του Δρ Δηµήτρη Αλεξάνδρου, Co-Founder, Business Innovation Director, UBITECH Ltd.
Από τα ψηφιακά ταμεία λιανικής μέχρι τους αλγορίθμους πρόβλεψης ζήτησης στις εφοδιαστικές αλυσίδες, η τεχνητή νοηµοσύνη ανοίγει σήµερα ανεξερεύνητους δρόμους ανάπτυξης για κάθε ελληνική επιχείρηση. Σε διεθνές επίπεδο, το 72% των οργανισµών έχει ήδη ενσωµατώσει εφαρµογές generative AI σε τουλάχιστον µία λειτουργία, ενώ οι συνολικές επενδύσεις των Big Tech ξεπερνούν τα 300 δισ. δολάρια το 2025, δείκτης ότι η τεχνολογία περνά από το hype στην επιχειρησιακή κανονικότητα. Παρά τα διεθνή ρεκόρ, µόλις 33,5% των ελληνικών εταιρειών αξιοποιεί προηγµένες λύσεις AI ή analytics, αφήνοντας στο τραπέζι παραγωγικότητα, εξαγωγική ικανότητα και φρέσκα έσοδα. Όσες δράσουν τώρα µπορούν να πετύχουν ταχύτερο time-to-market και, το κυριότερο, να προλάβουν τον ανταγωνισµό σε µια "κούρσα" που κερδίζει όποιος µαθαίνει πρώτος. Και το παράθυρο αυτό κλείνει γρήγορα.
Παρά την έκρηξη επενδύσεων στην τεχνητή νοηµοσύνη, πολλές λύσεις παραµένουν "µαύρα κουτιά", αλγόριθµοι που αποδίδουν χωρίς κανείς να µπορεί να εξηγήσει το γιατί. Το 2025 η συζήτηση κορυφώθηκε, έπειτα από περιστατικά όπου αδιαφανή µοντέλα πήραν λανθασµένες αποφάσεις υψηλού ρίσκου, υπονοµεύοντας την εµπιστοσύνη στελεχών και καταναλωτών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε: το AI Act επιβάλλει αυστηρές υποχρεώσεις διαφάνειας και δηµόσια αρχεία για τα high-risk συστήµατα, οδηγώντας την αγορά σε νέα κανονικότητα. Ταυτόχρονα, πάνω από 40% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων φοβούνται το vendor lock-in, που εντείνεται όταν ο κώδικας παραµένει κλειστός. Χωρίς επεξηγησιµότητα και διαλειτουργικότητα, το AI µετατρέπεται από επιταχυντή σε ρίσκο.
Η GAIA της UBITECH εισάγει στην ελληνική αγορά την έννοια του Co-Development GlassBox, µετατρέποντας την ανάπτυξη τεχνητής νοηµοσύνης από "υπηρεσία - µαύρο κουτί" σε διαφανή, συλλογική διαδικασία. Κάθε prompt, κλήση µοντέλου και ενδιάµεσο βήµα καταγράφεται, αποκτά εκδόσεις και παραµένει ορατό σε πραγµατικό χρόνο, ώστε επιχειρήσεις και αρχιτέκτονες της UBITECH να συν-σχεδιάζουν λύσεις στον ίδιο ψηφιακό καµβά, χωρίς "τυφλά" σηµεία.
Η πλατφόρµα είναι cloud-agnostic και LLM-agnostic –συνδέεται εξίσου εύκολα µε OpenAI, Mistral, Cohere ή Meta LlaMA–, ενώ λειτουργεί µέσα στο tenant του πελάτη, διασφαλίζοντας κυριότητα δεδοµένων και κανονιστική συµµόρφωση. Ενσωµατωµένοι πίνακες τηλεµετρίας µετρούν latency, κόστος και ποιότητα ανά agent, ενώ ο ρόλος του AI assistant επιτρέπει ακόµα και σε µη τεχνικά στελέχη να µετατρέπουν επιχειρηµατικούς στόχους σε ροές λογικής µέσα σε λεπτά. Αποτέλεσµα; Ταχύτερα Proof-of-Concept, απουσία vendor lock-in και, κυρίως, µια νέα κουλτούρα συν-δηµιουργίας ΑΙ όπου ο πελάτης κρατά το τιµόνι.
Αντί για το κλασικό µοντέλο "παραδίδω-και-φεύγω", η UBITECH εργάζεται πλάι-πλάι µε την οµάδα του πελάτη σε σπριντ δύο εβδοµάδων, µε κοινό backlog και µετρήσιµα KPIs. Κάθε ιστορία χρήστη, pipeline ή prompt εµφανίζεται σε shared dashboards της GAIA που ανανεώνονται σε πραγµατικό χρόνο: latency, ποιότητα, token χρήσης και κόστος καταγράφονται live, ώστε µηχανικοί και business στελέχη να πειραµατίζονται, να επαναρρυθµίζουν παραµέτρους ή να αλλάζουν µοντέλα χωρίς χαµένα commits.
Το πιο κρίσιµο πλεονέκτηµα, όµως, είναι ότι όλος ο κώδικας τρέχει µέσα στο cloud-tenant του πελάτη. Τα δεδοµένα δεν εγκαταλείπουν ποτέ το εταιρικό perimeter, ενώ τα checkpoints και οι ροές λογικής παραµένουν ιδιοκτησία του οργανισµού, εξασφαλίζοντας πλήρες ownership και πραγµατική data sovereignty για τη µετέπειτα επέκταση ή αναδιάρθρωση της λύσης.
- Τράπεζες – Με τον GAIA Multilingual Compliance Assistant οι έλεγχοι κανονιστικής συµµόρφωσης αυτοµατοποιούνται σε 24 γλώσσες, ενώ κάθε prompt, token και απόφαση καταγράφεται στα observability dashboards. Οι risk officers αποδεικνύουν traceability και κλείνουν audit findings σε ώρες, όχι εβδοµάδες.
- Βιοµηχανία – Ο BOM Digital Assistant συνθέτει δυναµικά Bills of Material από CAD αρχεία, IoT µετρήσεις και ιστορικά κόστη. Οι µηχανικοί παραγωγής ρυθµίζουν live παραµέτρους, όπως εναλλακτικά υλικά ή tolerances, βλέποντας αµέσως τις επιπτώσεις σε τιµολόγηση και lead times. Η GAIA προσφέρει πλήρη ιχνηλασιµότητα από το prompt µέχρι το τελικό spreadsheet, ενώ τα cost-guards περιορίζουν την ηµερήσια κατανάλωση GPU, κρατώντας τους λογαριασµούς cloud εντός στόχων.
- Υγεία – Το Medical Coding Copilot προτείνει κωδικούς ICD-10 µέσα στον ιατρικό φάκελο· οι κλινικοί ελεγκτές βλέπουν επιτόπου τη συλλογιστική που οδήγησε σε κάθε πρόταση. Η διαδοχική απεικόνιση agent calls επιτρέπει root-cause ανάλυση σφαλµάτων, ενώ η δυνατότητα εναλλαγής σε µικρότερα LLM µειώνει το κόστος inference κατά 40%.
Το ρυθµιστικό πλαίσιο του EU AI Act απαιτεί τεχνικούς φακέλους, συνεχές logging και αποδεδειγµένη ανθρώπινη εποπτεία σε κάθε κρίσιµη απόφαση.
Η GAIA ενσωµατώνει τη λογική "compliance-by-design": καταγράφει κάθε token, agent-call και αλλαγή ρύθµισης σε αδιάλειπτο audit trail, λειτουργεί µέσα στο cloud-tenant του πελάτη και προσφέρει role-based πρόσβαση µε cost-guards για ελεγχόµενη χρήση LLMs. Έτσι, οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν καλύπτουν απλώς τη νοµική υποχρέωση, αλλά µετατρέπουν τη διαφάνεια σε ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα.
Με µόλις 52,4% του πληθυσμού να διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες και τους ICT specialists να αντιστοιχούν σε 2,4% της απασχόλησης, το µισό του ευρωπαϊκού µέσου όρου, το ανθρώπινο κεφάλαιο παραµένει το στενότερο σηµείο του AI ταξιδιού. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να επενδύσουν σε ταχύρρυθµα προγράµµατα upskilling, ευέλικτο change management και κίνητρα συγκράτησης ταλέντων, αλλιώς ο µετασχηµατισµός θα φρενάρει. Παράλληλα, οι πρώτες "GlassBox" λύσεις made-in-Greece ανοίγουν εξωτερικές αγορές: εξαγώγιµα AI modules για τουρισµό, ναυτιλία και ενέργεια. Η ευκαιρία είναι διπλή: να καλύψουµε το χάσµα και να γίνουµε εξαγωγείς τεχνολογίας.
Η τεχνητή νοηµοσύνη δεν είναι πια τεχνολογική πολυτέλεια – είναι ο νέος ορίζοντας ανταγωνισµού. Όσες επιχειρήσεις επιλέξουν σήµερα αδιαφανή, "κλειστά" συστήµατα θα µετρούν ρίσκο, εξαρτήσεις και λειτουργικά αδιέξοδα. Όσες επενδύσουν έγκαιρα σε διαφανείς, συνεργατικές πλατφόρµες όπως η GAIA της UBITECH, θα αποκτήσουν προβλεψιµότητα, έλεγχο και πραγµατικό πλεονέκτηµα. Το παράθυρο της ευκαιρίας είναι ακόµη ανοιχτό – αλλά όχι για πάντα. Το µέλλον δεν περιµένει.
Το IRIS2 θα αποτελείται από ένα σύστημα 290 δορυφόρων, οι οποίοι θα λειτουργούν τόσο σε μεσαία, όσο και σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη.
Η Ελλάδα διακρίνεται στον ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα των κβαντικών επικοινωνιών, με δύο επιτυχημένες ευρωπαϊκές προτάσεις που βαθμολογήθηκαν υψηλά και αποδεικνύουν τη στρατηγική της θέση στην...
