Ημείς άδωμεν

Του Χρήστου Χωμενίδη

"Εξόν να μην σπάσει κάνα κλαδί το παρμπρίζ, πρέπει να έχω τα μάτια μου δεκατέσσερα και για τους σκουπιδοντενεκέδες. Δεν έχουν φρένο ούτε και τους δένουν πουθενά. Κινδυνεύουμε ανά πάσα στιγμή να τσουλήσουν από τον αέρα στο οδόστρωμα. Να πεταχτούν μπροστά μας σαν τα αγριογούρουνα."

Καρεκλοπόδαρα έριχνε εχθές το βράδυ στη Θεσσαλονίκη. Λύσαγε ο άνεμος, πολλά φρεάτια είχαν βουλώσει από τα πεσμένα φύλλα με αποτέλεσμα να έχουν σχηματιστεί στην άσφαλτο, στο άψε σβήσε, ποταμάκια και λιμνούλες. Ο ταξιτζής ωστόσο διατηρούσε μια ολύμπια ψυχραιμία.

"Δεν έχουν υποχρέωση να ασφαλίζουν τους κάδους; Να μεριμνούν για τις αποχετεύσεις;" τον ρώτησα οργισμένος. 

"Εντάξει, ας μην υπερβάλλουμε… Τέτοιο χαλασμό είχε να κάνει από παραπρόπερσι…" δικαιολόγησε τη δημοτική ή όποια άλλη υπεύθυνη αρχή.

Το 112 αντιθέτως χτύπαγε κάθε τόσο εκκωφαντικά. Ενημερώνοντάς μας για έξαρση των καιρικών φαινομένων στην Επανωμή και στον Χορτιάτη, στον νομό μεν πλην μακριά από το σημείο όπου βρισκόμασταν. Να μη μιλήσουμε για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που προειδοποιούσαν εδώ και τρεις μέρες, σε δραματικό τόνο, ότι αναμένεται κακοκαιρία. Λες και επίκειτο ο κατακλυσμός του Νώε. 

"Τι καραγκιοζιλίκια είναι αυτά;" αγανάκτησε ο ταξιτζής. "Χειμώνα έχουμε, βροχές θα ρίξει. Από ζάχαρη είμαστε και φοβούνται μην λιώσουμε; Για να τους δίνουμε σημασία το κάνουν, φιλαράκι. Για την τηλεθέαση και για τα κλικ. Όπως ασχολούνται μια βδομάδα με όποια τσαπερδόνα της τηλεόρασης τα έφτιαξε ή χώρισε με κάποιον πλούσιο μορφονιό, έτσι μας πρήζουν όποτε ρίχνει μια ψιχάλα… Θα προτιμούσαν δηλαδή να πούμε το νερό νεράκι, όπως επί πατέρα Μητσοτάκη, που έβγαινε η συγχωρεμένη η Μαρίκα και μας συμβούλευε να βάζουμε τούβλα στα καζανάκια;"

"Ο Ντάνιελ, πριν από ενάμιση χρόνο, ρήμαξε όλη τη Θεσσαλία…" του θύμισα.

"Στα λόγια μου έρχεσαι! Κατάφεραν τίποτα με τον πανικό τους;"

"Τουλάχιστον δεν είχαμε νεκρούς."

"Εντάξει, τέτοια συμβαίνουν μία στον αιώνα…"

"Προβλέπεται ότι θα καταντήσουν ρουτίνα."

"Σιγά! Θυμάμαι εγώ καύσωνες και κακοκαιρίες, σεισμούς και λοιμούς από όταν φόραγα κοντοπαντέλονα…"

Να επιχειρηματολογούσα για την κλιματική αλλαγή; Να του έκρουα κώδωνα; Για ποιο λόγο; Για να πάψει να χρησιμοποιεί πλαστικά καλαμάκια, τα οποία έχουν επιστρέψει δριμύτερα; ΄Η για να πάρει ηλεκτροκίνητο, υβριδικό έστω, ταξί – τα οικονομικά κίνητρα που δίνονται είναι ισχυρότερα από κάθε άλλο επιχείρημα.

Ένας φίλος, πολύ πιο μορφωμένος από εμένα κι ακόμα περισσότερο αφυπνισμένος στα περιβαλλοντολογικά, μού τα ψιλογύρισε τις προάλλες. Στέκει -μού είπε- το ερώτημα κατά πόσον για την υπερθέρμανση του πλανήτη ευθύνεται αποκλειστικά ο άνθρωπος. "Ίσως απλώς η γη να πλησιάζει στον ήλιο… Παροδικά…" "Παροδικά;" "Για μερικές χιλιάδες χρόνια, εννοώ. Και σε αυτή πάντως την περίπτωση, η μόνη άμυνά μας είναι να μειώσουμε τις εκπομπές καυσαερίων. Μα άντε να πείσεις τις αναπτυσσόμενες χώρες κι όσες οικονομίες εξαρτώνται από τις εξαγωγές πετρελαίου…"

Ποιο είναι συνεπώς το παρόν και το μέλλον μας; Οι ταξιτζήδες να αποφεύγουν με σλάλομ υπό βροχήν τα μεταλλικά αγριογούρουνα και να δουλεύουν φουλ το αιρκοντίσιον από Απρίλιο μέχρι Νοέμβριο. Τα ΜΜΕ να υστερίζονται για να ψωμίζονται και να δίνουν γραμμή στους χρήστες των σόσιαλ μίντια, που άλλο δεν ψάχνουν παρά πώς να εκτονώσουν τη μόνιμη δυσθυμία τους. Στις υψηλότερες δε σφαίρες να παίζονται τα πιο αδιανόητα γεωπολιτικά παιχνίδια. Εδώ ο Ζελένσκι κάνει εσχάτως τα γλυκά ματάκια στον Τραμπ - ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται. Στην κλιματική αλλαγή θα μουλαρώσουν οι κυβερνήσεις, της Ευρώπης λόγου χάρη, άμα ο κόσμος ξαναβγεί εξαγριωμένος στους δρόμους, κραυγάζοντας εναντίον των ήπιων πηγών ενέργειας που καταντούν τα προϊόντα πανάκριβα, μη ανταγωνιστικά; Κάπου στη μέση θα τα βρουν, στην καλύτερη. Ενώ το θερμόμετρο θα ανεβαίνει.

"Των οικειών εμπιπραμένων, ημείς άδωμεν…" Μού είχε κάνει, όταν στο σχολείο τη διδάχθηκα, μεγάλη εντύπωση η φράση του Θουκυδίδη. Καίγονται τα σπίτια σας κι εσείς τραγουδάτε. Προφανώς, συνεπέραινα, ο μέγιστος ιστορικός δεν είχε σε ιδιαίτερη υπόληψη τη μουσική, προδίδεται άλλωστε αυτό κι από το ξηρό του ύφος. Έπειτα, σκεφτόμουν, αν δεν μπορείς να σβήσεις τη φωτιά, εάν δεν είσαι καν σίγουρος για την προέλευση και για τη φύση της, από το να θρηνείς γοερά, καλύτερο δεν είναι να το ρίξεις στον χορό και στο τραγούδι;

Παιδιάστικες σκέψεις, συμφωνώ. Ανεύθυνες και ασυγχώρητες. Ας εξαφανίσουμε, με οδηγό την επιστήμη, κάθε σκιά αμφιβολίας μέσα μας για το τι ακριβώς συμβαίνει και απορρυθμίζονται τα οικοσυστήματα. Κι ας συνεχίσουμε, με ακόμα εντονότερο πάθος, τον αγώνα τον καλό. Να αφυπνίσουμε τους συμπολίτες μας, να πιέσουν εκείνοι τις κυβερνήσεις τους ώστε να αναστραφεί η υπερθέρμανση. Αγάπης αγώνας άγονος, φοβάμαι. Τουλάχιστον δεν θα έχουμε το κρίμα στον λαιμό μας.

* Ο Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας