Πλέον δεν είναι ούτε δημοκράτης ούτε απλά δεξιός

Του Μανόλη Καψή

Η δημοσιογράφος σφίγγει τα χέρια για να κρύψει τις αμήχανες στιγμές της και μας κοιτάζει κατευθείαν στα μάτια. Κοιτάζει την κάμερα δηλαδή και το autocue και μας εξηγεί, τονίζοντας αργά τις λέξεις για να πετύχει μεγαλύτερη ακρίβεια, ότι ο Τσάρλι Κερκ "δεν ήταν ούτε δημοκράτης, ούτε απλά δεξιός." Έχει δίκιο; Έχει άδικο;

Η αλήθεια είναι ότι τώρα πλέον είναι απλά νεκρός. Ούτε δημοκράτης, ούτε απλά δεξιός. Μακαρίτης.

"Ο ακροδεξιός ψευτοδιανοούμενος", συνεχίζει η δημοσιογράφος, "εξέφραζε μισαλλόδοξες απόψεις και με τη βοήθειά του, ο Τραμπ κατάφερε να κερδίσει τα νεανικά κοινά". Δεν έχει απαραίτητα άδικο, αλλά υποθέτω ότι ακόμα και αν του αποδώσουμε όλη την ευθύνη για την επιρροή Τραμπ στους νέους, δεν είναι δα και προς θάνατο.

Προφανώς ο δολοφονηθείς είχε πει απίθανα πράγματα, όπως ότι όσοι γιατροί βοηθούν νέους ανθρώπους να αλλάξουν φύλο πρέπει να περάσουν από δίκη "τύπου Νυρεμβέργης" (υποθέτω εννοούσε ότι στο τέλος πρέπει και να τους κρεμάσουμε) ή ότι υπάρχουν μαύροι που περιφέρονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και επιτίθενται για πλάκα και για διασκέδαση στους λευκούς. Στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον η ατάκα του, ότι αν η κόρη του είχε μείνει έγκυος μετά από βιασμό, εκείνος θα κρατούσε το παιδί. Θέση που θα υποστήριζε χωρίς κανένα πρόβλημα και ένας οποιοσδήποτε θρησκευόμενος ορθόδοξος χριστιανός a propos, αλλά ας το αφήσουμε.

Εν πάση περιπτώσει, ο Κερκ είχε πει και άλλα πράγματα εκτός από την οπλοχρησία -που επίσης έκανε μεγάλη εντύπωση στην Ελλάδα αλλά ουδεμία στις ΗΠΑ- άλλα πράγματα πιο βαθιά και πολύ σωστά. Όπως για παράδειγμα ότι πρέπει να κάνουμε διάλογο, γιατί "όταν οι άνθρωποι σταματούν να μιλάνε, τότε ξεσπάει η βία. Τότε ξεσπάει ο εμφύλιος πόλεμος, γιατί αρχίζεις να πιστεύεις ότι η άλλη πλευρά είναι τόσο κακή, που χάνει την ανθρωπιά της".

Οι άνθρωποι και τα πιστεύω τους είναι βλέπετε πιο πολύπλοκες ιστορίες από όσο θέλουμε πολλές φορές να τους περιορίσουμε, με αφορμή μια δήλωση. Αλλά το γεγονός ότι η δολοφονία του υπερσυντηρητικού ακτιβιστή Κερκ προκάλεσε πολιτική αντιπαράθεση στην Ελλάδα -πριν καταλήξει σε ένα κλασικό και απολαυστικό και για τις δυο πλευρές μαλλιοτράβηγμα της Γιάμαλη με τον Άδωνι Γεωργιάδη στο facebook- εμένα με ξεπερνάει. Πόσο μάλλον που 99 στους 100 Έλληνες μάλλον αγνοούσαν ακόμα και αυτή την ύπαρξη του Κερκ πριν δολοφονηθεί.

Να ήταν η προσπάθεια ορισμένων πολιτικών της Νέας Δημοκρατίας να πουλήσουν μούρη στα social και να κατηγορήσουν μια δήθεν διεθνή woke αριστερά, για όλα τα δεινά του κόσμου και για τα προβλήματα της ελευθερίας του λόγου στην Ελλάδα; Να ήταν μια προσπάθεια ορισμένων αριστερών να πουλήσουν μούρη στα social και να εξηγήσουν στους ιθαγενείς τι "φασιστόμουτρο" ήταν ο Κερκ;

Η μήπως ήταν η τάση μας να σκοτωνόμαστε και να σφαζόμαστε με το πληκτρολόγιο, ακόμα και για ένα επεισόδιο πολιτικής βίας στις Ηνωμένες Πολιτείες; Υπό το φως αυτό, το επεισόδιο του Κερκ μας αφορά. Άλλωστε μόλις πρόσφατα, η πολιτική βία στην Ελλάδα κυκλοφορούσε ελεύθερα στους δρόμους και τις πλατείες και οι πολιτισμικοί εμφύλιοι δεν μας είναι ξένοι. Ούτε οι εμφύλιοι.

Πώς τοποθετείσαι λοιπόν ενώπιον ενός τόσο τραγικού γεγονότος; Της δολοφονίας ενός νέου ανθρώπου σε ζωντανή σύνδεση, με το βίντεο να κυκλοφορεί μετά σε όλες τις οθόνες, σε εκατομμύρια κινητά σε όλο τον κόσμο;

Το μείζων είναι η συνειδητοποίηση του πού οδηγεί η πόλωση και ο φανατισμός. Του πόσο σημαντικό είναι να προστατεύσουμε το δημοκρατικό καθεστώς και την πολιτισμένη αντιπαράθεση, σε μια εποχή που κυριαρχείται από το "ψόφα" των κοινωνικών δικτύων. Ο Κερκ σκοτώθηκε κάνοντας πολιτική, μιλώντας για τις απόψεις του και προσπαθώντας να πείσει τους αντιπάλους του ότι αυτός έχει δίκιο και οι άλλοι άδικο. Αυτό είναι το μείζων που οφείλουν να συνειδητοποιήσουν και όσοι πήραν θέση για το θέμα.

Δεν είναι οι απόψεις του δολοφονημένου, ακόμα και αν ήταν -που πιθανότατα ήταν- ακραίες και ενοχλητικές. Άλλωστε, αν συμφωνήσουμε ότι η δημοκρατία είναι ένα καθεστώς για να επιλύουμε ειρηνικά τις διαφωνίες μας, οφείλουμε όλοι να προσέχουμε και το τι λέμε και πώς το λέμε. Χρειάζεται αυτοσυγκράτηση.

Όταν ο Τραμπ δηλώνει ότι του έκλεψαν τις εκλογές του '20 ή κατηγορεί τους αντιπάλους του ότι είναι εξτρεμιστές, υπονομεύει τη Δημοκρατία. Όπως γράφει ο Economist, "το ίδιο ισχύει και για την επιλογή μόνο των χειρότερων αποσπασμάτων του Κερκ από χιλιάδες ώρες podcasting και ο χαρακτηρισμός του ως φασίστα" από τους αντιπάλους του.