Του Θανάση Πανόπουλου
Το πρώτο εξάμηνο του 2024 ήταν μάλλον αναιμικό για τις εξαγορές και συγχωνεύσεις σε διεθνές επίπεδο. Η διατήρηση των υψηλών επιτοκίων για διάστημα μεγαλύτερο του αναμενόμενου, η πολιτική αβεβαιότητα και οι γεωπολιτικές εξελίξεις αποθάρρυναν τους υποψήφιους αγοραστές, με αποτέλεσμα ο όγκος των εξαγορών και συγχωνεύσεων να είναι μειωμένος κατά 30% σε ετήσια βάση.
Όμως, μια σειρά από παράγοντες αλλά και πρόδρομοι δείκτες διαμορφώνουν μια σαφώς πιο αισιόδοξη εικόνα: αυτή ενός ελατηρίου που συσσωρεύει δυνάμεις και πολύ σύντομα θα εκτιναχθεί.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας Global M&A Industry Trends: 2024 Mid-Year Outlook της PwC, είναι βέβαιο ότι οι εξαγορές και συγχωνεύσεις θα επανακάμψουν. Περισσότερα από 13.000 ιδιωτικά επενδυτικά χαρτοφυλάκια επενδύσεων είναι πλέον ώριμα προς πώληση και οι διαχειριστές δέχονται πιέσεις για να ρευστοποιήσουν. Την ίδια στιγμή, σε ένα περιβάλλον αναιμικής οργανικής ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο, οι εξαγορές και συγχωνεύσεις αποτελούν μονόδρομο για όσους θέλουν να αυξήσουν τα μεγέθη τους, αλλά και να επιταχύνουν τον επιχειρηματικό μετασχηματισμό. Ενώ, η ταχύτατη επέκταση της Τεχνητής Νοημοσύνης λειτουργεί ως καταλύτης εξελίξεων σε όλα τα είδη και μεγέθη επιχειρήσεων.
Για του λόγου το αληθές, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον κλάδο ενισχύουν το "οπλοστάσιο" της ρευστότητά τους. Οι εκδόσεις ομολόγων υψηλής απόδοσης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη έφτασαν τα 151 δισ. δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2024, έναντι 176 δισ. για το σύνολο του 2023. Ενώ αντίστοιχα οι εκδόσεις μοχλευμένων δανείων έφτασαν τα 345 δισ. δολάρια το πρώτο εξάμηνο φέτος έναντι 379 δισ. συνολικά πέρυσι. Η ρευστότητα αυτή νομοτελειακά θα διατεθεί στην αγορά για εξαγορές και συγχωνεύσεις. Αντίστοιχα, τα ιδιωτικά κεφάλαια υπό διαχείριση έχουν ανέλθει σε 13 τρισ. δολάρια, καταγράφοντας ετήσια αύξηση κατά 8% την τελευταία πενταετία. Και οι διαχειριστές τους αναμένεται να αναζητήσουν υψηλότερες αποδόσεις μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων το αμέσως προσεχές διάστημα.
Όσο για την Ελλάδα, σε συνέχεια των εξαιρετικά θετικών επιδόσεων του 2023, ο κλάδος των εξαγορών και συγχωνεύσεων συνεχίζει να καταγράφει ιδιαίτερα έντονη δυναμική. Πέρυσι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της σχετικής έρευνας της PwC, οι ελληνικές επιχειρήσεις προσέλκυσαν συνολικά κεφάλαια ύψους 8,4 δισ. ευρώ με τα 5,9 δισ. να προκύπτουν από Εξαγορές και Συγχωνεύσεις. Όσο για τη χρονιά που διανύουμε, η αξία των Εξαγορών και Συγχωνεύσεων και των ιδιωτικοποιήσεων είναι πιθανό να αγγίξει -ακόμη και να ξεπεράσει- τα επίπεδα του 2023, καθώς μια σειρά από σημαντικές συμφωνίες αλλά και ιδιωτικοποιήσεις αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το ενδιαφέρον μεγάλων διαχειριστών ιδιωτικών κεφαλαίων αλλά και στρατηγικών επενδυτών παραμένει αμείωτο για όλους τους κλάδους της ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Ιδιαίτερα, οι κλάδοι των ΑΠΕ, των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, της τεχνολογίας και των τηλεπικοινωνιών για μια ακόμη χρονιά βρίσκονται στο προσκήνιο του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Το ιδιαίτερα θετικό momentum από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, η διατήρηση υψηλού ποσοστού ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία -σαφώς υψηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωζώνης- η διανομή μερίσματος από τις ελληνικές τράπεζες μετά από 16 χρόνια αλλά και το σταθερό επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό ενισχύουν την αγορά. Την ίδια στιγμή, οι Έλληνες επενδυτές διευρύνουν το μερίδιό τους, καθώς μέσα στο 2023 συνήψαν συμφωνίες άνω των 3 δισ. ευρώ με ξένες επιχειρήσεις επιβεβαιώνοντας την εξωστρέφεια και τη δυναμική της εγχώριας οικονομίας.
Αντίστοιχα, η μετατροπή του Υπερταμείου σε Sovereign Wealth Fund, με τη σχετική διαδικασία να ολοκληρώνεται εντός του 2024 καθώς και η δημιουργία νέων εγχώριων επενδυτικών ταμείων, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το EOS II που διαθέτει "δύναμη πυρός" 219 εκατ. ευρώ και στοχεύει σε εταιρείες με τζίρο έως 100 εκατ. ευρώ αποτελούν επιπλέον καταλύτες.
Εντούτοις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι προκλήσεις -κυρίως σε διεθνές επίπεδο- παραμένουν. Η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα, οι υψηλές αποτιμήσεις των εταιρειών, το μπαράζ εκλογών σε όλο τον πλανήτη και η γεωπολιτική αβεβαιότητα αποτελούν βασικά εμπόδια. Η υπερπήδηση των οποίων -είτε μεμονωμένα, είτε από κοινού- θα επιτρέψει στο ελατήριο των Εξαγορών και Συγχωνεύσεων να εκτιναχθεί σε παγκόσμια κλίμακα.
*Ο κ. Θανάσης Πανόπουλος είναι Partner - Deals Leader στην PWC