Τέλος μόδας

Του Άγη Βερούτη

Το να ανοίξει κάποιος μαγαζί για καφέ ίσως δεν είναι πλέον στη μόδα όπως κάποτε. 

Απ' όσο αναφέρει ο Γρηγόρης, ένας γνωστός-γνωστού που ανακυκλώνει μεταχειρισμένο εξοπλισμό από καφετέριες που κλείνουν και τον πουλάει φτηνά σε καφετέριες που ανοίγουν (μηχανές καφέ, ψυγεία, έπιπλα, πάγκους κλπ.), τα καφέ που ανοίγουν τους τελευταίους μήνες είναι πολύ λιγότερα απ΄ όσα κλείνουν. 

Τι να πω, ίσως και να αποφασίζουν όλοι όσοι ανοίγουν να αγοράζουν ολοκαίνουργιο εξοπλισμό. 

Προ μηνός, κοντά στο γραφείο μου, έκλεισε ένα καφέ που λειτουργούσε τα τελευταία 25 χρόνια. Έβαλε την ταμειακή με my data αρχικά, μετά έκανε τη σύνδεση κάρτας και ταμειακής, ενώ δεν θυμάμαι να έχω ποτέ πάρει καφέ από εκεί χωρίς απόδειξη. Έτσι κι αλλιώς, η συντριπτική πλειοψηφία των πελατών πλήρωνε τον καφέ με την κάρτα ή το κινητό, οπότε η απόδειξη έβγαινε αυτόματα. 

Τις καλές εποχές, πριν 2-3 χρόνια, ο Παναγιώτης απασχολούσε τρεις υπαλλήλους. Ένας νεαρός, ο Γιώργος, πήγαινε καφέ σε γύρω γραφεία με το μηχανάκι, ενώ το απόγευμα κάποιοι καταστηματάρχες της γειτονιάς πήγαιναν εκεί για μια μπύρα στο τέλος της ημέρας τους. 

Τα προβλήματα ξεκίνησαν με την αύξηση του κόστους του ηλεκτρικού, επεκτάθηκαν με την αύξηση του φόρου στο κιλό του καφέ, μετά ήρθε το τέλος για τα πλαστικά καλαμάκια, μετά για τα χάρτινα ποτήρια, ανέβασε τον καφέ από τα €1,80 στα €2,30, αλλά πάλι δεν έβγαινε, έβαλε πλατφόρμες  ψηφιακών παραγγελιών με 15%-30% προμήθεια ανά παραγγελία ώσπου στο τέλος πέταξε την πετσέτα στο ρινγκ. 

Τώρα ο πρώην ιδιοκτήτης και τρεις πρώην υπάλληλοι ίσως δουλεύουν κάπου αλλού, ίσως πάλι όχι. Το μαγαζί είναι ξενοίκιαστο, δεν καίει ρεύμα ούτε βενζίνη για το μηχανάκι, δεν πληρώνει δημοτικά τέλη, ούτε μισθούς ούτε ΕΦΚΑ ούτε τίποτε. Τα τραπεζάκια του πίσω από τη τζαμαρία είναι στρωμένα και τακτοποιημένα με τις καρέκλες σαν να πρόκειται να ανοίξει σε λίγο. Στην πόρτα ένα μεγάλο κίτρινο αυτοκόλλητο γράφει "ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ" και ένα κινητό.

Παραδίπλα, ένα κινέζικο ντελίβερι με 4-5 τραπεζάκια έκλεισε από το Σεπτέμβριο και ακόμη γράφει "ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ". Η τύχη της ιδιοκτήτριας, δύο διανομέων και δύο μαγείρων αγνοείται. Το μαγαζί ενοικιάζεται με όλο τον εξοπλισμό μέσα άθικτο. 

Λίγο πιο μακριά, πήγα να πάρω καφέ σε μια άλλη καφετέρια όπου ο Δημήτρης, ο ιδιοκτήτης, με αναγνώρισε από κάποιο άρθρο μου και μου εξήγησε ότι δουλεύει μόνος το καφέ τις περισσότερες ώρες. Με σπουδές πολιτικού μηχανικού και δυο παιδάκια μικρά, αν βάλει υπάλληλο όλη τη μέρα θα παίρνει σπίτι λιγότερο από χιλιάρικο τον μήνα, οπότε από εκεί που είχε τρία άτομα σε βάρδιες έχει πλέον δυο και κάνει εκείνος και το άνοιγμα και το κλείσιμο. Δουλεύει 12-14 ώρες για να βγει πέρα.

Δεν ξέρω αν αυτή είναι η εικόνα και σε άλλες περιοχές, όμως μου κάνει εντύπωση ότι παρότι έκλεισε ο ανταγωνιστής του, η δουλειά δεν μοιάζει να ανέβηκε. Αντίθετα. 

Τι να πω; 

Ίσως οι Έλληνες το γυρνάμε στο τσάι του βουνού ή τη σαμπάνια με πορτοκαλάδα, όπως στη Νέα Υόρκη στα κυριακάτικα μπράντς με μπάγκελ και τυρί Φιλαδέλφειας. 

Αυτή η μετάβαση στο τσάι όμως θα κοστίσει σε θέσεις εργασίας και νοίκια και μισθούς και ΕΦΚΑ και ΦΠΑ, και δημοτικά τέλη κλπ κλπ. 

Η ουσία είναι ότι μάλλον τους γλωσσοφάγαμε τους καφετζήδες και αποφάσισαν ότι τους συμφέρει το επίδομα ανεργίας παρά να βυθιστούν σε χρέη ή εργασία χωρίς αμοιβή. Ίσως και να έχουν δίκιο…

Από την άλλη, δεν μπορώ να μην αναλογιστώ πώς ένα καφέ που δούλεψε μέσα στην κρίση για 25 χρόνια με εκατοντάδες σταθερούς πελάτες και τέσσερις θέσεις εργασίας εξατμίστηκε…

Κρίμα. 

*Ο Άγης Βερούτης θα είναι υποψήφιος με το συνδυασμό "Άλμα Μπροστά" του Γιάννη Μπρατάκου, στον τομέα Υπηρεσιών, στις επερχόμενες εκλογές του ΕΒΕΑ στις 30 Νοεμβρίου.

agissilaos@gmail.com