τα 9 εκατ. ευρώ θα καρπωθούν οι βασικοί μέτοχοι της Γιώργος και Κωνσταντίνος Γεράρδος, που ελέγχουν από κοινού το 82% της εισηγμένης.

- Η Inform Λύκος κάνει επιστροφή κεφαλαίου 14,4 εκατ. ευρώ, που ισοδυναμεί με αφορολόγητο κέρδος 10,6 εκατ. ευρώ για τους βασικούς μετόχους Νίκο και Όλγα Λύκου, οι οποίοι ελέγχουν το 74,4% του μετοχικού κεφαλαίου.

- Στην Autohellas Hertz ο Θεόδωρος και η Εμμανουέλα Βασιλάκη, που ελέγχουν το 70% της εταιρείας, θα εισπράξουν τα 6,8 εκατ. ευρώ από τα 9,7 εκατ. ευρώ που θα διανείμει ως μέρισμα η εισηγμένη για τα υψηλά κέρδη του 2014. Και η Αεροπορία Αιγαίου, μετά από μια εξαιρετική χρονιά, διανέμει μέρισμα 50 εκατ. ευρώ (0,70 ευρώ) με τους βασικούς μετόχους Θ. Βασιλάκη και Π. Λασκαρίδη να μοιράζονται πάνω από 25 εκατ. ευρώ. 

- Στην Kleeman οι πέντε μέτοχοι της οικογένειας Κουκούντζου θα λάβουν τα 2,8 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 4 εκατ. ευρώ που επιστρέφει η εταιρεία φέτος (0,17 ευρώ ανά μετοχή), ενώ στους Κυλινδρόμυλους Λούλη, οι βασικοί μέτοχοι και η Al Dahra Holdings, που ελέγχουν ποσοστό άνω του 75%, θα εισπράξουν το μεγαλύτερο μέρος από τα 1,5 εκατ. ευρώ της φετινής επιστροφής κεφαλαίου.

- Στον όμιλο Μυτιληναίου, επίσης, οι βασικοί μέτοχοι Ευάγγελος και Γιάννης Μυτιληναίος (έχουν το 31,8% της Μυτιληναίος, που με τη σειρά της ελέγχει το 50% της ΜΕΤΚΑ) θα έχουν τον πρώτο λόγο, τόσο από την επιστροφή κεφαλαίου των 11,691 εκατ. ευρώ, που θα πραγματοποιήσει ο εισηγμένος όμιλος (0,10 ευρώ ανά μετοχή), όσο και από το μέρισμα της ΜΕΤΚΑ, ύψους 0,50 ευρώ ή 25,975 εκατ. ευρώ, το οποίο είναι αυξημένο κατά 67% σε σχέση με πέρυσι. Από τα προς διανομή ποσά των 37,6 εκατ. ευρώ των δύο εταιρειών η οικογένεια Μυτιληναίου θα εισπράξει περί τα 7,8 εκατ. ευρώ.

- Στην Τέρνα Ενεργειακή, η οποία δεν θα διανείμει μέρισμα, αλλά θα πραγματοποιήσει επιστροφή κεφαλαίου 9,938 εκατ. ευρώ (0,09 ευρώ ανά μετοχή), ο βασικός μέτοχος Γ. Περιστέρης θα λάβει άμεσα τα 2,156 εκατ. ευρώ.

- Στην καπνοβιομηχανία Καρέλια η φερώνυμη οικογένεια των βασικών μετόχων που ελέγχουν το 85% της εταιρείας θα μοιραστεί περίπου 22 από τα 25,6 εκατ. ευρώ των κερδών που διανέμονται μέσω μερίσματος. 

- Πρωταγωνιστής σε ό,τι αφορά τα επιστρεφόμενα ποσά από μερίσματα είναι φέτος ο ΟΠΑΠ. Το συνολικό ποσό που θα διατεθεί στους μετόχους, συμπεριλαμβανομένου και του προμερίσματος που έχει ήδη δοθεί, φτάνει τα 143,5 εκατ. ευρώ, με βασικούς αποδέκτες την Emma Delta Holdings (47,5 εκατ. ευρώ), ενώ από περίπου 7 εκατ. ευρώ θα εισπράξουν τα funds των Blackrock, Baupost, Silchester και Fidelity.

- Στα ΕΛΠΕ, που φέτος, παρά τις μεγάλες ζημίες, αποφάσισαν έκτακτη επιστροφή κεφαλαίου από αφορολόγητα αποθεματικά ύψους 64,1 εκατ. ευρώ, ο όμιλος Λάτση θα λάβει περίπου 26 εκατ. ευρώ ως κάτοχος του 41%, ενώ και το Δημόσιο θα εισπράξει άλλα 22 εκατ. ευρώ.

- Τέλος, στον ΟΤΕ, που φέτος ξαναμοίρασε μέρισμα 39,2 εκατ. ευρώ μετά από μια περίοδο συστηματικής απομόχλευσης του ισολογισμού, η Deutsche Telekom, ως μέτοχος του 40%, θα εισπράξει περί τα 15 εκατ. ευρώ. Στην Jumbo, ο Απόστολος Βακάκης δικαιούται τα 6,7 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 25 εκατ., που είναι το μέρισμα, ενώ, αντίστοιχα, στη Folli Follie ο Ευ. Κουτσολιούτσος έχει λαμβάνειν περίπου 3 εκατ. ευρώ από την επιστροφή κεφαλαίου των 8,3 εκατ. ευρώ, που διενεργεί φέτος η εισηγμένη. 

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 10ης Απριλίου 2015