Της Ελευθερίας Κούρταλη
Οι αγορές έχουν περάσει ουκ ολίγα σοκ αυτό το έτος και όμως έχουν "αντέξει". Η απόλυση Πάουελ μπορεί ωστόσο να αποτελέσει ένα ισχυρό χτύπημα με παγκόσμιες διαστάσεις, σύμφωνα με την Deutsche Bank. Ο Τραμπ έχει ένα παράθυρο από τις 4 Αυγούστου έως την 1η Σεπτεμβρίου να διώξει τον Πάουελ και να διορίσει προσωρινά έναν νέο πρόεδρο της Fed. Θα το κάνει; Και τι σημαίνει για τις αγορές; Αυτό αναλύει η Deutsche Bank σε νέα της ανάλυση.
Πιο αναλυτικά, υπήρξαν διάφορες αναφορές χθες ότι Τραμπ σκέφτεται να απολύσει τον Πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, και μάλιστα σύντομα, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος είχε συντάξει σχετική επιστολή, την οποία επέδειξε στους Ρεπουμπλικάνους της Βουλής το βράδυ της Τρίτης. Ο Τραμπ διέψευσε γρήγορα αυτά τα δημοσιεύματα και ενώ δεν απέκλεισε αυτή την ενέργεια, χαρακτήρισε την απομάκρυνση του Πάουελ "εξαιρετικά απίθανη" εκτός εάν αποδειχθεί ότι υπήρξε κάποια "απάτη".
H Deutsche Bank βλέπει ωστόσο... φωτιά πίσω από τον καπνό που δημιουργήθηκε από τον Τραμπ....
Η γερμανική τράπεζα πίστευε προηγουμένως ότι, παρόλο που ο Τραμπ ήταν πιθανό να συνεχίσει να πιέζει δημόσια την Fed να μειώσει τα επιτόκια, ήταν απίθανο να υλοποιήσει αυτές τις απειλές. Κάτι τέτοιο θα ήταν αντιπαραγωγικό - δεν θα εγγυόταν χαμηλότερα επιτόκια πολιτικής, καθώς οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής απαιτούν πλειοψηφία της FOMC. Το κόστος χρηματοδότησης της κυβέρνησης θα μπορούσε στην πραγματικότητα να αυξηθεί, καθώς οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται ως αποτέλεσμα των υψηλότερων μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό και ενός μεγαλύτερου ασφαλίστρου κινδύνου που σχετίζεται με τον πληθωρισμό και τα ευρύτερα ερωτήματα γύρω από την ανεξαρτησία της Fed.
Οι μεγαλύτερες από τις κατάλληλες μειώσεις επιτοκίων πιθανότατα θα οδηγήσουν σε υψηλότερο πληθωρισμό, ο οποίος παραμένει μια σημαντική ανησυχία για τα νοικοκυριά των ΗΠΑ. και η απομάκρυνση του Πάουελ θα μπορούσε να οδηγήσει σε αστάθεια στις αγορές μετοχών, ένα βασικό βαρόμετρο του συνολικού κλίματος στην οικονομία των ΗΠΑ. Εν ολίγοις, η απομάκρυνση του Πάουελ θα μπορούσε να έχει κόστος και να μην προσφέρει απαραίτητα τα επιθυμητά οφέλη.
Ωστόσο, όπως τονίζει η γερμανική τράπεζα, οι πρόσφατες εξελίξεις υποδηλώνουν ότι έχει αυξηθεί ο κίνδυνος ο Τραμπ να αποφασίσει να απομακρύνει τον Πάουελ. Πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος της Fed μπορεί να απομακρύνεται μόνο "για αιτία". Ενώ η διαπίστωση αιτίας που σχετίζεται με προηγούμενες αποφάσεις νομισματικής πολιτικής μπορεί να αποδείχθηκε δύσκολη, η πρόσφατη εστίαση της κυβέρνησης στην κατάθεση του Πάουελ σχετικά με τις ανακαινίσεις - και την υπέρβαση κόστους που σχετίζεται με – των κτιρίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για το κτίσιμο μιας υπόθεσης για απομάκρυνση "για αιτία". Το αν ο Πρόεδρος επιλέξει να ενεργήσει σε αυτήν την υπόθεση είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Τα χθεσινά σχόλια του Τραμπ υποδηλώνουν ότι θα λάβει υπόψη οποιαδήποτε "απάτη" αποκαλυφθεί κατά την απόφαση για την απομάκρυνση του Πάουελ.
Όσον αφορά τη συνέχεια, εάν ο Τραμπ αποφασίσει να απολύσει τον Πάουελ, η Deutsche Bank αναμένει ότι αυτό θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια νομική διαμάχη. Εάν ο Πάουελ απομακρυνθεί, η τυπική διαδικασία θα απαιτούσε την έγκριση της Γερουσίας για τον νέο πρόεδρο της Fed. Ωστόσο, το Άρθρο 10.5 του Νόμου περί Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed) παρέχει στον Πρόεδρο την "εξουσία να καλύπτει όλες τις κενές θέσεις που ενδέχεται να προκύψουν στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ομοσπονδιακού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (Fed) κατά τη διάρκεια της περιόδου διακοπής της Γερουσίας, χορηγώντας προμήθειες που θα λήξουν με την επόμενη σύνοδο της Γερουσίας".
Με άλλα λόγια, ο Τραμπ θα μπορούσε προσωρινά να διορίσει έναν νέο πρόεδρο της Fed κατά τη διάρκεια της διακοπής της Γερουσίας χωρίς να απαιτείται η έγκριση της Γερουσίας. Η επόμενη διακοπή της Γερουσίας έχει οριστεί για τις 4 Αυγούστου έως την 1η Σεπτεμβρίου και η επόμενη σύνοδος του Κογκρέσου ξεκινά στις αρχές του 2026. Κατά τη διάρκεια της περιόδου διακοπής, η Γερουσία θα μπορούσε να επιλέξει να διεξάγει πρόωρες συνεδριάσεις για να αποτρέψει τους διορισμούς κατά τη διάρκεια της διακοπής.
Πάντως, όπως τονίζει η γερμανική τράπεζα, σε κάθε περίπτωση, η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας αποτελεί κρίσιμο πυλώνα για την επίτευξη σταθερότητας των τιμών. Καθώς ο πληθωρισμός εξακολουθεί να υπερβαίνει τον στόχο της Fed και με υψηλότερο πληθωρισμό να είναι πιθανό να προκύψει από τους δασμούς, η απομάκρυνση του Πάουελ και η αμφισβήτηση της ανεξαρτησίας της Fed θα έθετε σημαντικούς κινδύνους για τη σταθερότητα των τιμών στις ΗΠΑ.
Τι όμως θα συμβεί στις αγορές και στην οικονομία εάν ο Τραμπ ζητήσει όντως από τον Πάουελ να φύγει;
Η Deutsche Bank πιστεύει ότι η αντίδραση της αγοράς θα ήταν μεγάλη. Δηλώνει το προφανές, ότι οι επενδυτές πιθανότατα θα ερμήνευαν ένα τέτοιο γεγονός ως άμεση προσβολή της ανεξαρτησίας της Fed, θέτοντας την κεντρική τράπεζα υπό ακραία θεσμική πίεση. Με την Fed να βρίσκεται στην κορυφή του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος, δηλώνει επίσης το προφανές ότι οι συνέπειες θα αντηχούσαν πολύ πέρα από τα σύνορα των ΗΠΑ.
Η ιστορία δείχνει ότι τέτοια γεγονότα είναι λιγότερο ασυνήθιστα από ό,τι μπορεί να φαίνονται. Παρόλο που η συμφωνία του υπουργείου οικονομικών των ΗΠΑ και της Fed του 1951 έθεσε τις βάσεις για τη σύγχρονη ανεξαρτησία της Fed, η πολιτική πίεση τη δεκαετία του 1970 οδήγησε σε έμμεση απώλεια ανεξαρτησίας υπό τον Άρθουρ Μπερνς, όπως σημειώνει η γερμανική τράπεζα. Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες βασικές διαφορές με εκείνη την περίοδο, τονίζει: οι ΗΠΑ έχουν πολύ μεγαλύτερα δίδυμα ελλείμματα και αρνητική θέση σε ξένα περιουσιακά στοιχεία, η κεφαλαιαγορά είναι πολύ πιο ανοιχτή και δυσανάλογα στρεβλωμένη προς την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων των ΗΠΑ, και το παγκόσμιο σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών είναι ελεύθερα κυμαινόμενο σε αντίθεση με σταθερό τότε. Όλα αυτά τα συστατικά συνηγορούν για σημαντικά μεγαλύτερη παγκόσμια αναστάτωση και σοκ, όπως προειδοποιεί η Deutsche Bank.
Τα εμπειρικά και ακαδημαϊκά στοιχεία σχετικά με τον αντίκτυπο της απώλειας της ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας είναι αρκετά σαφή: σε ακραίες περιπτώσεις, τόσο η αγορά νομίσματος όσο και η αγορά ομολόγων μπορούν να καταρρεύσουν καθώς οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό κινούνται υψηλότερα, οι πραγματικές αποδόσεις μειώνονται και τα ευρύτερα ασφάλιστρα κινδύνου αυξάνονται λόγω της θεσμικής διάβρωσης, όπως επισημαίνει η D.B. Είναι ενδιαφέρον ότι ο αντίκτυπος στις μετοχές ήταν πολύ πιο αμφίρροπος, δεδομένου ότι τελικά αποτελούν αξίωση επί πραγματικών περιουσιακών στοιχείων. Σε αυτό το σημείο η γερμανική τράπεζα αναφέρει το παράδειγμα της ανόδου των μετοχών στην Τουρκία κατά την περίοδο της αντισυμβατικής νομισματικής πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας.
Είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί ο αντίκτυπος στην αγορά συναλλάγματος και τα επιτόκια, αλλά κατά τις πρώτες 24 ώρες από την ανακοίνωση της απομάκρυνσης του Πάουελ αναμένεται βουτιά του δολαρίου κατά τουλάχιστον 3%-4%, συνοδευόμενη από κύμα ρευστοποιήσεων της τάξης των 30-40 μονάδων βάσης στα ομόλογα των ΗΠΑ. Όπως και με την εμπειρία του Απριλίου, η συσχέτιση μεταξύ της αγοράς ομολόγων και του δολαρίου να γίνει απότομα θετική (και οι δύο προς τα κάτω), ενώ θα υπάρξει διεύρυνση σε δια-νομισματική βάση, καθώς η αγορά μπορεί να ανησυχεί για την πολιτικοποίηση των γραμμών ανταλλαγής της Fed.
Πέρα από αυτών, ωστόσο, ο βαθμός παρακολούθησης της αγοράς εξαρτάται αναμφισβήτητα από δύο βασικούς παράγοντες, όπως τονίζει η Deutsche Bank, τους εξής:
Πρώτον, από το εάν οι υπόλοιποι Διοικητές της Fed και οι Περιφερειακοί Πρόεδροι της Fed συνασπιστούν γύρω από την ανεξαρτησία του θεσμού τόσο σε δημόσιες δηλώσεις όσο και στην πράξη, μέσω της άσκησης νομισματικής πολιτικής. Οι έντονες δηλώσεις γύρω από την πρόθεση του Διοικητικού Συμβουλίου να διατηρήσει την ανεξαρτησία θα ήταν το σημείο εκκίνησης και, φυσικά, η αγορά θα επικεντρωνόταν ιδιαίτερα στη συμπεριφορά του ατόμου που διορίζεται για να αντικαταστήσει τον Πρόεδρο.
Δεύτερον, το ευρύτερο μακροοικονομικό πλαίσιο. Εάν ο πληθωρισμός κινηθεί πτωτικά τους επόμενους μήνες, διευκολύνει την αγορά να απορροφήσει την πολιτική παρέμβαση, μειώνοντας παράλληλα την de facto σύγκρουση μεταξύ των πολιτικών στόχων της κυβέρνησης (μείωση των επιτοκίων) και της Fed (διατήρηση του πληθωρισμού σε χαμηλά επίπεδα). Καθώς η οικονομία των ΗΠΑ βιώνει επί του παρόντος το συνδυασμένο αρνητικό σοκ προσφοράς λόγω των δασμών και της μειωμένης μετανάστευσης, η γερμανική τράπεζα δηλώνει επιφυλακτική για το αν όλα αυτά θα φαίνονται ευνοϊκά τους επόμενους μήνες.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, τίποτα δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί ως μείωση της σημασίας μιας πιθανής απομάκρυνσης της Προέδρου της Fed για την αγορά, τονίζει η D.B. Κατ' ελάχιστον, αναμένεται ένα διαρκές και επίμονο risk premium να ενσωματωθεί στη συνέχεια τόσο στην αγορά του δολαρίου ΗΠΑ όσο και στην αγορά κρατικών ομολόγων, με εξαιρετικά υψηλή ευαισθησία τόσο στο μείγμα δεδομένων όσο και στην άσκηση νομισματικής πολιτικής τους επόμενους μήνες.
Αλλά πέρα από αυτό, η γερμανική τράπεζα ανησυχεί για την πολύ ευάλωτη εξωτερική θέση χρηματοδότησης στην οποία βρίσκεται επί του παρόντος η οικονομία των ΗΠΑ. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο πολύ μεγαλύτερων και πιο ανατρεπτικών κινήσεων στις αγορές από αυτές που περιγράφηκαν παραπάνω. "Συνοψίζοντας, θεωρούμε την απομάκρυνση του Πάουελ ως έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους (που έχουν υποτιμηθεί) τους επόμενους μήνες", τονίζει η γερμανική τράπεζα.
Στην εβδομάδα, ο S&P 500 κέρδισε 0,33%, ο Nasdaq σημείωσε άνοδο 1,14% και ο Dow υποχώρησε 0,32%.
"Η Ευρώπη επιτέθηκε σήμερα σε άλλη μια μεγάλη αμερικανική εταιρεία, τη Google".
Η χαοτική εξωτερική πολιτική του Τραμπ έσπρωξε την Ινδία στην αγκαλιά Κίνας και Ρωσίας.
ΑΝΑΛΥΣΗ NEW REPUBLIC
Επιπλέον, ζήτησε από τη Fed να αφήσει την τραπεζική εποπτεία σε άλλες κυβερνητικές αρχές και να "μειώσει τις στρεβλώσεις που προκαλεί στην οικονομία".
Σύμφωνα με τον Λούτνικ, οι δασμοί στα ιαπωνικά προϊόντα θα 'ανέβουν ξανά' εάν η χώρα δεν τηρήσει τους όρους της συμφωνίας.
Στην εβδομάδα, ο S&P 500 σημειώνει άνοδο 1%, ενώ ο Nasdaq καταγράφει κέρδη 1,8%. Ο Dow ενισχύεται κατά 0,4%.
"Η παρουσία ενός αμερικανικού συστήματος αεράμυνας στην Ουκρανία θα δημιουργούσε de facto εκεχειρία".
H επιχείρηση είχε στόχο να τοποθετηθούν συσκευές υποκλοπών εν μέσω των διαπραγματεύσεων Τραμπ - Κιμ.
Έστειλε τις "ευχές" του με μία αιχμηρή ανάρτηση για την επίσκεψη Πούτιν - Μόντι στο Πεκίνο.
Οι ευρωπαϊκές χώρες αντίθετα, κάνουν ό,τι μπορούν για να εμποδίσουν μια ειρηνική διευθέτηση του πολέμου στην Ουκρανία, ανέφερε ο Πεσκόφ.
"Αν οι πρόεδροι το κρίνουν απαραίτητο, η συνάντησή τους μπορεί να οργανωθεί πολύ γρήγορα", λέει ο Πεσκόφ.
