Α. Βακάκης: Η καταναλωτική πίστη είναι η "ισχύς του κινητήρα"

Η καταναλωτική πίστη και η ζήτηση στην αγορά είναι η "ισχύς του κινητήρα" και η κυβέρνηση πρέπει να προστατέψει τον καταναλωτή, σημειώνει ο κ. Απόστολος Βακάκης, πρόεδρος της Jumbo, εκφράζοντας την ανησυχία του για τον τρόπο που η κοινωνία θα υποδεχθεί την οικονομική κρίση τους επόμενους μήνες. Παρ΄ ότι τα μεγέθη του Jumbo δεν εμπνέουν καμία ανησυχία, ο κ. Βακάκης προβληματίζεται, ανησυχεί και είναι σε εγρήγορση για τα χειρότερα, προετοιμάζοντας την αμυντική στρατηγική του ομίλου: αναπροσαρμογή στις μεσοπρόθεσμες κεφαλαιουχικές δαπάνες, αναβολή νέων επενδύσεων, αποθεματοποίηση, μείωση εξόδων. 

Συνέντευξη στη Μαρίνα Πρωτονοταρίου

- Κύριε Βακάκη, με βάση την εμπειρία σας στην αγορά και έχοντας καταφέρει να στήσετε μια από τις πιο επιτυχημένες και αγαπητές ελληνικές λιανεμπορικές επιχειρήσεις, που επιτυγχάνει συστηματικά να αυξάνει τα μεγέθη της, πώς βλέπετε τις οικονομικές εξελίξεις αυτήν την περίοδο; Πιστεύετε ότι αυτή η κρίση θα επηρεάσει τη ζήτηση και την πορεία της λιανικής;

Αισθάνομαι ότι έρχεται μια περίοδος βαρύτατης ανισορροπίας και είναι ιδιαίτερα σημαντικό η κοινωνία να μπορέσει να ανταποκριθεί στη νέα κατάσταση. Η καταναλωτική πίστη μέχρι σήμερα στήριζε την οικονομία και αν αυτό πάψει, θα υπάρξει σοβαρότατο πρόβλημα σε όλη την αγορά. Το πως θα εξελιχθεί τελικά η κρίση πλέον εξαρτάται από τους χειρισμούς των κυβερνήσεων. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η απραξία μεγεθύνει το πρόβλημα και ότι η λύση που συνηθίζουμε εδώ στην Ελλάδα, "δεν κάνουμε τίποτα και το πρόβλημα, εξαφανίζεται ή ξεχνιέται" αυτήν τη φορά δεν οδηγεί πουθενά. Ήδη τα επιτόκια αυξάνονται και οι ελληνικές τράπεζες θα τα αυξάνουν, ανάλογα με τις εξελίξεις, αυξάνοντας κατά συνέπεια το κόστος του χρήματος και μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Πρέπει και η Ευρώπη να λάβει τα μέτρα της και να αποφασίσει να ανταποκριθεί στα προβλήματα με την ταχύτητα που το κάνουν και οι ΗΠΑ.

- Η κρίση  μπορεί να πλήξει την πορεία των πωλήσεών σας στα επόμενα τρίμηνα; Ποια θα είναι η στρατηγική σας την περίοδο αυτή;

Τα Jumbo  είχαν πολύ καλή πορεία το πρώτο τρίμηνο της εταιρικής χρήσης 2008-2009 και  αναμένουμε αύξηση πωλήσεων άνω του 20% στο πρώτο τρίμηνο. Από την αύξηση αυτή μόνο το 1/3 προέρχεται από τα νέα καταστήματα που ενισχύουν αυτήν την περίοδο σε σχέση με πέρσι, ενώ τα 2/3 της αύξησης οφείλεται στην ωρίμανση των άλλων καταστημάτων μας και τη βελτίωση της μίξης των προϊόντων μας. Η ετήσια πρόβλεψή μας κάνει λόγο για αύξηση 15% και το κρίσιμο τρίμηνο για την πορεία μας είναι το δεύτερο στο οποίο πραγματοποιείται το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεών μας.

Όσον αφορά τη στρατηγική μας, αν η κατάσταση εξακολουθήσει, είμαστε έτοιμοι να την αναπροσαρμόσουμε να γίνουμε  πιο αμυντικοί και να αναθεωρήσουμε το CAPEX  της επόμενης χρήσης ανάλογα με τις διεθνείς εξελίξεις. Καθώς το κόστος του χρήματος αλλάζει όλες οι επιχειρηματικές και επενδυτικές κινήσεις μπαίνουν σε φάση επαναξιολόγησης όχι γιατί δεν πρέπει να γίνουν, αλλά γιατί  πρέπει να γίνουν με τον πλέον κατάλληλο τρόπο και στο σωστότερο χρόνο.  Δεν θα προχωρήσουμε δηλαδή σε άλλες αγορές γης και ανοίγματα καταστημάτων πέραν των  προγραμματισμένων, αλλά θα περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.

Επίσης ενδεχομένως να επιλέξουμε να κάνουμε μείωση εξόδων και αποθεματοποίηση ώστε να έχουμε πάντα επαρκές ενεργητικό και να είμαστε προετοιμασμένοι για μια δυσκολότερη περίοδο.

- Ο δανεσμός σας προβληματίζει;

Ο δανεισμός μας δεν μας ανησυχεί γιατί έχουμε εξασφαλίσει σταθερό spread στο 1% και πλέον οι αυξήσεις στα επιτόκια δεν θα προέλθουν από το Euribor αλλά από τα spreads. 

- Η εμπορική σας πολιτική αλλάζει, πώς θα προσελκύσετε τον κατανλωτή;

Παρατηρούμε τις αλλαγές στις τάσεις και στη συμπεριφορά του καταναλωτή και προσαρμόζουμε τα προϊόντα μας στις προτιμήσεις του. Εν μέσω της κρίσης που όλοι πια αντιμετωπίζουμε, ο καταναλωτής γίνεται πιο επιλεκτικός και δεν ξοδεύει εύκολα για κάτι που μπορεί να αποφύγει. Είδαμε για παράδειγμα στα σχολικά, λιγότερες αγορές νέας σχολικής τσάντας, προϊόν που παρουσίασε μικρότερη αύξηση από αυτή που αναμενόταν. 

Επιλέγουμε στρατηγικά να μην  είμαστε στα τρόφιμα, τα ηλεκτρονικά και τα προϊόντα μόδας. Μας ενδιαφέρουν τα προϊόντα απολύτου ανάγκης και χαμηλής τιμής και ειδικά η κατηγορία "impulse buying" δηλαδή οι αυθόρμητες αγορές. Πρόκειται για αντικείμενα, έξυπνα και πρωτότυπα για όλη την οικογένεια, που πριν το δει ο καταναλωτής δεν είχε σκεφθεί ότι το χρειάζεται και επειδή έχει χαμηλή τιμή το αγοράζει χωρίς πολύ προβληματισμό. Είμαστε πελατοκεντιρκοί, θέλουμε να καταλαβαίνουμε τον καταναλωτή και να του προσφέρουμε αυτό που τον ενδιαφέρει, αλλά και σε τιμή ώστε να μπορεί να αγοράσει.

- Κατά  60% σχεδόν στο μετοχικό σας κεφάλαιο συμμετέχουν θεσμικοί επενδυτές. Ανησυχείτε μήπως αποφασίσουν να πουλήσουν ενόψει της συγκυρίας;;

Ακόμη και αν η κρίση δημιουργεί πρόσκαιρες βίαιες αντιδράσεις, οι θεσμικοί επενδυτές δεν αλλάζουν τη μεσομακροπρόθεσμη στρατηγική τους ούτε τα κριτήρια για τις επιλογές τους. Θα γίνουν πιο επιφυλακτικοί και πιο αυστηροί στα κριτήριά τους, αλλά θα παραμείνουν στις εταιρείες που έχουν καλούς δείκτες. Λαμβάνουν σοβαρά υπόψη και τη σταρτηγική της κάθε εταιρείας, αλλά και  τη χώρα που βρίσκεται και  πώς αυτή  επιλέγει να αντιμετωπίσει την κρίση.

- Τί θα πρεπε να κάνει η κυβέρνηση κατά τη γνώμη σας για να βοηθήσει την περίοδο αυτή τις επιχειρήσεις και να συγκρατήσει  τους ξένους επενδυτές;

Η κυβέρνηση πρέπει να συμπεριφερθεί με επαγγελματισμό, να συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει πρόβλημα και ότι πρέπει να κάνει κάτι γι΄ αυτό. Και το πρώτο μέλημα της  θα έπρεπε να είναι ο καταναλωτής να διατηρήσει την καταναλωτική πίστη γιατί αυτή κινεί τη  ζήτηση  και καθορίζει την ευρωστία της αγοράς. Αν λοιπόν την περίοδο αυτή που αυξάνεται το πετρέλαιο, δημιουργώντας πολλές αυξήσεις προϊόντων, αυξάνονται τα επιτόκια και το κόστος του χρήματος, αυξάνονται και οι φόροι, το αποτέλεσμα είναι να στραγγαλίζεται η αγορά να χάνεται η
ευρωστία της και έτσι να περιορίζεται η «ισχύς του κινητήρα»...