Η "κατάληψη" στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

Του Μανόλη Καψή

Υποθέτω κανείς δεν μένει ασυγκίνητος στη θέα του τραγικού πατέρα που έχασε το παιδί του στο δυστύχημα στα Τέμπη και που κάνει απεργία πείνας στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, με αίτημα, λέει, την εκταφή των οστών του. Δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε τον δικό του πόνο και ποιος μπορεί να αρνηθεί κάτι που μοιάζει τόσο αυτονόητο.

Δεν θα έλεγα το ίδιο βέβαια και για τους διάφορους επαγγελματίες αλληλέγγυους που πλαισιώνουν τον Πάνο Ρούτσι. Ακόμα και εκείνοι που έχουν ειλικρινή αισθήματα και πονάνε για τον τραγικό πατέρα που έχασε το παιδί του με τόσο άδικο τρόπο- και υποθέτω δεν είναι λίγοι αυτοί- ακόμα και εκείνοι που βρέθηκαν στο πεζοδρόμιο από ειλικρινή οργή για τον τρόπο που χειρίστηκε την υπόθεση η κυβέρνηση και το συντεταγμένο κράτος- και δεν έχουν και άδικο- ακόμα και εκείνοι που δεν πήραν τα μυαλά τους αέρα και δεν ονειρεύονται πολιτική καριέρα και προεδριλίκια, δεν μπορούν να κρύψουν ότι έχουν πολιτική ατζέντα. Για την ακρίβεια, αντικυβερνητική ατζέντα.

Υποθέτω έχει να κάνει και με την αδυναμία της αντιπολίτευσης να δημιουργήσει ένα αντικυβερνητικό ρεύμα και κίνημα και να δώσει μορφή και περιερχόμενο στον αγώνα τους. Στον αγώνα τους να φύγει επιτέλους ο Μητσοτάκης. Έχει να κάνει και με την κατακερματισμένη αντιπολίτευση και με την αδυναμία της να προσφέρει μια εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Έχει να κάνει και με την οργή και την απογοήτευση που νιώθουν οι διαδηλωτές με το πολιτικό σύστημα. Απογοήτευση που αποτυπώνεται στις έρευνες (Pew Research Center) που δείχνουν ότι είμαστε πρωταθλητές στην έλλειψη εμπιστοσύνης και για την κυβέρνηση και για την αντιπολίτευση, και οργή που εκδηλώνεται όλο και πιο συχνά, σε διάφορα επεισόδια θερμής "υποδοχής" των κυβερνητικών στελεχών.

Επενδύουν έτσι, όχι στα κόμματα, αλλά σε ένα κίνημα της πλατείας, που πλήττει καίρια την κυβέρνηση και προσωπικά τον πρωθυπουργό, αφού έχει αποκτήσει ρίζες από τις αυτονόητες ευθύνες της για την εσπευσμένη διεκπεραίωση της έρευνας στο σημείο του δυστυχήματος και στην προσπάθειά της να χειριστεί μετά επικοινωνιακά την τραγωδία. Ένα κίνημα που επενδύει στο συναίσθημα και στη συγκίνηση, "πυρηνικά όπλα" δηλαδή που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ή να απαντηθούν με κανένα πολιτικό ή ορθολογικό επιχείρημα.

Το αίτημα για την εκταφή των οστών του παιδιού του Πάνου Ρούτσι ακούγεται αυτονόητο. Εκεί πόνταρε για την παρέμβασή του και ο Αντώνης Σαμαράς, χαρακτηρίζοντας το αίτημα "θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα".

"Έχουν απόλυτο δικαίωμα να διαπιστώσουν εάν τα λείψανα που βιαστικά και δίχως τον πρέποντα έλεγχο τους παραδόθηκαν προς ταφή, ανήκουν πράγματι στα παιδιά τους. Είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα", σημείωσε ο πρώην πρωθυπουργός και δύσκολα θα διαφωνήσεις, ακόμα και αν υποψιάζεσαι ότι πίσω από την παρέμβασή του, υποκρύπτονται και άλλου είδους σκοπιμότητες, πιο πεζές και λιγότερο συναισθηματικές.

Καθώς το κίνημα αποκτούσε οπαδούς που συνέρρεαν στην πλατεία Συντάγματος, καθώς η απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι αποκτούσε και μιμητές σε άλλες πόλεις, καθώς γινόταν ορατή σε κυβέρνηση και ηγεσία της Δικαιοσύνης μια οργισμένη αντίδραση της κοινής γνώμης που φούντωνε καθημερινά- και στα παράθυρα της τηλεόρασης είχε ξεκινήσει ο πόλεμος για τον "τσαντίρ μαχαλά", την αισθητική της πλατείας και την κατάληψή της από τις συλλογικότητες- η εικόνα διευκρινίστηκε:

Το αίτημα του Πάνου Ρούτσι (έτσι όπως κατατέθηκε από την συνήγορό του Ζωή Κωνσταντοπούλου, έχει και αυτό τη σημασία του), όπως και ανάλογα αιτήματα από άλλους γονείς θυμάτων της τραγωδίας, σε άλλα στάδια της ανάκρισης, των κ.κ. Ασλανίδη και Τηλκερίδη δηλαδή- αιτήματα που απορρίφθηκαν από τους δικαστές- δεν αφορά την πιστοποίηση των λειψάνων, αλλά την αιτία του θανάτου και το ενδεχόμενο ύπαρξης παράνομης καύσιμης ύλης, το γνωστό ξυλόλιο δηλαδή.

Έγινε δηλαδή σαφές, ότι το κίνημα της πλατείας Συντάγματος, προσπαθεί να επαναφέρει στη δημόσια συζήτηση μια θεωρία, μια θεωρία συνωμοσίας αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, που έχει καταρρεύσει από τα πορίσματα των επιστημόνων και την έρευνα της Δικαιοσύνης και της Πυροσβεστικής και που δεν εδράζεται σε κανένα επιστημονικό στοιχείο. Παρά μόνο στις ευφάνταστες αναλύσεις διαφόρων "εμπειρογνωμόνων" της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας και στην πεποίθηση μιας μερίδας της κοινής γνώμης- όχι αμελητέας, καθόλου μάλιστα- αλλά και πολλών συγγενών των θυμάτων, ότι η κυβέρνηση και η Δικαιοσύνη "κάτι κρύβουν". Και προσπαθούν να συγκαλύψουν για άλλη μια φορά την υπόθεση, με την εσπευσμένη έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας.

Δεν είναι εύκολος ο χειρισμός και πιθανολογώ ότι η κυβέρνηση θα βγει στο τέλος και πάλι εκτεθειμένη από την ιστορία αυτή. Αυτός είναι άλλωστε και ο ανομολόγητος στόχος όσων κρύβονται πίσω από την ιστορία των αιτημάτων εκταφής που διατυπώνουν οι συγγενείς. Η μπάλα θα πάρει εκτός από την κυβέρνηση και τη Δικαιοσύνη, την ανεξαρτησία της οποίας πολλοί αμφισβητούν, ίσως όχι και τελείως άδικα.

Τα αιτήματα των συγγενών θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με ευαισθησία και όχι με τυπολατρία. Αυτό επιβάλει ο ανθρωπισμός μας. Χωρίς όμως να καθυστερήσει η δίκη και χωρίς να ξεκινήσει και πάλι η ανάκριση, που μόλις περαιώθηκε. Γιατί η δίκη πρέπει να ξεκινήσει ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη και οι ένοχοι για το τραγικό δυστύχημα να λογοδοτήσουν. Ελπίζοντας ότι η ακροαματική διαδικασία που θα διαρκέσει μήνες και η ετυμηγορία των δικαστών στο τέλος, θα διαλύσουν το σύννεφο δυσπιστίας για την Δικαιοσύνη και τους θεσμούς. Και θα ξεκαθαρίσουν πώς και γιατί φθάσαμε σε αυτή την τραγωδία. Αν και διατηρώ πολλές αμφιβολίες.