Γιατί κλυδωνίζονται τα κινεζικά χρηματιστήρια

Του Ηλία Γ. Μπέλλου

Υπερβολική μόχλευση με εύκολα δανεικά, υψηλές προσδοκίες και κερδοσκοπικός πυρετός μεταξύ της ανερχόμενης μεσαίας τάξης της Κίνας αλλά και μεγάλο ενδιαφέρον από το εξωτερικό οδήγησαν τις αποτιμήσεις των κινεζικών μετοχών σε δυσθεώρητα επίπεδα και τους δείκτες σε κέρδη που υπερβαίνουν το 100% από την αρχή του έτους. Και τώρα διορθώνουν απότομα.

Αποτέλεσμα η αναστολή διαπραγμάτευσης μετοχών συνολικής κεφαλαιοποίησης της τάξης του 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Προηγήθηκε πτώση της τάξης του 25% των δεικτών μέσα σε τρεις εβδομάδες που εξανέμισε, σύμφωνα με το Bloomberg, περί τα 3,2 τρισεκατομμύρια δολάρια, δυο φορές δηλαδή τη συνολική κεφαλαιοποίηση ολόκληρης της χρηματιστηριακής αγοράς της Ινδίας. Έτσι ο μέσος λόγος τιμής προς προβλεπόμενα κέρδη υποχώρησε από τα επίπεδα του 108 (P/E εκατό!) στα υψηλά της κινεζικής αγοράς στις αρχές Ιουνίου κοντά στο 55 (πενήντα πέντε…) στο χθεσινό κλείσιμο.

Έπεται συνέχεια ή είναι ευκαιρία για αγορές; Και πως έφτασε σε αυτά τα σημεία υπερβολής η κινεζική αγορά; Ξεκινώντας από το τελευταίο ερώτημα η απάντηση φαίνεται εύκολη και εστιάζεται στον εύκολο και αθρόο δανεισμό από περιφερειακούς δημόσιους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς προς το ευρύ επενδυτικό κοινό. Και όταν λέμε ευρύ στην Κίνα εννοούμε πολύ ευρύ. Καθημερινοί άνθρωποι, εκατομμύρια νέοι αλλά και μεγαλύτεροι που έχουν δει την αγοραστική τους δύναμη να ενισχύεται τα τελευταία χρόνια έσπευσαν κατά τα τελευταία λίγα έτη να τοποθετήσουν σημαντικά ποσά αποταμιεύσεών του σε μετοχές.

Τα γρήγορα κέρδη έφεραν και άλλους μικροεπενδυτές ενώ παράλληλα οι μεγάλοι ξένοι επενδυτές παρά τους περιορισμούς στην είσοδο και έξοδο κεφαλαίων από την κινεζική αγορά έσπευδαν και πολλοί συνεχίζουν ακόμα να παίρνουν θέσεις σε μια οικονομία που εκτιμάται ότι σύντομα θα αρχίσει να αναπτύσσεται πάλι ταχύτατα εξαιτίας των μέτρων τόνωσης της οικονομίας που έχει εισαγάγει το Πεκίνο. Στα τέλη Ιουνίου η χρηματιστηριακή διόρθωση οδήγησε την κεντρική τράπεζα της Κίνας σε νέα μείωση των επιτοκίων της, την τέταρτη από το Νοέμβριο. Και οι αναλυτές πιστεύουν πως έπονται κι άλλες. Όμως οι πιέσεις δεν έχουν σταματήσει. Ακόμα και έτσι ολοένα και περισσότερες μετοχές μπαίνουν σε αναστολή διαπραγμάτευσης. Βλέπετε, η Κίνα δεν είναι μια τυπική δυτική αγορά. Για αυτό άλλωστε και δεν περιελήφθησαν όλες οι μετοχές της στους δείκτες της MSCI στην πρόσφατη αναθεώρηση. Το Πεκίνο έχει πολλούς τρόπους να παρέμβει για να συγκρατήσει την πτώση. Και ήδη το πράττει. Έχει αυξήσει τα περιθώρια δανεισμού στα χρηματοπιστωτικά της ιδρύματα μειώνοντας τα εποπτικά όρια για τις κεφαλαιακές τους ανάγκες και παράλληλα έχει βάλει πλήθος κρατικών επενδυτικών ταμείων να αγοράζουν μετοχές. Ακόμα και μεγάλες κινεζικές χρηματιστηριακές σχημάτισαν κοινό ταμείο με κεφάλαια ύψους 20 δισ. δολ. για να στηρίξουν την αγορά.

Μέχρι τώρα είχε προορισμένη μόνον επιτυχία στην προσπάθεια να σταματήσει την πτώση αλλά ήδη οι πρώτες αισιόδοξες εκτιμήσεις από μεγάλους ξένους οίκους έχουν αρχίσει να διατυπώνονται. Οι περισσότεροι όμως από τους δυτικούς οίκους εξακολουθούν να μιλούν για φούσκα και περιθώρια περεταίρω πτώσης. BlackRock Inc., Credit Suisse Group AG και Bank of America Corp προειδοποίησαν προ ολίγων ημερών πως οι κινεζικές μετοχές παραμένουν σε περιοχή φούσκας. Όχι όμως και η Goldman Sachs Group Inc. Ο αμερικανικός οίκος εκτίμησε χθες πως ο δείκτης μεγάλης κεφαλαιοποίησης CSI 300 Index θα κινηθεί περί το 27% υψηλότερα σε ορίζοντα 12 μηνών καθώς η κυβέρνηση προχωρά σε μέτρα στήριξης της επενδυτικής εμπιστοσύνης και χαλάρωσης της νομισματικής της πολιτικής για να ενδυναμώσει και την ανάπτυξη. Κρίνει δε η Goldman πως η μόχλευση στα χαρτοφυλάκια, δεν είναι τόσο μεγάλη για να οδηγήσει σε κατάρρευση την αγορά.

Όμως ήδη το βάθος της διόρθωσης είναι σημαντικό και ενδέχεται να σηματοδοτεί πως πλησιάζει στο τέλος της. Περί τις 950 από τις 1105 εισηγμένες που παρακολουθεί ο δείκτης Shanghai Composite έχουν υποχωρήσει από τις 12 Ιουνίου και μετά. Μέχρι τότε μόνον δυο εμφάνιζαν ζημίες κατά το 2015 επισημαίνει το Bloomberg.

Τα υπόλοιπα του margin στο Shanghai Stock Exchange όμως έχουν ήδη περιοριστεί δραστικά αν και παραμένουν ακόμα στα επίπεδα των 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης εμφανίζει πάντως ακόμα κέρδη της τάξης του 80% στο 12μηνο.

Οι μετοχές που ήταν οι πιο δημοφιλείς κατά την άνοδο έχουν διορθώσει περί το 25%. Όμως οι πτώσεις έφεραν και αγοραστές και έντονες ενδοσυνεδριακές διακυμάνσεις. Πού περισσότερες αναστολές διαπραγμάτευσης έχουν γίνει στο χρηματιστήριο του Shenzhen όπου κυριαρχεί η μικρότερη κεφαλαιοποίηση. Ο δείκτης αυτού του χρηματιστηρίου, ο Shenzhen Composite Index έχει υποχωρήσει κατά 38% από το υψηλό της 12 Ιουνίου με οδηγό τις πωλήσεις από ακάλυπτους επενδυτές. Χθες Τρίτη έκλεισε με πτώση της τάξης του 5,3% έναντι 1,3% της αγοράς της Σαγκάης.

Όμως πολλοί προειδοποιούν πως οι αποτιμήσεις είναι ακόμα υψηλές. Μεταξύ αυτών και η Coutts & Co. Όμως οι προοπτικές για την ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας μετά από τις αλλεπάλληλες μειώσεις των επιτοκίων δείχνουν να βελτιώνονται όπως προκύπτει από τον σχετικό δείκτη China Bloomberg Monthly GDP Estimate index που ανεβαίνει επί τέσσερεις συνεχόμενους μήνες.

Αυτό στο οποίο φαίνεται να συμφωνούν οι περισσότεροι εκ των αναλυτών είναι πως οι εναπομείνασες υπερβολές εντοπίζονται κυρίως στην μικρή κεφαλαιοποίηση αλλά και στην εκτίμηση πως το Πεκίνο διαθέτει ισχυρό οπλοστάσιο για να θύσει υπό έλεγχο την πτώση πριν εξελιχθεί σε κάτι πολύ χειρότερο: να δημιουργήσει λαϊκή κατακραυγή κατά των πολιτικών ταγών εξαιτίας των ζημιών που εγγράφουν τα νοικοκυριά.

Η συμπεριφορά των κινεζικών χρηματιστηριακών δανείων

Πηγή: Bloomberg, *έως τις 7/7/2015