Παρασκευή, 14-Νοε-2025 15:01
Στην Ολομέλεια του ΣτΕ η προσφυγή του δημοσιογράφου Θ. Κουκάκη για παρακολουθήσεις και άρση τηλεφωνικού απορρήτου
του Παναγιώτη Στάθη
Στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας βρίσκεται προς κρίση η προσφυγή του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη κατά της πράξης του Προέδρου της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ). Η πράξη αφορούσε την ενημέρωσή του ότι ο υπηρεσιακός φάκελος για την άρση του τηλεφωνικού του απορρήτου είχε ζητηθεί από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), αλλά δεν είχε τεθεί υπόψη της ΑΔΑΕ, ενώ η ίδια η ΕΥΠ αρνήθηκε να διαθέσει τον φάκελο στην Αρχή.
Το ΣτΕ καλείται να αποφασίσει, μεταξύ άλλων, αν η ΑΔΑΕ άσκησε σωστά τις αρμοδιότητές της, αν οι προσβαλλόμενες πράξεις είναι εκτελεστές και επαρκώς αιτιολογημένες, καθώς και αν η άρνηση της ΕΥΠ να θέσει τον φάκελο υπόψη της ΑΔΑΕ παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Παράλληλα, θα εξεταστεί αν η απάντηση της ΑΔΑΕ πλήττει τον πυρήνα της δημοσιογραφικής ανεξαρτησίας και της ελευθερίας του Τύπου, δεδομένου ότι δεν παρασχέθηκαν κρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τους λόγους άρσης του απορρήτου σε βάρος του δημοσιογράφου, καθώς και αν παραβιάζεται η συνταγματική προστασία της πληροφόρησης.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η εισηγήτρια σύμβουλος τόνισε ότι η ΕΥΠ, σε απάντηση σχετικού αιτήματος του ΣτΕ, ανέφερε πως οι αιτήσεις της για την έκδοση τριών εισαγγελικών διατάξεων άρσης του απορρήτου το 2020 "δεν βρέθηκαν στις έρευνες που έγιναν μετά την ανάληψη της ηγεσίας από τη σημερινή διοίκηση και δεν είναι στη διάθεσή της". Ωστόσο, το ηλεκτρονικό αρχείο της υπηρεσίας καταγράφει την αποστολή των αιτήσεων στις 10/06/2020, 13/07/2020 και 12/08/2020.
Ο νομικός παραστάτης του δημοσιογράφου υποστήριξε ότι η ΑΔΑΕ, ως εγγυητής του απορρήτου των επικοινωνιών, είχε συνταγματική υποχρέωση να ζητήσει από την ΕΥΠ τα στοιχεία που αφορούσαν τον Κουκάκη και τους λόγους για τους οποίους κρίθηκε επικίνδυνος για την εθνική ασφάλεια.
Αντίθετα, ο δικηγόρος της ΑΔΑΕ ανέφερε ότι ο δημοσιογράφος προσέφυγε λανθασμένα στην Αρχή, καθώς αρμόδια για την παροχή των στοιχείων είναι η ΕΥΠ, ενώ η ΑΔΑΕ δεν διαθέτει νομοθετική εξουσιοδότηση να ελέγξει τις εισαγγελικές διατάξεις άρσης του απορρήτου. Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και εκπρόσωπος του ΝΣΚ για την ΕΥΠ, υποστηρίζοντας ότι δεν θα έπρεπε να προσβάλλονται οι αποφάσεις της ΑΔΑΕ. Το δικαστήριο επιφυλάχθηκε για την έκδοση της απόφασης.
Στη δίκη για τις παρακολουθήσεις με το λογισμικό Predator κατέθεσε η Α.Ρ., πρώην υπάλληλος της ΕΥΠ, η οποία περιέγραψε τη σταδιοδρομία και την εμπειρία της από την υπηρεσία.
"Προσελήφθηκα το 2009 και δούλεψα σε διάφορες υπηρεσίες, από την αντικατασκοπεία μέχρι το προξενείο της Κωνσταντινούπολης. Αργότερα ανέλαβα διοικητικά καθήκοντα στη Θράκη. Παύθηκα όμως χωρίς αιτιολόγηση και τοποθετήθηκα σε θέση χωρίς ουσιαστικό έργο. Κίνησα νομικά, δικαιώθηκα, αλλά παρέμεινα σε αυτή τη θέση", κατέθεσε η μάρτυρας. Τον Ιούλιο του 2021, όπως είπε, μετακινήθηκε σε μια υποδιεύθυνση χωρίς αντικείμενο.
Όπως ανέφερε, το 2023 ενημερώθηκε ότι ήταν ανάμεσα στα θύματα του Predator. "Τα πρώτα ύποπτα μηνύματα ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 2021. Αρχικά είχα υποψίες ότι κάτι δεν πάει καλά με το τηλέφωνό μου. Λόγω εκπαίδευσης, κατάλαβα ότι υπήρχε πρόβλημα πριν κάνω οποιαδήποτε χρήση. Ζήτησα έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές και επιβεβαιώθηκε ότι ήμουν θύμα".
Πρόεδρος: Θεωρείτε ότι τα μηνύματα σχετίζονται με κάποιο συγκεκριμένο γεγονός;
Μάρτυρας: Ναι. Πιστεύω συνδέονται με καταγγελία που είχα υποβάλει για σεξουαλική παρενόχληση. Η επόμενη διοίκηση της υπηρεσίας φαίνεται ότι παρακολουθούσε αν θα προχωρούσα σε καταγγελία για συγκάλυψη.
Η μάρτυρας περιέγραψε επίσης τα μηνύματα: "Υπήρχε ένα λινκ με τον τίτλο "edwlio5”, που αναφερόταν σε ένα μικρό δωμάτιο πίσω από το γραφείο του διοικητή. Δεν πάτησα ποτέ τον σύνδεσμο. Το τηλέφωνό μου δεν ανήκε σε κανέναν συνδρομητή, δεν απαντούσε, αλλά τα μηνύματα συνέχισαν και στο νέο μου κινητό, όταν άλλαξα συσκευή".
Πρόεδρος: Ξέρετε ποιος θα μπορούσε να στέλνει αυτά τα μηνύματα;
Μάρτυρας: Αυτοί που είχαν πρόσβαση στο λογισμικό. Δεν πιστεύω ότι το αγόρασαν απλώς· πιθανόν ενοικιάστηκε ή διαχειριζόταν από αποσπασμένους αστυνομικούς. Για να λειτουργήσει, χρειάζεται άνθρωπος που να σχεδιάζει τα μηνύματα ώστε να παραπλανήσει τον στόχο. Ποτέ δεν πάτησα κανένα σύνδεσμο, οπότε δεν δόθηκε πρόσβαση στο δεύτερο κινητό.