Η ρωσική ανάμειξη στον πόλεμο της Γάζας

Του Νικήτα Σίμου

Στις αρχές Μαρτίου η Ρωσία προσκάλεσε 14 οργανώσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται κυρίως στην Συρία και το Λίβανο, σε μια δια-Παλαιστινιακή συνάντηση στην Μόσχα. Το κύριο κίνητρο κατά τον Ρώσο απεσταλμένο για την Μ. Ανατολή και Αφρική, είναι να δοθεί η βοήθεια στις Παλαιστινιακές δυνάμεις να συμφωνήσουν σε μια πολιτική ένωση, η οποία θα διευκόλυνε την διαχείριση της κρίσης και την διερεύνηση λύσεων διακυβέρνησης στην μεταπολεμική φάση.

Ρωσικοί στόχοι

Η οργάνωση της συνάντησης των Παλαιστινιακών οργανώσεων στην Μόσχα εξυπηρετεί ορισμένους σημαντικούς Ρωσικούς στόχους ( N.Koznanov) και κυρίως τις ανάγκες της Ρωσικής προπαγάνδας.

Το Κρεμλίνο επιδιώκει να δείξει στη διεθνή σκηνή ότι, έστω και κατά την διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία και την μέγιστη συγκέντρωση της προσοχής και των πόρων της Μόσχας στην αντιπαράθεση της με την Δύση, έχει την δυνατότητα να ασκεί μια ενεργή εξωτερική πολιτική προς διάφορες κατευθύνσεις σύμφωνα με τα Ρωσικά συμφέροντα. Αυτό είναι σημαντικό, καθώς έχει δημιουργηθεί στο εξωτερικό η εντύπωση, ότι η Ρωσία περιθωριοποιείται διεθνώς.

Ως προς το εσωτερικό ακροατήριο,  με αυτή την επίσκεψη των Παλαιστινίων, ο Πούτιν επιδιώκει να αποδείξει, ότι η Ρωσία δεν είναι απομονωμένη και έχει την δυνατότητα να προσκαλεί διάφορες διεθνείς δυνάμεις για διασκέψεις υπό την αιγίδα της.

Αυτή η συνάντηση είναι επίσης ένα μήνυμα προς  τις χώρες της Μ.Ανατολής, ότι ενώ οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν επιλέξει να υποστηρίζουν κυρίως το Ισραήλ, η Ρωσία επιλέγει την συμπαράσταση προς τους Άραβες προσπαθώντας να ενώσει τους Παλαιστίνιους και την θέση τους στην διεθνή αρένα. Ακόμη, η συνάντηση αυτή είναι ένα σήμα προς το Ισραήλ και την Δύση, ότι δεν θα έπρεπε να αποκλείουν την Ρωσία από τις διαδικασίες επίλυσης του προβλήματος της Γάζας.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ρωσικού υπουργείου εξωτερικών, οι συμμετέχοντες στην συνάντηση ζήτησαν να δοθεί ανθρωπιστική βοήθεια στους δεινοπαθούντες Παλαιστίνιους και τόνισαν ότι είναι απαράδεκτο να γίνουν προσπάθειες εκδίωξης από την γη τους και να απομονωθεί η Γάζα από τα άλλα Παλαιστινιακά εδάφη ( ΤΑSS). Αυτό είναι ένα ενδεχομένως θετικό βήμα προς την συνεννόηση των διάφορων Παλαιστινιακών οργανώσεων, είναι όμως μακριά από κάποια βασική σύγκλιση των απόψεών τους.

Βέβαια, οι προσπάθειες της Μόσχας να συμβάλει στην δημιουργία ενός ενιαίου Παλαιστινιακού φορέα δεν θα είναι ιδιαίτερα εύκολες, καθώς δεν είναι βέβαιο αν έχει την απαραίτητη πολιτική μόχλευση για μια τέτοια πρωτοβουλία, την οποία όμως διαθέτουν τα Αραβικά κράτη.

Όμως, αν και το θέμα των δια-Παλαιστινιακών σχέσεων συζητείται από διάφορους διεθνείς φορείς, γεγονός το οποίο αποδυναμώνει ως κάποιο βαθμό την τρέχουσα Ρωσική πρωτοβουλία, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται, ότι σημαντικές επισκέψεις στην Μόσχα για το θέμα της Γάζας, μετά την 7η Οκτωβρίου, έχουν πραγματοποιήσει διάφοροι Άραβες ηγέτες, όπως πχ ο πρωθυπουργός και ο υπουργός εξωτερικών του Ιράκ, ο πρόεδρος της Αιγύπτου κ.α. ζητώντας την παρέμβασή της. Η Μόσχα έχει επανειλημμένα ζητήσει  στο Συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ παύση των εχθροπραξιών στην Γάζα, για την οποία οι ΗΠΑ προέβαλαν βέτο.

Η Ισραηλινή θέση

Οι προσπάθειες της διεθνούς παρέμβασης σχετικά με τον πόλεμο στην Γάζα γίνονται κυρίως από Αραβικές και Δυτικές χώρες. Η Ρωσία προκειμένου να διατηρεί την ισορροπία προσκάλεσε τους αρχηγούς των διαφόρων Παλαιστινιακών οργανώσεων στην Μόσχα, όπως προαναφέραμε. Η πρωτοβουλία αυτή γενικά αποδοκιμάζεται από το Ισραήλ, όπως άλλωστε το έκανε σαφές και η πρέσβης της Ιερουσαλήμ στην Μόσχα. Όμως η Ισραηλινή ηγεσία αντιλαμβάνεται, ότι πρέπει να υπάρξουν δια-Παλαιστινιακές συμφωνίες, για τις οποίες κυρίως θα διαμεσολαβήσουν Αραβικές χώρες πχ Κατάρ, Αίγυπτος, και πολύ λιγότερο η Ρωσία. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως, ότι οι σχέσεις Ρωσίας και Ισραήλ παραμένουν γενικά καλές και υπάρχει μεταξύ των δυο χωρών κάποια άτυπη επικοινωνία για αποφυγή πληγμάτων από το Ισραήλ στις Ρωσικές δυνάμεις, οι οποίες σταθμεύουν στην Συρία.

Η Ρωσία επιδιώκει να ενισχύσει την εικόνα της ως καλόπιστου  συνομιλητή με τις διάφορες ηγεσίες στην  Μ. Ανατολή.

Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, οι οποίες υποστηρίζουν δυσανάλογα τις Ισραηλινές θέσεις και με την Τουρκία η οποία υποστηρίζει φανατικά τους Παλαιστινίους, η Ρωσία επιδιώκει να δημιουργήσει την εικόνα ενός αξιόπιστου διαμεσολαβητή, έστω και αν οι πιθανότητες επιτυχίας των πρωτοβουλιών δεν στεφθούν από επιτυχία.

Υπάρχει βέβαια και μια άλλη διάσταση στην πρωτοβουλία του Κρεμλίνου να προσκαλέσει τους ηγέτες των διάφορων Παλαιστινιακών οργανώσεων στην Μόσχα. Είναι η ενίσχυση της εικόνας του Πούτιν ενόψει των γενικών εκλογών στην Ρωσία στις 17 Μαρτίου. Θα μπορούσε ενδεχομένως να υποστηριχθεί, ότι ο πόλεμος στην Γάζα είναι μια καλή ευκαιρία επίδειξης πολιτικής ικανότητας και ευελιξίας από την Μόσχα σε σχέση με τους Δυτικούς δρώντες στην περιοχή. Και αυτό, οι Ρώσοι το πιστώνουν στην ηγεσία τους.