Forza Κάμαλα!

Του Σπύρου Δημητρέλη

Τα όσα έγιναν τις τελευταίες εβδομάδες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι προφανές ότι δεν αφορούν μόνο τους Αμερικανούς ψηφοφόρους. Από το ποιος θα εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο θα εξαρτηθούν πολλά για την πορεία σοβαρών και κρίσιμων ζητημάτων στον πλανήτη. Η απόπειρα δολοφονίας κατά του Ντόναλντ Τράμπ αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για να καταλάβουν πολλοί και κυρίως ο πρόεδρος Μπάιντεν, ότι πλέον δεν είχε καμμία τύχη απέναντι στον αντίπαλό του. Οι πιέσεις για την αποχώρησή του από την υποψηφιότητα ενισχύθηκαν και τελικά απεσύρθη. Επικρατέστερη αντικαταστάτριά του στην υποψηφιότητα των Δημοκρατικών -σε βαθμό βεβαιότητας- είναι η σημερινή αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις. Η πρώτη σημαντική εικόνα που είχα για τη συγκεκριμένη είναι η απόλυτη έκφραση συμφωνίας και επικύρωσης καθώς και ο ενθουσιασμός με τον οποίο χειροκροτούσε τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την ιστορική ομιλία του στο αμερικανικό Κογκρέσο τον Μάιο του 2022. Μια ομιλία στην οποία ο Πρωθυπουργός κατήγγειλε απερίφραστα τον τουρκικό αναθεωρητισμό με έναν πολύ ωφέλιμο για τα εθνικά ζητήματα παραλληλισμό με την ρωσική επιθετικότητα και εισβολή στην φιλοδυτική και φιλοευρωπαϊκή Ουκρανία. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το να διαβάζεις εκφράσεις προσώπου δεν αποτελεί και σοβαρή ανάλυση των γεωπολιτικών και διεθνών εξελίξεων και ισορροπιών. Ωστόσο, ακόμη και αν η Κάμαλα Χάρις δεν χειροκροτούσε με τέτοια θέρμη τον Έλληνα πρωθυπουργό, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γνωρίζουμε τις διαφορές που υπάρχουν για τον πλανήτη και την Ελλάδα από έναν Τραμπ στον Λευκό Οίκο σε σχέση με μια Κάμαλα Χάρις ή έναν Μπάιντεν.

Η πολιτική των Δημοκρατικών τις τελευταίες τουλάχιστον δυο δεκαετίες, όταν εγκαθίστανται στον Λευκό Οίκο, είναι μια πολιτική που προσπαθεί να παίξει όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά τον ρόλο του πλανητάρχη. Η προσέγγιση στα πράγματα είναι της ενεργητικής διαχείρισης των όποιων εντάσεων προκειμένου να μην εξελίσσονται σε αναφλέξεις που απειλούν την περιφερειακή ή την παγκόσμια σταθερότητα. Στο επίπεδο συμβολισμών ο ρόλος του αμερικανικού παράγοντα επί Δημοκρατικών επιχειρεί να θεμελιώνεται σε αρχές και αξίες. Τις αρχές και αξίες του λεγόμενου "ελεύθερου κόσμου". Στο πλαίσιο αυτό ο αναθεωρητισμός Πούτιν είναι μη αποδεκτός και σε συνδυασμό με την προάσπιση της μεγάλης πολεμικής και μεταπολεμικής επένδυσης, σε πολλαπλά επίπεδα και πεδία των ΗΠΑ, στην Ευρώπη, με ζητούμενο απότοκο την παγκόσμια σταθερότητα, έφερε και την αμέριστη βοήθεια της Δύσης στην αμυνόμενη Ουκρανία. Στο πλαίσιο αυτό η τωρινή αμερικανική ηγεσία και διπλωματία βλέπει τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν ως εν δυνάμει ταραξία στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αλληθώρισμα προς τον Πούτιν με την αγορά των S-400, υποστήριξη της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς στη Μέση Ανατολή, διευκόλυνση διακίνησης ρωσικών κεφαλαίων στην Τουρκία, συνεχής επιθετικότητα έναντι της Ελλάδας με αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών στα ελληνικά νησιά.  

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η νέα υποψήφια πρόεδρος Κάμαλα Χάρις θα αποκλίνει από αυτήν την προσέγγιση που σημαίνει συνέχιση του αμερικανικού ενδιαφέροντος για την σταθερότητα στην περιοχή με προσπάθεια ανάσχεσης της τοξικής τουρκικής συμπεριφοράς με μέτρα όπως το πάγωμα του προγράμματος προμήθειας F-35 και καθυστέρησης στον εκσυγχρονισμό των F-16.

Με την πιθανή επαναφορά του εθνολαϊκιστή Τραμπ στην εξουσία πολλά μπορούν να αλλάξουν. Η αποδεδειγμένη τάση εσωστρέφειας της εξωτερικής πολιτικής Τραμπ μπορεί να δημιουργήσει ένα πιο αφιλόξενο περιβάλλον για την ελληνική εξωτερική πολιτική. Ο Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι για την άμυνα της Ευρώπης πρέπει να πληρώνουν περισσότερα οι Ευρωπαίοι. Στενοί του συνεργάτες έχουν πει ότι θα τελειώσουν τον πόλεμο στην Ουκρανία σε μερικές ημέρες τερματίζοντας την βοήθεια προς το Κίεβο. Σε μια εποχή που η ατζέντα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει τη δημιουργία πανευρωπαϊκής αντιαεροπορικής ασπίδας, μια εκλογή Τραμπ μπορεί να βάλει τα σχέδια αυτά στο συρτάρι με κόστος για την εθνική μας ασφάλεια.

Σε κάθε περίπτωση η ελληνική εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας δεν πρέπει επ' ουδενί λόγο να ετεροκαθορίζεται. Είμαστε άξιοι και για τις πράξεις αλλά και για τις παραλείψεις μας. Απλά σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον απαιτείται να κάνουμε αξιόπιστη και αποτελεσματική ανάγνωση των εξελίξεων και βεβαίως να διακρίνουμε τι μας συμφέρει πραγματικά και τι όχι.