Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ επιβιβάστηκε στο ιδιωτικό του τζετ Gulfstream G650 με προορισμό την Ουάσινγκτον, μια διαδρομή που πλέον πραγματοποιεί συχνά. Μετά από χρόνια αποξένωσης, ο διευθύνων σύμβουλος της Meta Platforms ανέκτησε κάτι πολύτιμο: την απευθείας πρόσβαση στον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Από τον Νοέμβριο, ο Ζούκερμπεργκ είχε ήδη πραγματοποιήσει σειρά μετεκλογικών συναντήσεων με τον Ντόναλντ Τραμπ. Επισκέφθηκε πολλές φορές το Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα και παρευρέθηκε στην τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ τον Ιανουάριο, μαζί με άλλους ηγέτες της τεχνολογίας. Η Meta δώρισε 1 εκατομμύριο δολάρια για την οργάνωση της τελετής και ο Ζούκερμπεργκ συνδιοργάνωσε επίσημη δεξίωση προς τιμήν του Τραμπ. Τον Μάρτιο αγόρασε έπαυλη αξίας 23 εκατομμυρίων δολαρίων, λίγα μέτρα από την κατοικία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς.
Κατά την επίσκεψή του τον Φεβρουάριο, ο Ζούκερμπεργκ είχε μια σύντομη συνομιλία με τον Τραμπ, αλλά κύριος σκοπός ήταν μια συνάντηση με τον Βανς. Ο αντιπρόεδρος ετοιμαζόταν για μια διάσκεψη στο Παρίσι για την τεχνητή νοημοσύνη και ο Ζούκερμπεργκ ήθελε να τον πείσει να τονίσει στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι οι ρυθμιστικές αρχές τους αντιμετώπιζαν τη Meta με μεροληψία, δυσχεραίνοντας την ανάπτυξη προϊόντων AI. Πέντε ημέρες αργότερα, η ομιλία Βανς στο Παρίσι αντικατόπτριζε ακριβώς το μήνυμα που επιθυμούσε ο Ζούκερμπεργκ.
Η ομιλία Βανς φάνηκε να αποτελεί απόδειξη της αυξανόμενης επιρροής του μεγιστάνα στην Ουάσινγκτον. Η δυσπιστία του Τζο Μπάιντεν προς τη Meta ήταν εμφανής πριν ακόμα αναλάβει την προεδρία, κατηγορώντας την εταιρεία για εξάπλωση θεωριών συνωμοσίας, αύξηση της πολιτικής πόλωσης και εκμετάλλευση ανηλίκων. Ο Μπάιντεν ζητούσε επανειλημμένα την κατάργηση του Άρθρου 230 του Νόμου περί Επικοινωνιών του 1996, που προστατεύει τις διαδικτυακές πλατφόρμες από νομικές ευθύνες για περιεχόμενο των χρηστών τους. Οι αξιωματούχοι Μπάιντεν στην Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC) και στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ακολούθησαν επιθετική αντιμονοπωλιακή πολιτική, με τη Meta στο στόχαστρο.
Σε αντίθεση με Τραμπ και Μπαράκ Ομπάμα, ο Μπάιντεν δεν συναντήθηκε ποτέ προσωπικά με τον Ζούκερμπεργκ, ενώ φημολογείται ότι χρησιμοποιούσε υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς για εκείνον ιδιωτικά. Ο Ζούκερμπεργκ, από την πλευρά του, είχε ήδη αρχίσει να προσεγγίζει τον Τραμπ πριν τις εκλογές, χαρακτηρίζοντας την αντίδρασή του στην απόπειρα δολοφονίας του τον Ιούλιο ως "ατρόμητη" και επικρίνοντας την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Στροφή
Μετά τη νίκη Τραμπ, η στροφή Ζούκερμπεργκ ήταν ραγδαία: διόρισε τον Ντάνα Γουάιτ, σύμμαχο του Τραμπ, στο διοικητικό συμβούλιο της Meta, προήγαγε τον Ρεπουμπλικανό Τζόελ Κάπλαν σε επικεφαλής διεθνών υποθέσεων και περιόρισε τις πρωτοβουλίες υπέρ της διαφορετικότητας. Η Meta χαλάρωσε τις πολιτικές κατά της ρητορικής μίσους, διέλυσε την ομάδα για τα πολιτικά δικαιώματα και κατήργησε το σύστημα ανεξάρτητης επαλήθευσης ειδήσεων.
Η ταχύτητα και το εύρος αυτών των κινήσεων προκάλεσαν έκπληξη. Σύμφωνα με περισσότερες από 50 πηγές, συμπεριλαμβανομένων 30 νυν και πρώην εργαζομένων της Meta, ο Ζούκερμπεργκ δεν καθοδηγείται από ιδεολογικά κίνητρα, αλλά από έναν οξυμένο αίσθημα αυτοσυντήρησης. "Ο Μαρκ κάνει πάντα ό,τι είναι καλύτερο για την εταιρεία", λέει η Κέιτι Χάρμπαθ, πρώην στέλεχος στρατηγικής της Meta.
Ωστόσο, η συγκεκριμένη στρατηγική ενέχει κινδύνους. Παρά την υποστήριξη Βανς, ο Τραμπ συνεχίζει να εξετάζει τρόπους διατήρησης του TikTok στις ΗΠΑ, ενώ δεν έχει εκφράσει στήριξη στο Άρθρο 230. Οι δασμολογικές πολιτικές του προκαλούν ανησυχίες για ύφεση, ενώ η Meta προειδοποίησε ότι τα κόστη υλικού της θα αυξηθούν. Επιπλέον, η αποτυχία του Ζούκερμπεργκ να πείσει τον Τραμπ να διευθετήσει την αντιμονοπωλιακή αγωγή της FTC αποκάλυψε τα όρια της επιρροής του. Αν η FTC κερδίσει, η Meta ίσως αναγκαστεί να αποκόψει από το σώμα της το Instagram και το WhatsApp, κάτι που θα μπορούσε να καταστρέψει την εταιρεία κεφαλαιοποίησης 1,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η στροφή του Ζούκερμπεργκ δεν έχει πείσει πλήρως ούτε τους υποστηρικτές του Τραμπ. "Υπάρχει ακόμη τεράστια δυσπιστία", λέει ο Άλεξ Μπρούσεβιτς, σύμβουλος του Τραμπ. "Δεν ξέρω αν οι ψηφοφόροι μας θα τον συγχωρήσουν ποτέ ολόπλευρα".
Παράλληλα, οι προοδευτικοί βλέπουν τις αλλαγές στην πολιτική της Meta ως προδοσία. Οργανώσεις όπως το Center for Countering Digital Hate προειδοποιούν για αύξηση της ρητορικής μίσους, ενώ το Εποπτικό Συμβούλιο της Meta επέκρινε τις πρόσφατες αλλαγές για "έλλειψη διαφάνειας”.
Εντός της Meta, ορισμένοι συζητούν κρυφά το βιβλίο της Σάρα Γουίν-Γουίλιαμς, πρώην διευθύντριας δημοσίων σχέσεων, που επικρίνει τον Ζούκερμπεργκ. Η εταιρεία έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη προκειμένου να την εμποδίσει να προωθήσει το βιβλίο της.
Μάσκες
Η σχέση του Ζούκερμπεργκ με τον Έλον Μασκ έχει επίσης τη σημασία της. Παρά την αντιπαλότητα, ο Ζούκερμπεργκ φαίνεται να ζηλεύει την ικανότητα του Μασκ να αγνοεί την κριτική. Έχει υιοθετήσει στοιχεία της "ανδρικής ενέργειας" που προωθεί ο Μασκ, ασκώντας πολεμικές τέχνες και εμφανιζόμενος σε podcast με συντηρητικό προσανατολισμό. Οι αλλαγές στην πολιτική της Meta, όπως η κατάργηση της επαλήθευσης ειδήσεων, αντικατοπτρίζουν την επιρροή του Μασκ.
Η Σβέτα Χατζούρια της Wolfe Research πιστεύει ότι ο δημιουργός του facebook θα προσαρμοστεί ξανά αν οι Δημοκρατικοί επιστρέψουν στην εξουσία. Ωστόσο, η ζημιά στις σχέσεις του με τους προοδευτικούς μπορεί να μην είναι αναστρέψιμη. "Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει μια συναλλαγή", λέει η Αλεχάντρα Καραμπάγιο, καθηγήτρια στο Χάρβαρντ. "Αν πρέπει να θυσιάσει τις μειονότητες ή τις γυναίκες, θα το κάνει".
Η μαρτυρία της Γουίν-Γουίλιαμς στο Κογκρέσο τον Απρίλιο αποκάλυψε την πολυπλοκότητα της κατάστασης. Όταν ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζος Χόλεϊ τη ρώτησε αν πιστεύει στη νέα "μεταμόρφωση" του Ζούκερμπεργκ, απάντησε: "Είναι ένας άνθρωπος που φορά πολλές μάσκες. Τώρα η μάσκα του είναι οι πολεμικές τέχνες και η ελευθερία του λόγου. Δεν ξέρουμε ποια θα είναι η επόμενη, αλλά θα είναι ό,τι τον φέρνει πιο κοντά στην εξουσία".
Απόδοση - Επιμέλεια: Γιώργος Δ. Παυλόπουλος
